Geri Dön

Hartmann etiğinde değer(ler) kavramı

The Concept of values in Hartmann's ethichs

PDF İndir

  1. Tez No: 63773
  2. Yazar: TAŞKINER KETENCİ
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. ABDULLAH KAYGI
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Felsefe, Philosophy
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 1997
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Felsefe Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 133

Özet

Bu çalışmada, günümüzde Değer Felsefesinin Türkiye'de ulaştığı yerden bakılarak Hartmann etiğinde değer kavramının nasıl içeriklendirildiği ele alınmaktadır. Değer Felsefesinde nesne edinilenin doğru olarak görülebilmesi için değer ile değerlerin ve değer yargılarının ayrı ayrı ele alınması gerekiyor. Bu yapılmadığında varılan yanlış sonuçlar bu çalışmanın Hartmann etiğinde örnekleyerek göstermek istediği sorunu oluşturmaktadır. Bu çalışmada etiğinde değer kavramını nasıl içeriklendirdiği ele alman Hartmann, değerler alanında öznellik bulunduğu görüşlerine karşı çıkarak değerler alanında bir nesnellik ve mutlaklık olduğu düşüncesini savunur. Hartmann etiğinde bulunan sorunlu yanların görülebilmesi için bu çalışmanın birinci bölümünde değer, değerler, değerlendirme ve değer yargısı kavramlarının birbirinden farkları ele alındı İkinci bölümde Hartmann'ın da benimsediği, Kant' m kimi kavramlarının eleştirisine dayanan İçerikli Değerler Etiği düşüncesinin tarihsel gelişimi izlenerek bu akımını ortaya çıkmasında etkileri olduğu görülen düşünsel dayanaklar gösterildi. İkinci bölümde son olarak felsefede genellikle ontolojisiyle tanınan Hartmann'ın varlık görüşü kısaca özetleniyor. Üçüncü bölümde Hartmann'ın değerlerin varlıksal özelliklerini nasıl ele aldığı üzerinde durulmaktadır. Değerler alanında bir“mutlaklık”olduğunu görebilen Hartmann'a göre değerler varlıksal yapılan bakımından“özlükler”ve“ideal kendi başına varlıklar”dırlar. Üçüncü bölümde Hartmann'ın değerlerin“özlükler”“ideal kendi başına varlıklar”olduğu görüşüne bağlı olarak ortaya çıkan bazı sorunlar hem ülkemizde Değer Felsefesinde ulaşılan yer, hem de başka ülkelerden felsefecilerin bakışları göz önünde bulundurularak ele alınmakta; bu sorunların nedenleri gösterilmeye çalışılmaktadır.III Dördüncü bölümde ağırlıklı olarak Hartmann'ın değerler ile gerçeklik arasında nasıl bir bağlantı düşündüğü ele alınmaktadır. Hartmann'a göre değerler ile gerçeklikte bulunan bir varlık olan insan arasındaki bağlantının temelinde“değer duygusu”bulunmaktadır. Fakat Hartmann değerler ve normatif yargılar olan değer yargıları arasında ayrım yapmadığı için değer duygusunun her zaman değere ve değerlere bağlı olduğunu düşünmekte, bu duygunun normatif yargılar olan değer yargılan tarafından da etkilenebileceğim gözden kaçırmaktadır. Dördüncü bölümde ayrıca Hartmann'ın bir şeyin değeri olmasından ne anladığı da araştırılmakta ve bu bağlantıyla ilgili olarak değerlerin içeriği olmasının anlamı, ahlâk değerleri ve onun üründeğerler adını verdiği, şeylerin değeri olmasını sağlayan değerler arasında olduğunu düşündüğü ilişki ele alınmaktadır. Yine bu bölümde Hartmann eliğinde değer grupları ve değerlerin hangi niteliklerine göre gruplandırıldığı ele alınarak, onun değerler alanını neden dolayı çok geniş tuttuğu incelenmektedir. Sonuç olarak, Hartmann Değer Felsefesinde değerin“öznel”, değerlerinse“göreli”olduğunu savunan görüşlere karşı çıkarak, değer(ler)in göreli, değişken sayılıp da insan dünyasında ölçüt olmaları engellenmesin diye onların mutlaklığını, nesnelliğini savunuyor. Oysa değerlerin olanaklar olarak görülmesi onların relativizmin ve mutlakçılığın ötesinde ele alınabilmeleri demektir. Hartmann'ın değerlerin nesne edinilebilir şeyler olduklarını göstermesi Değer Felsefesine çok önemi bir katkıdır. Hartmann'ın Değer Felsefesi'ne bu katkısı Türkiye'de onun öğrencisi Takiyettin Mengüşoğlu taralından devam ettirilmiştir. İoanna Kuçuradi'nin çalışmalarıyla Değer Felsefesi konularına yeni bir bakış imkânı açılmış ve Hartmann etiğinin bu çalışmada ortaya konan şeklîyle değerlendirebilmesinin bazı koşulları hazırlanmıştır.

