Birecik (Şanlıurfa) ilçesi Fırat vadisindeki antepfıstığı bahçelerinde kermania pistaciella amsel (Lepidoptera: Tineidae)'nın populasyon gelişimi ve bulaşıklık oranının belirlenmesi
Determination of population development and ınfestation rate Of Kermania pistacchiella in Pistachio Orchards in the Euphrates Valley of Birecik (Şanlıurfa) district
- Tez No: 637642
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MEHMET MAMAY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Harran Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bitki Koruma Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 56
Özet
Antepfıstığı Türkiye için stratejik bir ürün olup dünya antepfıstığı üretiminde ülkemiz İran ve ABD'den sonra üçüncü sırada yer almaktadır. Antepfıstığı üretimini olumsuz yönden etkileyen birçok zararlı bulunmaktadır. Bu zararlıların en önemlilerinden bir tanesi de Kermania pistaciella Amsel (Lepidoptera: Tineidae)'dır. Kermania pistaciella antepfıstığı bahçelerinde kör salkımların oluşması, salkımlarda tanelerin seyrekleşmesi, tomurcukların dökülmesi ve sürgün içerisinde larva tahribatı gibi zararlara neden olmaktadır. Fırat Vadisi'nin ürün deseninde antepfıstığı birinci sırada yer almaktadır. Bu nedenle bu çalışma 2019 yılında Fırat Vadisindeki antepfıstığı bahçelerinde K. pistaciella erginlerinin ilk uçuş zamanı, ergin popülasyon değişimi, son ergin uçuş zamanı, erginlerin yıl boyunca doğada aktif bulunduğu süre ile sürgün ve salkımlardaki bulaşıklık oranını belirlemek için yapılmıştır. Fırat Vadisi'nde İnnaplı, Surtepe ve Keskince köylerinde birer antepfıstığı bahçesi seçilmiş ve her bahçeye üçer adet delta tipi eşeysel çekici tuzak kurulmuştur. Tuzak sayımları haftalık olarak gerçekleştirilmiş ve antepfıstığı ağaçlarının fenolojik aşamaları da kaydedilmiştir. Zararlının sürgün ve salkımlardaki bulaşıklığını belirlemek için her bahçede 100 sürgün ve 100 salkım kontrol edilmiştir. Çalışma sonucunda, K. pistaciella'nın, ilk ergin uçuşlarının 30.03.2019'da başladığı ve bu tarihin antepfıstığı ağaçlarında karagözler ve sürgün gözlerinin uyanmaya başladığı döneme denk geldiği belirlenmiştir. Zararlının popülasyonunun her üç lokasyonda da 20.04.2019 tarihinde pik yaptığı bu tarihte tuzak başına İnnaplı, Surtepe ve Keskince köylerinde sırasıyla 1263, 977 ve 513 adet ergin yakalandığı tespit edilmiştir. Doğada yaklaşık altı haftalık bir uçuş periyodunun ardında son ergin uçuşu 11.05.2019 tarihinde gerçekleşmiştir. Çalışmanın yapıldığı sezon boyunca tuzaklarda toplam olarak İnnaplı'da 3306 ergin/tuzak, Surtepe'de 2574 ergin/tuzak ve Keskince'de 1651 ergin/tuzak yakalandığı tespit edilmiştir. Tespit edilen K. pistaciella popülasyon yoğunluğuna paralel olarak kör salkım oranlarının fazla olduğu, salkım tanelerinin seyrekleştiği gözlemlenmiştir. Çalışmanın yürütüldüğü üç köyde sırasıyla son yıl sürgünlerinin %16, %12 ve %8 oranında bulaşık olduğu tespit edilmiştir. Bu oranların meyve salkımlarında sırasıyla lokasyonlara göre %12, %9 ve %6 olduğu belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
Pistachio is a strategic product for Turkey. Our country ranks third in the world in terms of pistachio production after Iran and the USA.There are many pests that affect pistachio production negatively. One of the most important of these pests is Kermania pistaciella Amsel (Lepidoptera: Tineidae). Kermania pistaciella causes damage such as the occurrence of blind clusters in pistachio, thinning of fruits in clusters, spilling of buds and the pause of development as a result of destruction of larvae in the shoots. Pistachio is grown in the largest area among agricultural crops in Fırat Valley. In this study, adult emergence, population peaks, last adult flight, the existence of adult flight period in nature, damage of the K. pistaciella on twigs and fruit clusters were determined. Studies carried out in three pistachio orchards from three locations including İnnaplı, Surtepe and Keskince villages in the Fırat Valley of Birecik district. Sex pheromone traps were used to determine moth population dynamics. For this purpose, three delta type sexual attractive traps were set up in each orchard. Traps were checked weekly and phenological stages of pistachio trees were recorded. From each orchard, 100 twigs and 100 fruit clusters were checked to determine infestation rate. As a result of the study, it was determined that the first adult flights of K. pistaciella started on 30.03.2019, and this date coincided with the fruit and vegetative bud swelling period of pistachio trees. It has been determined that the population of the pest peaked on 20.04.2019 with 1263, 977 and 513 adults/trap in İnnaplı, Surtepe and Keskince, respectively. After a six-week flight period in nature, the last adult flight took place on 11.05.2019. The total number of adults captured by pheromone traps was 3306 in Innaplı, 2574 in Surtepe and 1651 Keskince during the season in which the study was conducted. In parallel with the detected K. pistaciella population density, it was observed that blind cluster rates were high and the fruit number in cluster were sparse. Kermania pistaciella infestation rates on twigs were 16%, 12% and 8% in İnnaplı, Surtepe and Keskince, respectively while those on fruit clusters were determined as 12%, 9% and 6%, respectively
Benzer Tezler
- Birecik (Şanlıurfa) ilçesi Fırat vadisindeki antepfıstığı bahçelerinde yapay kışlama barınaklarında kışlayan böcek (Arthropoda: Insecta) faunasının belirlenmesi
Determination of overwintering insect (Arthropoda: Insecta) fauna in artifical wintering shelters created in pistachio orchards of Euphrates valley, Birecik district (Şanlıurfa)
YELİZ SABUNCU
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
ZiraatHarran ÜniversitesiBitki Koruma Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET MAMAY
- Güney Fırat Havzası Birecik kesimindeki kuş popülasyonları ve bazı türlerin biyolojileri
Bird populations and biology of some species in the Birecik section of the Southern Euphrates Basin
GÜLÇİN ÖZKINACI
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Ormancılık ve Orman MühendisliğiBartın ÜniversitesiOrman Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NURİ KAAN ÖZKAZANÇ
- Halfeti'in (Şanlıurfa) coğrafi özellikleri
Geography speciality of Halfeti (Şanlıurfa)
MEHMET SALİH BOSTANCI
- Mezraa-Teleilat tarak-baskı 'impresso' bezemeli çanak çömleğin köken ve dağılımı
The definition and distrubution of Mezraa-Teleilat comb pressed and 'impressed' pottery
EMRE GÜLDOĞAN
- Mezraa Höyük'ün M.Ö. 3. bin yılın ikinci yarısına tarihlenen seramik buluntularının Orta Fırat bölgesindeki yeri ve önemi
The importance of Mezraa Höyük pottery finds within the second half of the third millennium B. C. of Middle Euphrates zone
FATİH YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
ArkeolojiÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiArkeoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. DERYA YALÇIKLI