Trakya'da ayçiçeğinin yetiştirme tekniği ile ilgili sorunları üzerine bir araştırma
A study on problems of sunflower production techniques in Thrace Region
- Tez No: 637231
- Danışmanlar: PROF. DR. İBRAHİM ATAKİŞİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1987
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Trakya Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 42
Özet
Bu araştırma Trakya'da ayçiçeğinin yetiştirme tekniği yönünde uygulamadaki durumu ortaya koymak ve sorunlarını belirlemek amacıyla yapılmıştır. Araştırma için Malkara'da 1, Hacısungur köyünde 1, Karaiğdemir köyünde 1 işletme seçilmiş, üretim periyodu boyunca işletmelerde gözlem ölçüm ve görüşme yoluyla araştırma yürütülerek veriler elde edilmiştir. Elde edilen verilerin değerlendirilmesinde gübreleme, tarla hazırlığı, tohumluk, ekim nöbeti, ekim, bakım, hasat ve diğer yetiştirme tekniği kademelerinde önemli aksaklıklar yanlış uygulamalar saptanmıştır. Gübreleme; işletmelerde kullanılan gübre miktarları tavsiye edilen gübre dozlarının altındadır. Azotlu gübrelemede atılan gübre miktarları, I. işletmede 3.85 kg/da, II. işletme 3,6 kg/da (kıraç) ve 8,5 kg/da (sulu), III. işletme 5,3 kg/da N dur. Tavsiye edilen N dozları ise kıraçta 8-9 kg/da N, suluda 9-12 kg/da N dur. Bu eksik gübreleme verimi azaltıcı yönde etki yapmaktadır. Fosfor gübrelemesinde atılan gübreleme miktarları, I. işletme 3.85 kg/da P2O5, II. işletme 3.6 kg/da P2O5, III. işletme 3.0 kg/da P2O5 tir. Her üç işletmede tavsiye edilen 7-9 kg/da lık P2O5 dozunun altında kalmış ise de fosforun önceki yıllarda kalma özelliği olduğu için verime etkisi konusunda açıklık getirememekteyiz. Topraklarımızda yeterince potasyum var olduğu bildirilmesine rağmen I. işetme 1.65 kg/da K2O kullanılmıştır Araştırmamıza konu olan işletmelerin üçünde de gübre tohum ile aynı yere verilmektedir. İşletmelerin tohum ile gübreyi aynı yere vermelerinin çimlenme ve gübreden faydalanma yönünde kötü etkileri olmaktadır. Gübrenin en uygun veriliş yeri tohumun 5-7 cm yanına ve 5-7 cm altına olduğu bildirilmektedir. İşletmeler çiftlik gübresi kullanmamıştır. Sulamadan tarım yapılan tarlalara tarlanın su tutma kapasitesinin arttırılması için mutlaka çiftlik gübresi verilmelidir. Tarla Hazırlığı; üç işletme de sonbahar toprak işlemesini tavsiye edilene yakın yapmışlardır. Yüzlek işlemeleri I. işletme 3 defa II. ve III. işletme 4 defa çeşitli aralıklarla tekrarlamışlardır. İlkbaharda bu şekilde 4 defa yüzlek işlenmesi nem kaybına ve maliyetin yükselmesine neden olmaktadır. Tohumluk; bölgede ayçiçeği ekili alanların % 81.70 inde orabanş görülmektedir. Böyle yoğun orabanş görülmesine rağmen bölgede dağıtımı yapılan hibrit ve açık döllenen ayçiçeği tohumluklarının çoğu orabanşa hassastır. Orabanşa hassas olan hibrit ile açık döllenen Vniimik 8931 çeşidinin orabanş yoğun olan tarlalarda verim yönünden bir farklılıkları olmamıştır. II. işletme Vniimik 8931 çeşidinden aldığı en düşük 105 kg/da lık verime karşılık hibrit çeşidinden en düşük 108 kg/da lık verim almıştır. Ekim Nöbeti; İşletmelerde uygulanan ekim nöbeti Buğday-Ayçiçeği ekim nöbetidir. Bu şekilde ekim nöbeti uygulaması tarlaların yoğun şekilde orabanşlaşma sebeplerinden en önemlisidir. Çeşitli