Kültürel miras koruma yaklaşımları bağlamında halkevlerinde yapılan çalışmalar (1932-1951)
Works in the public houses in the context of approaches to cultural heritage conservation (1932-1951)
- Tez No: 639467
- Danışmanlar: PROF. DR. M. ÖCAL OĞUZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Halk Bilimi (Folklor), Folklore
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Halk Bilimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 251
Özet
Bu çalışma erken Cumhuriyet dönemi kültür kurumlarından olan halkevlerinin folklor çalışmalarında tespit edilen bilgi ve belgelerden hareketle kültürel miras koruma yaklaşımlarının çözümlenmesini amaçlamaktadır. Kültürün korunması ve gelecek kuşaklara aktarılması fikri hem somut hem de somut olmayan kültürel miraslar açısından geçmişten günümüze farklı motivasyonlarla gerçekleştirilmiştir. Kültürü korumak amacıyla olmasa da merak ve ilgi neticesinde halk yaşamına dair bilgilerin yazılı eserlerde görülmeye başlanması koruma süreçlerinin başlangıcı sayılabilir. Özellikle yeni kıtaların keşfi ve bu yeni coğrafyanın insanlarına yani ötekine duyulan ilginin yansıması olan gezi yazıları vb. eserler halk yaşamına yer vermesi bakımından kültürün koruması düşüncesinin temeline yerleştirilebilir. Korumanın egemenlik göstergesi olarak ele alındığı üçüncü dönem ise imparatorluk çağının bitip ulus devletler çağına geçildiği dönemdir. Bu dönemde ulusal köklere yönelik yapılan araştırmalarda değerli görülen halk kültürünün, rejimlerin meşruiyetlerini sağlamak için kullandıkları ve korudukları değerlerin başında geldiği görülür. Korumanın sistemli ve doğrudan amacına yönelik yapıldığı dönemi ise sözleşmeler çağı olarak nitelemek mümkündür. Günümüzü işaret eden bu dönemde geçmişten günümüze üretilmiş olan tüm kültürel değerlerin birer insanlık mirası olarak gelecek kuşaklara aktarılması fikri bulunmaktadır. Halkevleri, imparatorluktan ulus devlete geçiş sürecinde toplumsal devrimlerin halk tarafından benimsenmesi ve yaygınlaşması amacıyla dönemin kurucu ve iktidar partisi CHP tarafından 1932 yılında kurulmuştur. Halkevleri oluşumu, Avrupa'daki halk eğitimi kurumlarından esinlenerek ancak ülkenin kendine özgü şartları düşünülerek tasarlanmış ve dokuz şube ile faaliyetlerini yürütmüştür. Toplumsal ve kültürel çalışmaları yoğun olmak üzere halkevleri, yeni rejimin ideolojisini de telkin ve terbiye vasıtalarıyla halka aktarmıştır. Bu çalışma kültürün korunması ve gelecek kuşaklara aktarılması fikri üzerinden halkevlerinin folklor çalışmalarını ele almaktadır. Ulus devlet sürecinde devlet ve parti işbirliğinde yürüttüğü çalışmalarla halkevleri, ulusal birliği oluşturan, millî ruhu biçimlendiren kültürel değerlerin tespiti, derlenmesi yönünde çalışmalar yapmıştır. Bu çalışmada kültürün korunması hususunda gösterilen yaklaşımlar, kurumun yayınlarından hareketle ele alınmış ve ürün merkezli olduğu tespit edilen kültürel miras koruma algısı örnekler üzerinden değerlendirilmiştir.
Özet (Çeviri)
This study aims to analyze approaches to cultural heritage conservation, seen in the folklore studies of the Public Houses, one of cultural institutions of the early Republican period. The idea of preserving culture and transferring it to future generations has been realized with different motivations in terms of both tangible and intangible cultural values from past to present. The fact that information about public life are seen in the written works as a result of curiosity and interest, though not to conserve culture, can be assumed as the beginning of conservation processes. Especially, works such as travel writings, which are discovery of new continents and are reflection of interest in people, that is, in the other of this new geography, can be placed to the base of the thought of conservation of culture in that they include folklife.The third period that the conservation is addressed as a sign of sovereignty is the time when the age of the empire ended and that of the nation states has been proceeded to. During this period, folk culture, regarded valuable in researches which were carried out on national roots, was one of the leading values that regimes used and protected to ensure their legitimacy. It is possible to characterize the period, when the protection was made systematically and directly for its purpose, as ''age of contracts''. In this period pointing at today, there is the idea to transfer all the cultural values produced from the past till present to next generations as a legacy of humanity. People's Houses were established in 1932 by the founding and ruling party CHP in order for social revolutions to be adopted by the public and to become widespread. The constitution/formation ''People's Houses'' were designed, inspiring by public education institutions in Europe, but in consideration of specific conditions of the country, and they conducted their activities with nine branches. People's Houses conveyed the ideology of the new regime to the public, through suggestion and training, with intensive social and cultural studies. This study addresses folklore works of the People's Houses through the idea of preserving culture and transferring it to future generations. People's houses have carried out studies on determination and compilation of cultural values which constitute national unity and shape national spirit, with works they conducted in cooperation with the state and the party during nation-state process. In this study, the approaches shown regarding the preservation of culture have been discussed based on the publications of the institution and the perception of preserving cultural heritage, which is found to be product-centered, has been evaluated through examples.
Benzer Tezler
- Antik kentlerle bütünleşen kırsal yerleşimlerin sürdürülebilir koruma yaklaşımları bağlamında ekomüze olarak değerlendirilmesi
Evaluation of rural settlements integrated with ancient cities as an ecomuseum in the context of sustainable conservation approaches
MERVE BEYZA GÜVEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
ArkeolojiDokuz Eylül ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ESTER ETİ AKYÜZ LEVİ
- Günümüzde yaşayan Nasreddin Hoca imgesi: Akşehir ve Sivrihisar örneği
The image of Nasreddin Hodja living today: The examples of Akşehir and Sivrihisar
ZEYNEP NAGİHAN KAHVECİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Halk Bilimi (Folklor)Gazi ÜniversitesiTürk Halk Bilimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. EVRİM ÖLÇER ÖZÜNEL
- Türkiye trakyası'nda 19. yüzyıl ortak geçmişinin izleri ve unutulan miras üzerine bir araştırma
A research on the remainings of 19th-century common past and forgotten heritage in Turkish Thrace
MELİS BİLGİÇ ELMAS
- Kültürel değerlerin korunmasının ve sürdürülebilirliğinin güncel kavramlar doğrultusunda irdelenmesi: Karaköy-Tophane bölgesi örneği
An examination of conservation and sustainability of cultural values in a contemporary context:A case study of Karakoy-Tophane
GÜLCE GÜLEYCAN OKYAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
MimarlıkMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DEMET ULUSOY BİNAN
- Harabe estetiği bağlamında İstanbul Tarihi Yarımada'da yorumlama ve sunum üzerine bir değerlendirme
An evaluation on interpretation and presentation in the context of ruin aesthetics in the Historical Peninsula of Istanbul
HATİCE KÜBRA KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
MimarlıkMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DEMET BİNAN