Türkiye'de cari açığın belirleyicileri
The determinants of current account deficit in Turkey
- Tez No: 643462
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ZAHİDE AYYILDIZ ONARAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ekonomi, Economics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 194
Özet
Küreselleşme ile ulusal ekonomilerde karar alma mekanizmaları gittikçe zorlaşmakta ve diğer ülke karar mekanizmaları ile ortak hareket etme zorunluluk haline gelmektedir. Bu zorunlu ilişkiler içerisinde cari dengesizlikler en çok tartışılan konulardan biri olarak ön plana çıkmaktadır. Türkiye'de geçtiğimiz yıllarda tartışma konusu olan en önemli ekonomik sorunlardan biri, artan oranlarda yükseliş gösteren cari açıkdır. Cari dengenin bir ekonominin performansını belirlediği ve cari açığın krizleri tetikleyen unsurlardan biri olduğu düşünüldüğünde, Türkiye'de cari açığı kontrol edebilmek ve azaltabilmek için açığı belirleyen faktörlerin belirlenmesi önem arz etmektedir. Bu çalışma Türkiye'de cari açığı belirleyen faktörleri, Türkiye ekonomisinin tarihsel gelişimi ve içinde bulunduğu küresel koşulları dikkate alarak oluşturulan hipotezler doğrultusunda incelemektedir. Çalışmanın dayandırıldığı hipotezler iki başlıkta özetlenmektedir. Birincisi Türkiye'de sanayi üretiminin yapısı ve ithalat bağımlılığı cari açığın oluşmasında ve kronik hale gelmesinde büyük pay ve öneme sahiptir. Bir diğeri ise, özellikle 2000 yılı sonrası küresel ekonomide meydana gelen değişim ve sermaye hareketlerinin gelişmekte olan ülkelerde yoğunlaşması nedeniyle ortaya çıkan iç talep artışı ve üretimde ticarete konu olmayan kesimde yoğunlaşma Türkiye'de cari açık artışında önemli role sahiptir. Çalışmada Türkiye'de cari açığın belirleyicileri 1999:Q1-2019:Q2 dönemi üç aylık veriler ile Vektör Otoregresif Model (VAR) analizi ile inceleme konusu yapılmıştır. Bu çerçevede granger nedensellik analizi, etki tepki fonksiyonu ve varyans ayrıştırması analizleri yapılarak sonuçlar ortaya koyulmuştur. Çalışmanın sonuçlarına göre, Türkiye'de büyüme için gerekli kaynak gereksinimi cari açığın artmasına ve sürekli hale gelmesine neden olmaktadır. Teknoloji ithalatına dayalı sanayi yatırımları başta olmak üzere artan gelir ile birlikte talep artışı ve talep niteliğindeki değişimler cari açığın kaynağını oluşturmaktadır.
Özet (Çeviri)
Increasing globalization became a major phenomenon for countries which caused and even further made the economic decisions to be dependent to each other. The current account imbalances became one of the most discussed topics due to these dependencies. Likewise the current account deficit has become the core of economic discussions in Turkey's economy. Considering the current account balance as one of the most important indicators of economic performance and its role in economic and financial crisis, the determinants of current account deficit in Turkey should be further analyzed and identified. This study analyzes the determinants of current account imbalances in Turkey by testing the hypothesis with regard to the historical progress and global economic conditions. The hypothesis tested in this research can be summarized in two dimensions. First dimension is the import-dependency and structure of Turkish industrial production as a main cause of chronic current account deficits. The other one is the increasing domestic demand due to the changes in global economic conditions and increasing capital movements towards emerging economies after 2000 and increasing commercial activities in non-manufacturing industries. In the study, the determinants of current account deficit is analyzed with Vector-Autoregressive (VAR) models for the period 1999:Q1-2019:Q2 by using quarterly data. The results are obtained by employing Granger Causality Tests, Impulse-Reponse function and variance decomposition. According to the empirical results, the increasing domestic demand by increase in the income level, investments on the import-dependent technologies and inflow of foreign resources for economic growth lead the increase in current account deficits and cause the deficit to be even chronical.
Benzer Tezler
- Türkiye'de cari açığın belirleyicileri: 1992-2017 dönemi için ampirik çalışma
Determinants of current account deficit in Turkiye: An application for 1992-2017
AYDIN KUTLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
EkonomiGaziantep Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YUSUF BOZGEYİK
- Türkiye'de cari açığın belirleyicilerinin eş bütünleşme analizi yöntemiyle incelenmesi: 1992-2012 dönemi
Analysis of current account defi̇ci̇t's determi̇nants i̇n Turkey by coi̇ntegration analysi̇s method: 1992-2012
ÇİSEM BOZKURT
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
EkonomiUşak Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MEHMET HİLMİ ÖZKAYA
PROF. DR. MEHMET FAYSAL GÖKALP
YRD. DOÇ. DR. YILMAZ AKYÜZ
- Türkiye'de cari açığın sürdürülebilirliği ve bankacılık sektörü ilişkisi: Bir uygulama
Sustainability of current account deficit in Turkey and its relation with banking sector
DENİZ CAN YÜCEL
- Türkiye'de cari açığı belirleyen faktörler ve cari açığı azaltmada alternatif enerji kaynaklarının rolü
Factors determining current account deficit in turkey and role of alternative energy sources in current account deficit reduction
MERVE EŞMEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
EkonomiBilecik Şeyh Edebali Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. NECATİ ÇİFTÇİ
- Cari işlemler açıkları ve makro ekonomik faktörler: Türkiye üzerine ampirik bir analiz
The current account deficits and macro-economic factors: An empirical analysis of Turkey
EBRU BAŞBOLAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
EkonometriGazi ÜniversitesiEkonometri Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALPARSLAN AKÇORAOĞLU