araştırmalar ayçiçeğinin aynı tarlaya en az 4 yılda bir ekilmesi gerektiğini bildirmektedir. Trakya'ya ayçiçeğinin 4 yılda bir ekilebilmesi için gerekli alternatif bitkilerin bulunup ekim nöbeti desenlerinin çıkarılması gereklidir. II. işletmenin 6 da tarlasına uyguladığı 2. Ürün denemesinde 167 kg/da almış bu verim kendi işletme ortalamasının üzerindedir. Ancak hasadın 20 Eylüle kadar kalması bazı yıllar yağışlar nedeni ile ürünün alınamamasına neden olabilir. Ekim; her üç işletmede tarlalarının tavına göre 20, 27 Nisan tarihleri arasında ekimlerini tamamlamışlardır. II. işletme Buğday-Kışlık fiğ ve çayır yerine geç ekim yapmıştır. Meteoroloji istasyonu raporlarında toprak sıcaklığının mart sonu nisan başında yeterli düzeye ulaştığı görülmektedir. Ayçiçeğinin kış ve ilkbahar yağışlarından daha iyi yararlanabilmesi için mart sonu nisan başına kadar ekimin yapılması gerekir. Sıra arası ve sıra üzerlerini her üç işletmede tavsiye edilenden az bırakmış sık bir ekime gitmiştir. Hibrit tohumluk fiyatlarının yüksek olması nedeniyle işletmelerin daha az tohumluk kullanmaları gerekmektedir. İşletmeler eğimli tarlalarında eğime paralel ekim yapmışlardır. III. işletme eğime paralel ekim yapmasına rağmen tarlanın tarlasının birkaç yerinden eğime dik şeritler halinde ekim yapması çok uygundur. İşletme sahipleri eğime dik ekimin çeşitli güçlükleri olduğunu bildirmişlerdir. Eğime dik ekim yapamazlarsa dahi III. işletmenin uyguladığını yapmaları ile tarlalarının ilkbahar yağışlarından daha fazla faydalanacağı görülmektedir. Bakım işleri; işletmelerde bakım işleri yetersiz görülmüştür. II. işletme hiç çapalama yapmamıştır. İşletme I. çapanın yanında yabancı ot ilacı da kullanarak işletmeler arasında en iyi bakım yapmıştır. Üç işletmede bazı yıllar tarlalarında ot kontrolü sağlamak için ayçiçekleri 8-10 cm olunca tırmık çektiklerini bildirmişlerdir. Trakya'da ayçiçeğinin mevsimlik su tüketimi 795.20 mm dir. Araştırmanın yapıldığı yıl yıllık yağış 540.9 mm dir. Uzun yıllar ortalaması buna yakındır. En yüksek verim alabilmek için ayçiçeğinin mutlaka sulama imkânı olan yerlerde sulanması gerektiği görülmektedir. II. işletme sulu tarım yaptığı tarlalarında yetersiz sulama yaptığı görülmüştür. Hasat; kiralık biçerdöverlerin biçtiği alana göre para alması hızlı gitmesine neden olmakta buda tane kaybına sebep vermektedir. Tane kaybını önlemek için kiralık biçerdöverlerin saat hesabı çalışması daha uygun olabilir. Verim; I. işletme ortalaması 181 kg/da, II. işletme ortalaması 147 kg/da, III. işletme ortalaması 192 kg/da olmuştur. En yüksek verimi III. işletme almıştır. Bu işletmenin diğer işletmelere göre verimi arttırıcı yönde farklı uygulamaları; N gübrelemesinin diğerlerine göre fazla olması, ilk sürümü diğerlerinden derin (25-30 cm) yapması, ekimde sıra arasının diğerlerine göre 5 cm fazla olması (60 cm), I. çapanın yanında yabancı ot kontrolü için mücadele ilacı kullanmış olması görülmektedir. III. işletmenin ortalamasının en düşük oluş nedenleri ise 3 yıllık Vniimik 8931 tohumluğu kullanması, çapalama yapmaması, geç ekim, sulamasının yetersiz yapılışı, I. işletmenin orabanşa toleranslı çeşidine karşılık bu işletmenin orabanşa hassas çeşit kullanması olabilir.
