Yağlık ayçiçeği üreten tarım işletmelerinin ekonomik analizi; Konya ili Çumra ilçesi örneği
Economic analysis of farms producing oil sunflower: A case study of district Çumra, Konya
- Tez No: 641759
- Danışmanlar: PROF. DR. YUSUF ÇELİK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ekonomi, Ziraat, Economics, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Selçuk Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 221
Özet
Bu çalışma, Konya ili Çumra ilçesinde yağlık ayçiçeği üretimi yapan tarım işletmelerinin ekonomik analizini yapmak amacıyla yapılmıştır. Araştırmada kullanılan veriler, tabakalı tesadüfi örnekleme yöntemine göre seçilen 62 işletme ile yüz yüze yapılan anketlerden elde edilmiştir. Elde edilen veriler 2018- 2019 üretim dönemine aittir. Araştırma sonuçlarına göre; incelenen tarım işletmelerinde nüfus işletme başına ortalama 5,11 kişi, aile işgücü varlığı ise 3,96 EİB'dir. İşletme başına ortalama işletme arazisi 320,33 dekar olarak tespit edilmiştir. İşletmeler geneli olarak ortalama aktif sermaye 3.233.964,97 TL olup bunun %22,23'ünü işletme sermayesi, %77,77'sini çiftlik sermayesi oluşturmaktadır. İşletmelerde işletme başına ortalama pasif sermayenin % 97,42'sini öz sermaye ve % 2,58'ini ise yabancı sermaye oluşturmaktadır. İşletme faaliyet sonuçları olarak işletme başına ortalama tarımsal gelir 319.952,49 TL, saf hasıla 304.031,64 TL, mali rantabilite %9,73 ve ekonomik rantabilite %9,40 olarak tespit edilmiştir. İşletmeler ortalaması olarak sermaye devir oranı %19,71 ve sermaye devir hızı 5,07 yıl olarak bulunmuştur. Araştırmanın ana konusu olan yağlık ayçiçeğinin işletme başına ortalama 1 kg fiyatı 2,39 TL, dekara verim ise Türkiye ortalamasının üstünde 450,21 kg olarak belirlenmiştir. 1 kg yağlık ayçiçeğinin, üretim maliyeti 1,70 TL, net karı 0,69 TL, nispi karı ise 1,40 TL olarak hesaplanmıştır. Araştırma bölgesinde verimli ve karlı yağlık ayçiçeği üretimi yapıldığı, yağlık ayçiçeği üretiminden elde edilen GSÜD'nin değişen ve sabit masrafları karşıladığı sonucuna ulaşılarak bölgede bilinçli ve tekniğe uygun tarımsal faaliyetlerin sürdürüldüğü tespit edilmiştir. Araştırmada işletmelerin yağlık ayçiçeği yetiştiriciliğinde karşılaştığı hastalık ve zararlılar ile çevreyi koruyarak mücadele ettikleri, üretim süreci boyunca teknik bilgiye ulaşım konusunda zorluk yaşamadıkları belirlenmiş ancak tarımsal faaliyetleri ile ilgili kayıt tutmadıkları sonucuna ulaşılmıştır. İşletmelerin karşılaştıkları başlıca sorunlar ise girdi maliyetlerinin yüksekliği ile hasat döneminde piyasada oluşan fiyatın düşük düzeyde gerçekleşmesidir.
Özet (Çeviri)
This study has been carried out to investigate the economic situation of agricultural firms producing sunflower oilseed in Çumra district of Konya. The data used in the study have been obtained from face-to-face surveys with 62 firms selected according to stratified random sampling method. The obtained data belongs to the 2018-2019 production period. According to the data obtained; the average age is 5.11 people in the agricultural firms examined and the average family labor force is 3.96 EİB. In the studied agricultural firms, 320,33 decares of land has been identified per firm. An average of 3,233,964.97 TL of active capital has been determined in the examined firms, 22.23% of which is working capital and 77.77% is farm capital. Average passive capital per firm is composed of 97.42% equity capital and 2.58% foreign capital. In the study, the average agricultural income per firm is 319.952,49 TL, pure product is 304.031,64 TL, financial rantability is 9.73% and economic rantability is 9.40%. Average capital turnover rate per firm is 19.71% and capital turnover rate is 5.07 years. The price of 1 kg of sunflower oilseed, which is the main plant of the research, per company is on average £ 2.39, while the yield per hectare is determined to be 450.21 kg over the average of Turkey. The production cost of 1 kg of sunflower oilseed has been found as 1.70 TL, net profit as 0.69 TL and relative profit as 1.40 TL. It has been determined that qualified and profitable sunflower oilseed is being produced in the research area, and that GOV (Gross Output Value) obtained from sunflower oilseed production meets all changing and fixed costs, and that conscious and technically appropriate agricultural activities are continued in the region. In the research, it was determined that the enterprises struggled with the diseases and pests they encounter in oilseed sunflower cultivation by protecting the environment and that they did not have difficulty in accessing technical information during the production process, but it was concluded that they did not keep any records regarding their agricultural activities. The main problems faced by businesses are determined to be the low price level that occurred in the market during the marketing process for the high input costs and the crops obtained at the end of the production period.
Benzer Tezler
- Kırklareli ilinde bitkisel yağ sanayi işletmelerinin analizi
Analysis of vegetagle oil industry in Kırklareli province
MEHMET HARAS
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
ZiraatTrakya ÜniversitesiTarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. YASEMİN ORAMAN
- Bitkisel yağ sanayii işletmelerinin yapısı, işleyişi, kalite uygulamaları ve karşılaştıkları pazarlama sorunları: Tekirdağ örneği
The Structure and function, quality applications and marketing problems of the vegetable oil industry management: Tekirdağ example
EVREN ÇOBAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
ZiraatTrakya ÜniversitesiTarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ÖMER AZABAĞAOĞLU
- Adana ilindeki üreticilerin yağlık ayçiçeği üretim ve tohumluk seçimi tercihlerini etkileyen faktörlerin belirlenmesi
Determination of factors affecting the preferences of production and seed selection of oil sunflower producers in Adana
AYTEKİN GÖRDEBİL
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
ZiraatÇukurova ÜniversitesiTarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DİLEK BOSTAN BUDAK
- Entisol, inceptisol, vertisol ordosu topraklarında yetiştirilen farklı ayçiçeği tohumlarının verim ve kalite özelliklerinin belirlenmesi
Determination of efficiency and quality characteristics of different sunflower seeds cultivated in entisol, inceptisol, vertisol ordos soils
FERRUH FEZA YILMAZ
Doktora
Türkçe
2017
ZiraatNamık Kemal ÜniversitesiToprak Bilimi ve Bitki Besleme Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. DUYGU BOYRAZ ERDEM
- Yağlık hibrit ayçiçeği çeşitleri ile çeşit adaylarının trakya bölgesinin farklı lokasyonlarında verim ve verim unsurları açısından değerlendirilmesi
Evaluation of oil hybrid sunflower cultivars and cultivar candidates for yield and yield components in different locations of thrace region
SELÇUK GÜL
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
ZiraatTekirdağ Namık Kemal ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FADUL ÖNEMLİ