Molla Halil Es-si'irdî'nin tercemetu meşâhîri'n-nahviyyîn ve'l-lügaviyyîn adlı eserinin tahkîki
Research of molla Halil es-Siirdi's work named tercemetu meshahiri'n-nahviyyin ve'l-ugaviyyin
- Tez No: 640270
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ OSMAN YILMAZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 302
Özet
Bu doktora tezi, 19. yüzyılın ilk yarısında Osmanlı coğrafyasında önemli bir ilim otoritesi olarak tanınan Molla Halil el-Hizanî es-Siirdî'nin hayatını, ilmi faaliyetlerini ve öğrenci yetiştirme sürecini ele almaktadır. Siirt'in Gulpik köyünde doğan Molla Halil, kendi döneminde bölgesel bir ilim otoritesi olarak öne çıkmış, öğrencilere verdiği dersler ve kaleme aldığı eserlerle ilmi mirasını oluşturmuştur. Binaenaleyh bu araştırma, Molla Halil'in kaleme aldığı“Tercemetu Meşahiri'n-Nahviyyin ve'l-Lugaviyyin”adlı eserin tahkiki üzerine odaklanmaktadır. Bu eser, nahiv ve lugat alanlarında ilmi birikimi genç nesillere aktarmayı amaçlayan önemli bir kaynaktır. Tez, eserin genel yapısı, ana temaları ve İslam düşünce geleneği içindeki yeri üzerine bir analiz sunmaktadır. Ayrıca, araştırma Molla Halil'in yaşadığı dönemin genel çerçevesini çizerek, Osmanlı İmparatorluğu'nun son dönemine denk gelen bu süreçteki toplumsal, siyasal ve kültürel değişimlere ışık tutmaktadır. Molla Halil'in Siirt'te geçirdiği yıllardaki ilmi faaliyetleri, eğitim atmosferi ve öğrenci profili incelenerek, dönemin Osmanlı coğrafyasındaki ilmi canlılığına dair önemli bir perspektif sunulmaktadır. Sonuç olarak, bu doktora tezi, Molla Halil el-Hizanî es-Siirdî'nin hayatını ve ilmi mirasını detaylı bir şekilde ortaya koymayı amaçlamaktadır. Molla Halil'in bölgesel ilim otoritesi olarak yükselişi, öğrenci yetiştirme süreci ve kaleme aldığı eserlerin önemi, tezin temel odak noktalarını oluşturmaktadır.
Özet (Çeviri)
This doctoral thesis explores the life, scholarly activities, and the process of educating students of Molla Halil al-Hizani al-Siirdi, a prominent scholarly figure recognized as an intellectual authority in the Ottoman geography during the first half of the 19th century. Born in the village of Gulpik in Siirt, Molla Halil rose to prominence as a regional scholarly authority of his time, shaping his intellectual legacy through teaching and the production of written works. Therefore, this research focuses on the critical analysis of Molla Halil's work titled“Tercemetu Meşahiri'n-Nahviyyin ve'l-Lugaviyyin.”This particular work serves as a significant source aiming to convey scholarly knowledge in the fields of syntax and lexicography to younger generations. The thesis provides an analysis of the general structure, main themes, and the place of this work within the tradition of Islamic thought. Additionally, the research outlines the broader context of the period in which Molla Halil lived, shedding light on the social, political, and cultural changes during the final years of the Ottoman Empire. By examining Molla Halil's scholarly activities, the educational atmosphere, and the profile of students in Siirt during his time, the study offers a valuable perspective on the intellectual vibrancy of the Ottoman geography during that era. In conclusion, this doctoral thesis aims to comprehensively present the life and scholarly legacy of Molla Halil al-Hizani al-Siirdi. The rise of Molla Halil as a regional scholarly authority, his contributions to student education, and the significance of his written works form the core focus of the thesis.
Benzer Tezler
- Molla Halil es-Si'irdî'nin Basîratü'l-Kulûb fî Kelâm-i Allâmi'l-Ğuyûb adlı eserindeki rivâyetlerin hadis ilmi açısından değerlendirilmesi
The evaluation of the hadith in the word of the Molla Halil es-Si'irdî in the hadith of the hadith in the work named 'Basîratü'l-Kulûb fî Kelâm-i Allâmi̇'l-Ğuyûb'
RIDVAN CENGİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
DinVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ARİF GEZER
- Molla Halil es-Si'irdî'nin Nehcü'l-Enâm adlı eserinin belâgat açısından incelenmesi
An analysis of Molla Halil es-Si'ridî's Nehcü'l-Enâm terms of rhetoric
ZAKİR APUHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DilbilimGaziantep ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA KESKİN
- Molla Halil es-Si'irdî'nin Basîretu'l-Kulûb fî Kelâmi Allâmi'l-Ğuyûb adlı tefsîrinin tahkik ve tahlili (Bakara-İsra)
Critical edition and analysis of Molla Khaleel es-Si'irdî's Baseeratu'l-Gulûb fî Kalaami Allaami'l-Ghoyoub (Baqara-Israa)
ABDULLAH ÖZCAN
Doktora
Türkçe
2018
DinVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖMER PAKİŞ
- Molla Halil Es-Si'irdî'nin el Kâfiyetü'l Kübra fi'n-Nahv adlı eserinde Kur'ân âyetleriyle istişhâdının İbnü'l-Hâcib'in el Kâfiye fi'n-Nahv eseriyle mukayesesi
Acomparison of Molla Halil Es-Si'irdî's citations of Quranic verses in his work 'al-Kafiyatu'l-Kubra fi'n-Nahw' with Ibn al-Hajib's citations in his work 'al-Kafiya fi'n-Nahw'
VEYSEL BAYDARMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DilbilimAtatürk ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İBRAHİM YILMAZ
- Molla Halil Es-si'irdi'nin 'Usulü Hadisi'l-Ezher Min Muhtasar ve Şerhihi Li-ibn Hacer' isimli eserinin tahkiki ve metoduكتاب 'أصول الحديث الأزهر من مختصر وشرحه لابن حجر' لملا خليل السعردي تحقيقا ودراسة ومنهجه في أصول الحديث
The verifacation and methodology of Mullah Halil al-si'irdî's work which is named 'Usûlü Hadîsi'l-Ezher Mine'l-Muhtasar ve Şerhihi Li-i̇bn Hacer'
JADALLA HASAN
Yüksek Lisans
Arapça
2019
DinSiirt ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ABDULLAH ÜNALAN