Özet (Çeviri)
This research was done to find out the sunflower growing technique and its problem in Thrace region. A farm in Malkara, one in Hacısungur village and one in Karaiğdemir village were chosen and results were obtained by observing, measuring and meeting in the above farms. The results showed that there were some important wrong practices on the fertilizing, cultivation before sowing, seeds, sowing, planting, harvesting and other growing practices. Fertilizing. The amount of fertilizers used were less than the advised one. The quantity of nitrogen fertilizer given was 3.85 kg/da in the first farm, in the second farm 3.6 kg/da for the fields without irrigation and 8.5 kg/da for the irrigated fields; the third farm was given 5.3 kg N/da. Phosphorus. fertilizer: for the first farm: 3.6 kg/da P2O5 for the second farm and 3.0 kg/da P2O5 for the third farm. All three farms had less than suggested 7-9 kg P2O5/da, but phosphorus can be hold by the soil from previous years therefore it is difficult to say clearly what its effect was on the yield. Although it is said that there is enough potassium in regional soils, first farm used 1.65 kg K2O da. Fertilizers were given with the seed in all three farms and this may cause undesirable effects. No farms used manure. Application of manure will be useful to increase the water holding capacity of the soil when there is no irrigation. Soil preparation: The autumn soil cultivation was made the same in all three farms. The spring shallow cultivation were made 3 times in the first farm, 4 times with different intervals in the second and third farms. Cultivating the soil 4 times in the spring can cause moisture loss and increase the cost. Although the orabanche existed on the 81.71 % of the sunflower sown area in region, most of the hybrids and open pollinated varieties which were distributed were not resistant to orobanche. Certified seeds were used in all three farms. The second farm was also used self produced Vniimik 8931. Crop rotation; The crop rotation was made between wheat and sunflower. This rotation is the main cause of the orabanche increase. The second farm sowed sunflower after vetch-wheat and had 167 kg/da yield which was above the average yield. As the harvesting delayed until the 20.th September, it may cause yield loses because of rain some years. Sowing; According to the soil conditions, all three farms complete sowing from 20 to 27 April. The second farm sowed later than the others after the vetch-wheat and grass. All three farms used less distances than suggested ones between and in rows. They also sowed parallel to the field inclination. In the third farm, although sowing was done parallel to the inclination, some rows were sowed against the slope as stripes, which were very useful. Cultural techniques after sowing; The crops were not applied cultural techniques well in all farms. Second farm did not hoe at all. The third farm used herbicide with one hoeing and were better than the others. The seasonal water uptake of the sunflower is 795.20 mm in Thrace region. The yearly rain fall was 540.9 mm when the research was done. The average of the long term yearly rainfall is similar to 540 mm. The second farm did not irrigate enough its irrigated fields, the others did not irrigate at all. Harvesting; As combine harvesters are paid according to the area, they work very fast and this cause yield loses. It would be better if they worked according to the hours. Yield; The mean yield was 181 kg/da for the first farm, 147 kh/da for the second farm and 192,4 kg/da for the third farm. The different practices which increased the yield in the third farm are: giving more N than the others, the first ploughing was deeper (25-30 cm), the distance between rows was 5 cm more than the others (60 cm), using herbicide with hoeing. The reasons why the second farm got the lowest yield ere: using 3 years old vniimik 8931 seeds, no hoeing, late sowing, less watering and using seeds which can not show any resistance to orabanche while the first farm had seeds tolerant to orabanche.
Benzer Tezler
- Ayçiçeğinde farklı fizyolojik gelişme dönemlerinde yapılan sulamaların verim ve kalite unsurları üzerine etkileri
The effects of irrigations at different physiological growth stages on the yield and quality components in sunflower
EMRE BAŞER
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
ZiraatTekirdağ Namık Kemal ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FADUL ÖNEMLİ
- Sürdürülebilir koşullarda farklı dozlarda potasyum uygulamasının ayçiçeğinin (Helianthus annuus cv. Roseta) verimine ve kalitesine etkisi
The effect of potassium application in different doses onyield and quality characteristics of sunflower undersustainable conditions
ONUR YENİGÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
ZiraatTekirdağ Namık Kemal ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FADUL ÖNEMLİ
- Ayçiçeğinde (Helianthus annuus L.) embriyo kültürü ile generasyon atlatma ve hızlı ıslah çalışmaları
Short breeding cycle studies and generation skip in sunflower (Helianthus annuus L.) with embryo culture
MEHMET YASİN TULUM
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
BiyolojiMarmara ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YILDIZ AYDIN
PROF. DR. AHU ALTINKUT UNCUOĞLU
- Trakya'da kuru koşullarda uygulanabilecek bazı ekim nöbeti sistemleri üzerine araştırmalar
Studies on some rotational sowing systems applicable in dry conditions in Thrace region
RAMAZAN KEYİK
- Trakya bölgesi asit topraklarına kireç ilavesinin bazı makro besin elementlerinin elverişliliğine etkisi üzerine bir araştırma
Başlık çevirisi yok
AYDIN ADİLOĞLU