Özet (Çeviri)

In dieser Studie wollen wir den Inhalt des Wertbegriffs in der Etnik von Nicolai Hartmann unter dem Blickpunkt der Ebene untersuchen, die die Wertphilosophie in der Türkei erreicht hat Urn den Gegenstand der Wertphilosophie bestimmen zu können, muss man die Begriffe des Wertes, der Werte und der Werturteile voneinander getrennt betrachten. Das Problem, das in dieser Studie am Beispiel der Hartmannschen Ethik behandelt werden soil, sind die falschen Folgerungen, die enstehen, wenn diese Trennung nicht beachtet wird Hartmann, von dem der Inhalt seiner Ethik hier behandelt wird, trat gegen die Ansicht auf, dass im Gebiet der Werte von Subjektivitat gesprochen werden kann und vertrat, das in diesem Gebiet Objektivitat und Absolutheit vorherrschea Damit die problematischen Aspekte der Hartmannschen Ethik ersichtlich werden, behandelt der erste Teil die Unterschiede der Begriffe Wert, Werte und Werturteil. Der zweite Teil behandelt die geschichtliche Entwicklung der materialen Wertethik, die auf der Kritik einiger Begriffe Kants beruht, und zeigt die geistesgeschichtlichen Hintergriinde auf, die bei der Geburt dieser Strömung von Bedeutung waren. Den Schluss des zweiten Teils bildet eine kurze Zusammenfassung des Seinsbegriffs Hartmanns, der in der Philosophic durch seine Ontologie bekannt ist. Der dritte Teil dieser Studie dreht sich darum, wie Hartmann die ontologischen Eigenschaften der Werte behandelt Nach Hartmann, der von einer“Absolutheit”im Gebiet der Werte spricht, sind die Werte von ihrer ontologischen Struktur aus betrachtet“Wesenheiten”oder“ ideales Ansichsein”. Im dritten Teil wird behandelt wie diese Ansicht der Werte als“Wesenheiten”oder“ideales Ansichsein”Probleme mit sich bringen, die vom Blickpunkt der Ebene untersucht werden, die die Wertphilosophie in der Türkei erreicht hat wobei auch die Ansichten von Philosophen anderer Lander zu Rate gezogen werden. Dabei sollen auch die Grande fur das Entstehen dieser Probleme aufgezeigt werden.V vierten Tefl wird behandelt, in welcher gedankEchen Beziehung die Werte und die Realitât bei Hartmann stehen. Nach Hartmann beruht die Beziehung zwischen den Werten und dem Menselim aîs sin in der Realitât befindlches Wesen auf dem“Werlgeîübl”. Da allerdings Hartaıamı nicht zwischen den Werten und den Wertutteilen, die normative Urteile sind, unterecheidet, sieht er jedes Mal da$ Weı%efuH. als abhatıgig vom Wert und von den Werten, und ûbersieht dabei, dass das Wertgefuhl auch von den Werturteflen, die normative Urteile sind, beeinflusst werden kana Ausserdem wird im vierten Tei au%eze^î, was Hartmann darunîer versteht, wenn er vom Wert von etwas spricht, und was in diesem Zusammenhang bedeufct, dass die Werte material sind, bzw. welche Verbmdung er zwischen den Werten, die er Gtiterwerte nesini, und den Werten sieht, die ausmachen, dass etwas überhaupt einen Wert hat Auch wird Mer behandelt, wie Hartmann in seiner Ethtk die Werte in Gruppen einteilt und nach welchen Kriterien er dese Grappierung vomimmt, wobei zutage treten soil, warum das Gebiet der Werte bei Hartmann so urrrfângreich gestaltet wird. Es stellt sich zona Schtuss heraus, dass Hartmann in seiner Wertphuosophie gegen die Ansicht aufiritt, dass der Wert“subjektiv”und die Werte“rdativ”seien und die Meinung vertritt, dass der Wert bzw. die Werte absolut bzw. objektiv sind, wefl. sonst der Wert und die Werte kein Kfiterium fur die Welt des Menschen darstelen körmen. Dagegen bedeutet die Ansicht der Werte als 'Mö^chkeiten", daB sie jenseits van Relativismus und Absolutismus behandelt werden körmen. Es ist Hartmatms höchst wichtiger Beiteag 2ar Wertphuosophie, daB er gezeigt hal, daB die Werte veıgegenstândlicht, dh, als Gegenstand behandelt, werden körmen. Dieser Beiteag Hartmanns wurde in der Türkei von seinem Schüler Takiyettin MENGÜŞOCjLU weiterenlwickelt Mit der Arbeit von loanna KUÇURADİ tat die Mögtchkeit von einem neuen Aspekt in der Wertphuosophie zutage, wobei sie, gMchzeWg die Bedingungen geschaffen hat, um die Hartmannsche EWc in der Weise zu bewerten, wie es in dieser Studie verwirklicht wird.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    798643

