Türkiye'de kadın hakları ve medya: 8 Mart Dünya Kadınlar Günü'nün basında temsili
Turkey women's rights and media: Representation of Women's Day March 8 world press
- Tez No: 640050
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ DİDEM DENİZ ANAMUR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Gazetecilik, İletişim Bilimleri, Journalism, Communication Sciences
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Uşak Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İletişim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 129
Özet
Bu tez çalışması, uluslararası bir anma günü olan 8 Mart Dünya Kadınlar Günü'nün Türkiye'de yayınlanan ulusal medya araçlarında nasıl sunulduğunu ortaya koymayı amaçlamaktadır. Bu amaçla tez çalışmasında farklı ideolojilere sahip 6 gazete ele alınmıştır. Betimsel analiz yöntemi çerçevesinde son 10 yıl verileri basılı medya ve internet medyasıyla incelenmiştir. Kadınların örgütlü bir şekilde sokaklarda olduğu 8 Mart Günü adına incelenen gazeteler; Hürriyet, Cumhuriyet, Yeni Akit, Yeniçağ, Türkiye ve BirGün gazeteleridir. Toplumsal hareketlerin 1960 yılında yaşadığı dönüşümle birlikte, toplumsal hareketler bir kimlik hareketine dönüşmüştür. Yeni toplumsal hareketler olarak adlandırılan bu eylemler tarihsel süreç içersinde kadınları da etkisi altına almıştır. Kadın hareketinin tarihçesine bakıldığında Fransız Devrimiyle birlikte örgütlenme bilincine ulaşan kadınların, aslında 13. yüzyıldan sonra eşitsiz durumlarını basılı araçlarla sorguladıkları görülmektedir. Kadınların toplumsal hareketlerden ayrılarak kadın hareketi içerisinde olmaları ise 18. yüzyılda görülmektedir. Dünyada kadın hareketinin simgeleşmiş bir günü olan 8 Mart Kadınlar Günü'nün nasıl ortaya çıktığı konusunda farklı görüşler ortaya çıkmıştır. Ancak genel olarak kadınların 1857 yılında bir fabrikada grev yapmalarının ardından çıkan yangında hayatını kaybeden kadın işçiler adına düzenlenen eylemler olduğu düşünülür. Birleşmiş Milletler tarafından uluslararası bir gün olarak tanımlanması 1975 yılında olsa da, 8 Mart'ın anma günü olması Clara Zetkin tarafından 1910 yılında İkinci Sosyalist Enternasyonal'e bağlı Uluslararası Sosyalist Kadın Konferansı'nda önerilmiştir. Kadın hareketinin Türkiye'deki durumuna bakıldığında ise Osmanlı döneminde başlayan yenileşme hareketiyle birlikte kadınların mevcut konumlarını sorguladıkları görülmektedir. Tanzimat Fermanı ile başlayan ve basılı araçlarla kendilerini ifade eden kadınlar Cumhuriyet rejiminin gelmesiyle daha görünür hale gelmişlerdir. Türk kadının 1935 yılında oy hakkını elde ettikten sonra 1960'lara dek kadın hareketlerinde bir duraksama görülse de, 1980 yılına gelindiğinde Türkiye'de kadın hareketlerinin ivme kazandığı görülmektedir. 8 Mart Günü'nün Türkiye'de ilk kutlanışı ise 1921 yılında Komünist Parti üyesi Süleyman Selim'in düzenlemiş olduğu kadınların genel toplantısıyla gerçekleşmiştir. Tüm dünyada bilinen bu anma gününün Türk basınında nasıl ele alındığı konusu, kadın eylemlerine bakış açısından önemlidir. Bu tezde incelenen 8 ve 9 Mart tarihinde çıkan haberlerin son 10 yılı incelendiğinde Kadınlar Günü'ne ilişkin farklı bakış açıları görülmektedir. İdeolojik olarak farklı bakış açılarına sahip bu gazetelerde kadınlar, toplumsal cinsiyet rolleri ile temsil edildiği, kadın eylemlerine ise bazı gazetelerde temsil hiç edilmezken, bazı gazetelerde ise kadın sorunlarına yönelik haber yazıldığı ve bazı gazetelerde siyasilerle birlikte anıldığı sonucuna ulaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
