Nef'î'nin şiirlerinin psikanalitik açıdan incelenmesi
Psychoanalytic analysis of Nef'î's poems
- Tez No: 638109
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ KENAN BOZKURT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Nef'î, psikanalitik, babasızlık, narsisizm, hiciv, küfür, Nef'i, psychoanalytic, fatherlessness, narcissism, satire, swearing
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Batman Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 165
Özet
Psikanalitik edebiyat metodu, Freud'un kurucusu olduğu psikanalizin imkanlarından faydalanılarak ortaya çıkmış ve edebî metinlerin incelemesinde kullanılan bir yöntem olmuştur. Edebiyat ve psikanalizin hareket noktasının insan olması, insan davranışlarının nedenleri üzerinde durup ruhsal yaşamın malzeme olarak kullanması her iki bilim dalını birbirine daha da yaklaştırmıştır. Psikanalitik eleştiri yönteminde sanatkârın hayatının ve ruhsal yaşamının esere ne şekilde yansıdığı, bastırılmış duyguların edebî eserde nasıl dile getirildiği üzerinde durularak edebî eser incelemesinde farklı bir bakış açısı geliştirilmiştir. Bu çalışmada, övünmede olduğu kadar sövgüde de abartıya kaçan ve uçlarda gezinen 17. yüzyılın ve klâsik Türk edebiyatının en büyük kaside üstadı ve hiciv şairi Nef'î'nin bu tavrının nedenleri, psikanalitik eleştiri yönteminin imkanlarından yararlanılarak izah edilmeye çalışılmıştır. Nef'î'nin bu tavrı, kuralları belirlenmiş klasik şiirin genel bir eğilimi gibi görünse de bu tavrın psikanalitik edebiyat kuramında birtakım psikolojik izahatları vardır. Zira küçük yaşta babası tarafından terk edilen şairin bu travmatik terk edilmişliğin ağır tahribatı altında ezildiği, bu tahribatın etkisiyle sağlıklı ilişkiler geliştirme noktasında sıkıntılar yaşadığı ve çocukluk çağı travmalarının şairin sanatçı kişiliğinde belirleyici olduğu düşülmektedir. Babasız kalmanın acı tecrübesini henüz küçük yaştayken yaşayan Nef'î'nin bu durumu şiirlerine nasıl yansıttığı, narsist davranışları ile hiciv ve küfre meyyal tavrının nedenleri hakkında disiplinlerarası bir çalışma yapılarak özellikle Freud, Adler, Jung, Fromm, Lacan ve Klein gibi psikanalistlerin tespitlerinden faydalanılarak şairin şiirlerinin nedenleri üzerinde durulmuş; Nef'î'nin şiirlerini hangi ruh hali ile yazdığı örnek beyitler üzerinden ortaya konmaya çalışılmış ve psikanalitik çözümlemeler yapılmaya çalışılmıştır. Bu yönüyle bu çalışmanın benzer çalışmalara kaynaklık etmesi ve araştırmacıların klâsik Türk edebiyatı manzumelerine farklı bir gözle bakması amaçlanmıştır.
Özet (Çeviri)
The psychoanalytic literature method has emerged by making use of the possibilities of psychoanalysis founded by Freud. It has been a method used in the study of literary texts. The fact that the starting point of literature and psychoanalysis is human, emphasizing the reasons of human behavior and using spiritual life as a material has brought both branches of science closer to each other. In psychoanalytic criticism method, a different perspective has been developed in the study of literary work by emphasizing how the life and spiritual life of the artist is reflected in the work and how the repressed feelings are expressed in the literary work. In this study, the reasons for this attitude of Nef'i, the greatest master of ode and satire poet of 17th century and classical Turkish literature, who exaggerated not only in boasting but also in cursing, were tried to be explained by using the possibilities of psychoanalytic criticism method. Although this attitude of Nef'i seems to be a general tendency of classical poetry whose rules have been determined, this attitude has some psychological explanations in psychoanalytic literary theory. Because it is thought that the poet, who was abandoned by his father at a young age, was crushed under the heavy destruction of this traumatic abandonment, had difficulties in developing healthy relationships with the effect of this destruction, and childhood traumas were determinant in the poet's artist personality. An interdisciplinary study was conducted on how Nef'i, who lived the painful experience of being fatherless at a young age, reflected this situation in his poems, and the reasons for his narcissistic behaviors and his attitude prone to satire and swearing. The reasons of the poet's poems are emphasized by making use of the determinations of psychoanalysts such as Freud, Adler, Jung, Fromm, Lacan and Klein. The mood in which Nef'i wrote his poems was tried to be put forward through the sample couplets and psychoanalytic analyzes were made. In this respect, it is aimed that this study will be a reference to similar studies and that the researchers will look at the classical Turkish literature poems from a different perspective.
Benzer Tezler
- Nef'î divanı sözlüğü [Bağlamlı dizin ve işlevsel sözlük]Cilt I
Glossory of Nef'î's divan [Contextual index and functional glossory]
GÜLCAN ALICI
Doktora
Türkçe
2019
DilbilimAdıyaman ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İBRAHİM HALİL TUĞLUK
- Nef'î'nin Türkçe divânında maddi unsurlar
Phisical elements of Nef'î in the Turkish divan
TUĞBA GÜNGÖR
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Türk Dili ve EdebiyatıGazi ÜniversitesiTürk Edebiyatı Bölümü
PROF. DR. AHMET MERMER
- Türk şiirinde Nef'î ekolü
The ecole of Nef'î in Turkish poetry
JÜLİDE ERKEN
Doktora
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NİLÜFER TANÇ
- Süruri ve Hezliyyat'ı
Süruri and his Hezliyyat
ELİF AYAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
Türk Dili ve EdebiyatıHacettepe ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. OSMAN HORATA