Genç yetişkinlerde algılanan ebeveyn biçimleri ve kişilerarası problemlerin borderline kişilik bozukluğu inançları üzerindeki yordayıcı rolü
The predictive role of perceived parenting styles and interpersonal problems on borderline personality beliefs in young adults
- Tez No: 646351
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ SELİN KARAKÖSE ÇELİK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Işık Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 94
Özet
Borderline Kişilik Bozukluğu (BKB) gelişimi sıklıkla ebeveynler ile erken çocukluk deneyimleri ve kişilerarası alanda bozulmalar ile ilişkilendirilmektedir. BKB teorileri aynı zamanda, BKB özelliklerine sahip bireylerin davranış örüntüleri ile iç içe geçmiş işlevsiz inançlara ve kişilerarası problemlere sahip olma olasılıklarının yüksek olduğunu vurgulamaktadır. Bu çalışmanın amacı, genç yetişkinlerin algıladıkları ebeveyn biçimleri ve kişilerarası problemlerinin, BKB inançları üzerindeki yordayıcı rolünün klinik olmayan bir örneklemde araştırılmasıdır. Araştırmanın örneklemini 18-39 yaş (Ort=27.12, SS=6.34) aralığında 293 (154 kadın, 139 erkek) katılımcı oluşturmaktadır. Araştırmada, Sosyo-Demografik ve Diğer Veri Formu, Young Ebeveynlik Ölçeği (YEBÖ), Kişilerarası Problemler Ölçeği (KPE) ve Kişilik İnanç Ölçeği (KİÖ-KTF) BKB alt boyutu kullanılmıştır. Verilerin analiz sürecinde betimleyici analizler, t-test, ANOVA, Pearson korelasyon, basit doğrusal ve çoklu regresyon analizleri SPSS programı ile yürütüldü. Bulgular, algılanan olumsuz ebeveynlik biçimlerinin BKB inançları üzerinde yordayıcı bir rol oynadığını ortaya koymuştur. YEBÖ alt boyutları incelendiği zaman ise küçümseyici/kusur bulucu ve aşırı koruyucu/ evhamlı anne ve baba, aşırı izin verici/sınırsız anne ve koşullu/başarı odaklı baba ebeveynlik biçimleri BKB inançlarını yordayıcı rolü olan ebeveynlik biçimleri olarak bulunmuştur. Ayrıca, kişilerarası problemlerin BKB inançları üzerinde yordayıcı bir rol oynadığını da bulgular ile desteklenmiştir. KPE alt boyutları incelendiği zaman dominant/kontrolcülük, soğuk/mesafelilik, sosyal çekiniklik ve aşırı uyumluluk BKB inançlarını yordamaktadır. Bu çalışma, BKB'nin teorik arka planı ile tutarlı olarak ebeveyn davranışlarının kişilik gelişimi için önemini bir kez daha ortaya koymaktadır. Aynı zamanda, kişilerarası davranışların BKB inançlarını diğer değerli bulgusudur.
Özet (Çeviri)
The development of Borderline Personality Disorder (BPD) has been associated with early childhood experience with parents and interpersonal problems. BPD theories highlight that people with BPD features are likely to have interpersonal problems and dysfunctional personality beliefs intertwined with their BPD behavior patterns. The aim of the study is to investigate the role of parenting styles and interpersonal problems in predicting borderline personality beliefs. Participants consisted of 293 young adults (154 women, 139 men) between 19-39 ages (M=27.12, SD=6.34). Sociodemographic Form, Young Parenting Inventory (YPI), The Inventory of Interpersonal Problems (IIP-C), Borderline Personality Belief Questionnaire (PBQ) were given the participants via online survey platform. In the analysis of the data, descriptive analyses, t-test, ANOVA, Pearson correlation, simple linear regression, and multiple regression were conducted by SPSS Statistics. The results demonstrated that there was a predictive role of perceived parenting styles on BPD beliefs. Among YPI subdimensions, maternal and paternal overprotective/anxious and belittling/criticizing, maternal over permissive/ boundless, and paternal conditional/achievement-focused parenting styles found as negative parenting practices that predict BPD beliefs. Furthermore, there was a predictive role of interpersonal problems on BPD beliefs. Among IIP-C subdimensions, domineering/controlling, cold/distant, socially avoidant, and overly accommodating styles have been found as interpersonal problems that predict BPD beliefs. These findings provide consistent findings with the theoretical background of BPD about the importance of maternal and paternal parenting styles on healthy personality development. The findings also revealed that interpersonal behaviors may be problematic behaviors that can support persistent BPD beliefs.
Benzer Tezler
- Genç yetişkinlerde obsesif kompulsif semptomların algılanan ebeveyn ilişkileri ve bağlanma stilleri ile ilişkilerinin incelenmesi
Study of obsidian compulsive symptoms in young adults related to perceived parental relations and engagement styles
DAMLA TAŞAN GÜVENER
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
PsikolojiKaradeniz Teknik ÜniversitesiSağlık Psikolojisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EVRİM ÖZKORUMAK KARAGÜZEL
- Genç yetişkinlerde aşk tutumları ve yaşamın anlamı
Love attitudes of young adults, the meaning of life
RUŞEN YÜKSEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
PsikolojiSakarya ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERSİN ALTINTAŞ
- Benlik saygısının yordayıcısı olarak evlilik uyumu, psikolojik doğum sırası ve ebeveyn çocuk alt sınırlarının incelenmesi
Investigation of marrial harmony, psychological birth order and parent-child minor limits as predictors of self-esteem
HASAN ÖZKANBAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
PsikolojiMersin ÜniversitesiAile Eğitimi ve Danışmanlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BÜLENT GÜNDÜZ
- Genç yetişkinlerde babanın belirsiz kaybının aile sistemi ve bireysel psikolojik örüntüler bağlamında incelenmesi: Danışmanlık psikolojisi perspektifinden karma bir araştırma
Exploring the impacts of father's ambiguous loss among young adults in the context of family system and individual psychological patterns: A mixed method inquiry from counseling psychology perspective
HİLAL ÇELİK
Doktora
Türkçe
2013
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HALİL EKŞİ
- Geçmiş yaşantılara ilişkin ebeveyn tutumlarının genç yetişkinlikteki mükemmeliyetçilik ve öz-şefkati yordayıcılığı
Parental attitudes regarding past experiences predict perfectionism and self-compassion in young adulthood
DERYA YAYLA
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimGiresun ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ENVER SARI