Yapay zeka ve robotik teknolojinin algılanma durumu üzerine sosyolojik bir inceleme
A sociological study on the perception of artificial intelligence and robotic technology
- Tez No: 640718
- Danışmanlar: PROF. DR. YAHYA MUSTAFA KESKİN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sosyoloji, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 285
Özet
Bu çalışmada, yapay zekâ ve robot teknolojisinin etkilerini deneyimlecek olan sosyal aktörlerin bu teknolojiye yönelik risk ve işlev algıları incelenmiştir. Bu kapsamda“Yapay Zekâ ve Robot Teknolojisi Algı Ölçeği ”geliştirilmiş ve görüşmeler yapılmıştır. Yapay zekâ ve robotların kullanımının toplumun ve bireylerin ihtiyaçlarını karşılaması, yararlı olarak değerlendirilmesi; diğer bir ifade ile yapay zekâ ve robot teknolojisinin toplumun ve kişilerin yaşamlarının düzgün işleyişine katkı sunması şeklindeki düşünce işlev algısı; yapay zekâ ve robotların kullanımının toplum ve bireyler üzerinde yaratacağı olumsuz etkilerine yönelik düşünce risk algısı olarak değerlendirilmiştir.Sosyal aktörlerin yapay zekâ ve robot teknolojisine ilişkin risk ve işlev algısını ölçmeye yönelik geçerli ve güvenilir ölçme aracı geliştirmek, araştırmanın temel amaçlarındandır. Sosyal aktörlerin yapay zekâ ve robotlarla ilgili risk algısının ve işlev algısının çeşitli değişkenlerle ilişkilerinin araştırılması, sosyal aktörlerin yapay zekâ ve robot teknolojisini nasıl algıladığı bu çalışmanın diğer amaçlarındandır. Bu çalışma, nitel ve nicel çalışmanın birlikte kullanıldığı karma araştırma yöntemine uygun olarak tasarlanmıştır. Araştırma, dört farklı grup ile gerçekleştirilmiştir. 238 kişi ile açımlayıcı faktör analizi, 222 kişi ile doğrulayıcı faktör analizi, 491 kişi ile ilişkileri belirleme ve 15 kişi ile görüşmeler yapılmıştır. Çalışmada, Kişisel Bilgi Formu, Görüşme Formu, Yapay Zekâ ve Robot Teknolojisi Algı Ölçeği kullanılmıştır. Ölçek geliştirmede ve diğer işlemlerde farklı analiz teknikleri kullanılmıştır. Yapılan analizler sonucunda ölçek, dört faktörlü 26 maddeden oluşan bir yapıya dönüşmüştür. Genel işlev algısı puanının artması sosyal aktörlerin yapay zeka ve robot teknolojisine dönük algılarıın işlevsel olduğunu, genel risk algısı puanının artması ise yapay zeka ve robot teknolojisine dönük algılarını risksel olduğunu işaret etmektedir. Çalışmanın nitel basamağında görüşmelerden elde edilen veriler, analiz edilmiş ve soruların ortaya koyduğu temalara göre düzenlenmiş ve tablolara dönüştürülmüştür. Araştırmada kullanılan sorular doğrultusunda görüşmelerden elde edilen veriler, tanımlanmış ve gerekli yerlerde doğrudan alıntılarla desteklenmiştir.
Özet (Çeviri)
In this study, the risk and function perceptions of social actors, who will experience the effects of artificial intelligence and robot technology, were examined. In this context, the“Artificial Intelligence and Robot Technology Perception Scale”was developed and interviews were held. The use of artificial intelligence and robots to meet the needs of society and individuals and be evaluated as beneficial; in other words, the perception of function as artificial intelligence and robot technology contributing to the smooth functioning of society and people's lives; the thought about the negative effects of the use of artificial intelligence and robots on society and individuals was evaluated as risk perception. One of the main purposes of the research is to develop a valid and reliable measurement tool to measure the risk and function perception of social actors regarding artificial intelligence and robot technology. Investigation of the relationship between risk perception and function perception of social actors regarding artificial intelligence and robots with various variables and how social actors perceive artificial intelligence and robot technology are the other aims of this study. This study was designed in accordance with the mixed research method in which qualitative and quantitative studies are used together. The research was carried out with four different groups. Exploratory factor analysis with 238 people, confirmatory factor analysis with 222 people, determining relationships with 491 people and semi-structured interviews with 15 people were conducted. Personal Information Form, Interview Form, Artificial Intelligence and Robotic Technology Perception Scale were used in the study. Different analysis techniques were utilized in scale development and other processes. As a result of analyses, the scale turned into a structure consisting of 26 items with four factors. An increase in the general function perception score indicates that the perceptions of social actors towards artificial intelligence and robot technology are functional, while an increase in the general risk perception score indicates that their perceptions of artificial intelligence and robot technology are risky. In the qualitative stage of the study, the data obtained from the interviews were analysed and organized according to the themes revealed by the questions and turned into tables. In accordance with the questions used in the research, the data obtained from the interviews were defined and supported with direct quotations where necessary.
Benzer Tezler
- Design, modelling and control of a nano quadrotor withmicrocontroller based vision system for object tracking
Nesne takibi için bir nano dört rotorlu helikopterin tasarımı, modellenmesi ve mikrodenetleyici tabanlı görüntü sistemi ile kontrolü
MUSTAFA ENES KIRMACI
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Makine Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiMakine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HÜLYA YALÇIN
PROF. DR. ERDİNÇ ALTUĞ
- Improved fuzzy logic based edge detection method on clinical images
Klinik görüntülerde bulanık mantık temelli iyileştirilmiş kenar tespit yöntemi
MURAT MERT ÇELEN
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiKontrol ve Otomasyon Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İLKER ÜSTOĞLU
- Toplum 5.0 kapsamında yapay zekaya dayalı reklamların tüketici temelli marka değerine etkisi üzerine bir araştırma
A study on the impact of ai-created advertisements on consumer-based brand equity in the scope of Society 5.0
ECE ERTAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
İşletmeGalatasaray Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NEVİN KARABIYIK YERDEN
- Design of mobility, manipulation and vision system of a conceptual lunar micro-rover
Gezici mikro ay robotunun hareketlilik, manipülasyon ve görüntü işleme sistemleri tasarımı
NECMİ CİHAN ÖRGER
Yüksek Lisans
İngilizce
2015
Mühendislik Bilimleriİstanbul Teknik ÜniversitesiUçak ve Uzay Mühendisliği Ana Bilim Dalı
ÖĞR. GÖR. TURGUT BERAT KARYOT
- A review of the applications of vision-based 3D as-built data acquisition technologies in the construction industry
İnşaat sektöründe 3D as-built veri toplama uygulamalarının incelenmesi
MAHMOUD ABUFOUDA
Yüksek Lisans
İngilizce
2018
İnşaat Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ESİN ERGEN PEHLEVAN