    Felsefi antropolojide özgürlük fenomeni -Kant, Scheler ve Hartmann örneği-

    The phenomenon of freedom in philosophical anthropology -The case of Kant, Scheler and Hartmann-

    OĞUZ HAN BÜYÜKTANIR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    FelsefeAtatürk Üniversitesi

    Felsefe Tarihi Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ FİLİZ BAYOĞLU KINA

  2. Tez No

    836457

    A numerical approach for plasma based flow control

    Plazma ile akış kontrolü için sayısal bir yaklaşım

    REŞİT KAYHAN ATA

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2023

    Havacılık ve Uzay Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Uçak ve Uzay Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET ŞAHİN

  3. Tez No

    490765

    Motiv und symbol in Hartmann Von Aues 'Gregorius' und 'Der Arme Heinrich' aus Christlicher und İslamischer perspektive

    Hartmann Von Aue'nin 'Gregorius' ve 'Zavallı Heinrich' isimli eserlerinde Hristiyanık ve İslamiyet perspektifinden motif ve sembol

    GÜLRU BAYRAKTAR

    Doktora

    Almanca

    Almanca

    2018

    Alman Dili ve EdebiyatıAnkara Üniversitesi

    Batı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SEYİT BATTAL ARVASİ

  4. Tez No

    102851

    Sol kolonun geçici uç kolostomilerinde hyalüronik asid+karboksimetilselüloz membranın (Seprafilm) distal güdükle ilgili yapışıklıklar ve kolon reanastomozu üzerine etkisi

    The Effects of sodium hyaluronate+carboxymethyl-cellulose based anti-adhesive membrane (Seprafilm) on intra-abdominal adhesions associated with distal stumpf and on the healing DF re-anastomosis in left sided end-colostomy procedures

    KAYA SARIBEYOĞLU

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2001

    Genel Cerrahiİstanbul Üniversitesi

    Genel Cerrahi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. KENAN ULUALP

  5. Tez No

    341141

    Development of an optical system calibration and alignment methodology using Shack-Hartmann wavefront sensor

    Shack-Hartmann dalga cephesi sensörü kullanılarak optik bir sistemin kalibrasyon ve hizalamasının geliştirilmesi

    FATİME ZEHRA ADİL

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2013

    Makine MühendisliğiOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Makine Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ERHAN İLHAN KONUKSEVEN

    PROF. DR. TUNA BALKAN

Geri Dön