Osmanlı'da karantina uygulama süreçleri ve tepkiler (1865-1914)
The processes of and the reactions to quarantine in the Ottoman Empire (1865-1914)
- Tez No: 635216
- Danışmanlar: PROF. DR. RAMAZAN ACUN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Salgın Hastalıklar, Veba, Kolera, Sıtma, Çiçek, Tebhirhane (Dezenfeksiyon İstasyonu), Karantina, Epidemics, Pandemics, Plague, Cholera, Malaria, Variola, Smallpox, Tebhirhane (Disinfection Station), Quarantine
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 151
Özet
İnsanoğlunun yerleşik hayata geçmesiyle birlikte salgın hastalıklar da ortaya çıkmıştır. Toplumlar arasındaki etkileşimin çoğalmasıyla, özellikle ticaret, seyahat, sefer, hac ve savaşların da yapılmasıyla beraber salgınların yayılma hızı da artmıştır. Osmanlı coğrafyasının kıtalar arası geçiş güzergahında olması hasebiyle bu salgın hastalıklardan nasibini almış, neredeyse her dönem bir salgınla mücadele etmiştir. Veba başta olmak üzere, kolera, sıtma, çiçek, tifüs gibi salgın hastalıklar milyonlarca insanın hayatına mal olmuş, toplumda derin izler bırakmıştır. Osmanlı Devleti de bu salgınlarla mücadele etmek için ilk önlem olarak, Dünya'nın birçok yerinde epidemilere karşı alınan önlemlerden bir tanesi olan karantinanın uygulanmasına karar vermiştir. (1838) Halkın salgın hastalıklara karşı kaderci yaklaşımı, karantinaya karşı isyana varan tepkilere ve tedbirlerin alınmasında bazı aksaklıklara sebep olmuştur. Devletin merkezi olarak uyguladığı karantinaya karşı halkın tepkisini önlemek için karantinanın caiz olduğuna dair fetva alınmış ve halkın bilinçlendirilmesi adına karantinanın yararları üzerine yazdırılan risaleler Takvim-i Vekayi'de yayımlanmıştır. Buna ek olarak, Osmanlı Devleti salgınlarla mücadelede hem idari hem de sıhhi tedbirleri almış ve bu kapsamda hastalıkların yoğun olduğu yerlere hekim, aşıcı ve eczacı tayinleri yapılmış, tebhirhaneler (dezenfeksiyon istasyonu) kurularak, eşyalar, giysiler, kapalı mekanlar dezenfekte edilmiştir. Hastalıkların son bulması için aşı çalışmaları başlatılmış ve telkihhane-i şahane (aşı evi) ve bakteriyolojihane-i şahane (bakteriyoloji laboratuarı) kurularak salgınlarla mücadele edilmiştir. Bu tez çalışmasının ana hedefi, XIX. yüzyılda Osmanlı Devleti'nde yaşanan epidemiler ile mücadelede uygulanan karantina tedbirleri ve bu tedbirlere karşı verilen tepkileri ortaya koymaktır.
Özet (Çeviri)
Starting with the adoption of sedentary life epidemic diseases became a part of life. As a result of interaction between communities wich is a outcome of the commerce, travel, expeditions, pilgrimages and wars the spread of epidemics increased. Due to the fact that the Ottoman geography was on a cross-continental transition route, it got its share of these epidemic diseases and almost always struggled with epidemics. Epidemic diseases such as cholera, malaria, variola, typhus, and especially plague, have cost the lives of millions of people and have left deep scars in the society. The Ottoman Empire decided to implement an empirewide quarantine, as it already was one of the measures taken against epidemics in many parts of the world, relatively late, in 1838. However, the reaction of the population to the quarantine implemented by the state could turn fatalistic. In order to prevent these reactions, rignt at the beginning a fatwa was issued saying that the quarantine in line with the religion. At the same time, writings on the benefits of the quarantine were published in Takvim-i Vekayi (official gazette) with the purpose of raising public awareness. In addition, the Ottoman State took both administrative and sanitary measures to combat epidemics, and in this context, appointments of physicians, vaccinators and pharmacists were made to places where diseases were intense. An addition to that, tebhirhane's (disinfection stations) were established, and items, clothes, indoor spaces were disinfected. Vaccination studies have been initiated to end the diseases, and the telkihhane-i şahane (vaccination house) and the bakteriyolojihane-i şahane (bacteriology laboratory) were established to combat pandemics. The main goal of this thesis study is to reveal the quarantine measures taken by the satate and the reactions against them experienced in the Ottoman Empire in the second half of the 19th century.
Benzer Tezler
- Kal'a-i Sultaniyye karantina teşkilatı ve kolera ile mücadele (1835-1913)
Quarantine organization and fight aganist cholera in Kal'a-i Sultaniyye (1835-1913)
ZEYNEP MELİS DÖNMEZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
TarihMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ERDOĞAN KELEŞ
- Tanzimat'ın Trabzon'da uygulanması (1839-1856)
Tanzimat reforms in Trabzon (1839-1856)
EMİNE ESİN SARIOĞLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
1996
TarihKaradeniz Teknik ÜniversitesiTarih Eğitimi Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ABDULLAH SAYDAM
- Osmanlı Devleti'nde salgın hastalıklarla mücadele ve karantina teşkilatının yaygınlaşması: İzmir Klazomen Tahaffuzhanesi örneği
Coping with epidemics and the proliferation of qurantine institutions: The case of İzmir Klazomena Quarantine Station
BURCU YILAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
TarihÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZKAN KESKİN
- Tanzimat'tan I. Meşrutiyet'e Antakya'nın sosyo-ekonomik yapısı (1839-1876)
The socio-economic structure of Antioch from Tanzimat to I. Meşrutiyet (1839-1876)
SAMİYE TUNÇ
Doktora
Türkçe
2020
TarihHatay Mustafa Kemal ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ IŞIL IŞIK BOSTANCI
- XIX.yüzyılda Konya vilayeti'nde meydana gelen salgın hastalıklar ve etkileri
XIX. epidemic diseases caused in the century in Konya
ESRA SEMİZ