Stratejik yönetim paradigması olarak dinamik yetenekler teorisinin firma performansı üzerine etkisi: Rekabet üstünlüğünün aracılık rolü
The effect of dynamic capabilities theory as strategic management paradigm on firm performance: The mediating role of competitive advantage
- Tez No: 639434
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ NURCAN HAKAN ÇIRAKLAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Endüstri Temelli Yaklaşım, Kaynak Temelli Yaklaşım, Dinamik Yetenekler, Rekabet Üstünlüğü, Firma Performansı, Industry Oriented View, Resource Based View, Dynamic Capabilities, Competitive Advantage, Firm Performance
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Uluslararası İşletmecilik Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 123
Özet
Rekabet üstünlüğünün yaratılması ve sürdürebilir hale getirilmesi stratejik yönetim alanının en önemli konularından biridir. Endüstri temelli yaklaşım dış çevreye odaklanarak endüstri yapısının firma performansını belirlediğini savunmakatdır. Kaynak temelli yaklaşım ise firmaların değerli, nadir, taklit ve ikame edilemeyen kaynaklarının rekabet üstünlüğünü sağladıklarını savunmaktadır. Ancak yaklaşımların ikiside zaman içinde oluşan değişimleri göz ardı etmektedir. Dinamik yetenekler yaklaşımı firmaların hızlı değişen ortamlarda nasıl rekabet üstünlüğü yarattıklarını ve sürdürdüklerini açıklamaktadır. Bu çalışma, dinamik yeteneklerin firma performansı üzerine etkisinde rekabet üstünlüğünün aracı rolünü incelemeyi amaçlamaktadır. Bu amaç doğrultusunda veriler, kolayda örneklem yöntemi kullanılarak İzmir'de faaliyet gösteren firmaların 214 beyaz yakalı çalışanından, Kump ve diğerleri (2016) ve Agha ve diğerleri (2012) tarafından geliştirilen ölçeklerden yararlanarak toplanmış ve SPSS'de HAYES'in PROCESS macro eklentisi yoluyla regresyon analizine tabi tutulmuştur. Bulgular dinamik yeteneklerin sezme, yakalama ve yeniden düzenleme boyutlarının firma performansının karlılık ve büyüme boyutları üzerine olumlu etkileri olduğunu göstermektedir. Rekabet üstünlüğünün esneklik ve duyarlılık boyutlarının ise bu ilişkilerde aracılık rölü olduğu görülmüştür. Dinamik yetenekler sezme boyutunun büyüme üzerine etkisinde esneklik ve duyarlılık boyutları tam aracılık rolüne sahiptir. Sezme boyutunun karlılık üzerine etkisinde esneklik kısmi aracılık, duyarlılık ise tam aracılık rolüne sahiptir. Dinamik yetenekler yakalama boyutunun büyüme ve karlılık boyutları üzerine etkilerinde esneklik kısmi aracılık, duyarlılık ise büyüme üzerine tam aracılık karlılık üzerine kısmi aracılık rolüne sahiptir. Dinamik yeteneklerin yeniden düzenleme boyutunun büyüme üzerine etkisinde esneklik ve duyarlılık ikiside kısmi aracıdır, yeniden düzenleme boyutunun karlılık üzerine etkisinde ise esneklik kısmi aracılık ve duyarlılık boyutu tam aracılık rolünü taşımaktadır.
Özet (Çeviri)
Gaining and sustaining the competitive advantage is one of the most important issues in the strategic management area. The industry oriented approach assets that the industrial structure determines the firm performance by focusing on the external environment. Resource-based approach, on the other hand, argues that valuable, rare, imperfectly imitable and non-substiutable resources of firms lead to competitive advantage. However, both approaches ignore changes over time. The dynamic capabilities approach explains how firms create and maintain competitive advantage in rapidly changing environments. This study aims to examine the mediating role of competitive advantage in the effect of dynamic capabilities on firm performance. To achieve this aim, by using the scales developed by Kump et al. (2016) and Agha et al. (2012) and using easy sampling method the data were collected from 214 white-collar employees of companies operating in Izmir and was subjected to regression analysis with HAYES's PROCESS plugin in SPSS. Findings show that dynamic capability dimensions of sensing, seizing and transforming have positive effects on firm performance profitability and growth dimensions. The flexibility and responsiveness dimensions of the competitive advantage were found to be mediator in these relations. Flexibility and responsiveness have full mediation role in the effect of dynamic capabilities sensing dimension on growth. Flexibility has a partial mediation role and responsiveness has a full mediation role in the effect of sensing dimension on profitability. Flexibility has partial mediation role in the effects of dynamic capabilities seizing dimension on growth and profitability dimensions and responsiveness has a full mediation on growth dimension and partial mediation on profitability dimension. Flexibility and responsiveness are both partial mediators in the effect of the dynamic capabilities transforming dimension of on growth, and the dimensions of flexibility has partial mediation and responsiveness has a full mediation role in the effect of the transforming dimension on profitability.
Benzer Tezler
- Firma dinamik yeteneklerinin rekabet gücüne katkısının kaos teorisi bakış açısı altında analizi
Analysis of contribution to competitiveness of dynamic capabilities of a firm from the perspective of chaos theory
ORHAN ORHON
Doktora
Türkçe
2012
Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HALUK ERKUT
- Educational reforms in Ethiopia: From the imperial era to the present
Etiyopya'da eğitim reformları: Emperyal dönemden günümüze
SALİH AHMED MAHAMMODA
Doktora
İngilizce
2022
Eğitim ve ÖğretimNecmettin Erbakan ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSA KORKMAZ
- Asimetrik tehditlerle mücadelede stratejik yönetim: Emniyet Genel Müdürlüğü örneği
Strategic management for fighting asymmetric threats: The case of Turkish National Police
MÜCAHİT ÖZDOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Kamu YönetimiSüleyman Demirel ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ DEVRİM VURAL YILMAZ
- Nöro-İK: Nöropazarlama ve davranışsal ekonomi bağlamında öz geçmiş hazırlama
Neuro-HR: A Resume/CV (Curriculum Vitae) preparation in the context of neuromarketing and behavioral economics
İSMAİL HAKKI KUTLUHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
EkonomiSüleyman Demirel Üniversitesiİnsan Kaynakları Yönetimi ve Liderlik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET YILDIRIM