This thesis aims to reveal how 8th March Women's Day, an international remembrance day, is presented in the national media tools of Turkey. For this purpose, six newspapers with different ideologies were reviewed. In the framework of descriptive analysis, the data of the last 10 years were analyzed through printed and internet media. The newspapers which were studied for 8th March International Women's Day, on which women are in the streets in an organised manner, are Hürriyet, Cumhuriyet, Yeni Akit, Yeniçağ, Türkiye and BirGün. With the transformation of social movements in 1960, social movements turned into an idedntity movement. Those acts which are named as new social movements also influenced women in the historical process. Considering the historical trace of women movement, it is seen that women who reached the consciousness of organizing thanks to the French Revolution actually started to question their unequal positions after the 13th century with printed tools. On the other hand, women's taking part in women movements after getting apart from social movements is seen in the 18th century. There have been different ideas about how 8th March International Women's Day, a symbolized day of world women act, emerged. However, it is generally thought that the day emerged after the demonstrations which were held for the female workers who lost their lifes in the fire which started after a strike in 1857. Although it was defined as an international day by the United Nations in 1975, the fact that 8th March was defined as a remembrance day was proposed by Clara Zetkin in the International Socialist Women Conference of The Second Socialist International in 1910. Regarding the women movement in Turkey, it is seen that women started to question their present situation with the renovation act which started in the Ottoman times. The women who expressed themselves through printed tools after the Imperial Edict of Gülhane became more visible after republic regime. Although there was seen a pause in women movements from 1935, when Turkish women entitled to vote, to the 1960s, it is seen that women movements in Turkey gained speed in 1980. The first 8th March celebration in Turkey occured in 1921 in a general women meeting which was organised by Süleyman Selim, the member of the Comunist Party. It is significant how Turkish media approach that worlwide known remembrance day in terms of perspective towards women acts. What is studied in this thesis is to focus on different perspectives towards International Women's Day by considering the news items of 8th and 9th March in the last 10 years. It was inferred from those ideologically different newspapers that women are represented with their gender roles, some newspapers never address to women acts whereas some newspapers make news about it and also some newspapers refer to that day with politicians.
Benzer Tezler
- 8 mart dünya emekçi kadınlar günü olgusunun dijital reklam kampanyalarında incelenmesi
Examination of 8 march international women's day in di̇ji̇tal advertising campaigns
RABİA ÖK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
ReklamcılıkGiresun ÜniversitesiKadın Araştırmaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. REYHAN AYŞEN WOLFF
- 'Kimsenin Müslüman Kadınları' Müslüman kadınların alternatif medya platformları aracılığıyla karşı kamusal alan oluşturmaları: Türkiye ve Almanya örneği
'Nobody's Muslim Women' construction of Muslim women's counter public sphere through alternative media platforms: The case of Turkey and Germany'
SÜMEYRA SOYDAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Siyasal BilimlerGalatasaray ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZLEM DANACI YÜCE
- Minority shareholder activism in Turkey
Türkiye'de azınlık pay sahibi aktivizmi
BEYZA NUR BİLEN
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Hukukİstanbul Medeniyet ÜniversitesiÖzel Hukuk Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MELTEM KARATEPE KAYA
- Toplumsal cinsiyet bağlamında sivil toplum ve yeni medya: Kadın odaklı sivil toplum kuruluşlarının yeni medya kullanımı
Civil society and new media in the context of gender: New media use by women's non-governmental organisations
GÜLSÜM ERKAN
- Kurtuluş Son Durak filminde kadına yönelik şiddetin temsili
In the film Salvation Last Stop representation of violence against women
MURAT ÜSTÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Sahne ve Görüntü SanatlarıBeykent ÜniversitesiMedya ve İletişim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ TEBRİKE KAYA