Maerchen im fremdsprachenunterricht
Yabancı dil öğretiminde masal
- Tez No: 64755
- Danışmanlar: PROF. DR. TÜLİN POLAT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1996
- Dil: Almanca
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Yabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 85
Özet
72 6. ZUSAMMENFASSUNG IN TURKISCH (Türkçe Özet) 1. MASAL: Masallar kulaktan kulağa anlatılarak yayılmış, sözlü halk edebiyatının en eski biçimlerindendir. Masallarda tabiat üstü olaylar ve kişiler yer alır. Burada işlenen ana konulara dünyanın çok değişik bölgelerinde rastlan maktadır. Özellikle halk masallarında amaç ahlaki değerlerin verilmesidir. Kendine özgü sembolik bir anlatım, masalın en önemli özelliğidir. Masalların çocukları yıllardan beri etkilemesinin nedenleri arasında, kısa ve heyecan verici olması, kullanılan ifadelerin çocuksu olması, onları hayal dünyasına götürmesi, kolay anlaşılır olması ve her zaman mutlu sonla bitmesi sayılabilir. Hayal ve gerçek içiçedir. İyi ve kötü karakterler gerçek ha yatta olduğu gibi sürekli çatışma içindedir ve sonunda mutlaka iyi kötüyü yener. Dinsel motifler vardır. Belli bir zaman ve mekan kavramı yoktur. Anlatma yoluyla kuşaktan kuşağa geçen masalların kalıcı olmasını sağlamak üzere halk-bilimciler masal derleme işine girişmişlerdir, bazılarının dil ve anlatım özelliklerine dokunmazken, bazılarını yeniden yazma gereğini duymuşlardır. Böylece daha yaygın bir kitleye ulaşan masallar, çocukların da ilgisini çekince, çocuk edebiyatında yerini almışlardır. Dünya edebiyatında masal çalışmalarıyla ün yapan yazarlar arasında Fransız Charles Perrault (1628-1703 Geçmiş Zaman Masalları), Alman Grimm Kardeşler (Jacob Grimm, 1785-1863; Wilhelm Grimm, 1786-1859; Çocuk ve Yuva Masalları, 1812-1815), Danimarkalı Hans Christian Ander sen (1805-1875); Masallar, 1835-1872 ve Theodor Storm (1817-1888), öncelikle anılabilir. Özellikle Grimm Kardeşler, halk masallarının toplanıp düzenlenerek yazılı hale getirilmesinde ve bilinçli bir şekilde değiştirilmesinde büyük başarı elde etmişlerdir. Böylelikle masalları en önemli ve yaygın çocuk edebiyatı türü haline getirmişlerdir. Yerli, yabancı halk masallarından yapılan sayısız derlemeler, masalın günümüzde de büyük bir ilgi ile karşılandığını gösterir.73 2. MASALIN PEDAGOJİK DEĞERİ: Masalların çocuklarının üzerinde birçok olumlu etkileri vardır. Çoğu psikolog, pedagog ve yazarlar masalların çocukların ruhsal gelişimindeki olumlu etkileri üzerinde önemle durmuşlardır. Çocukların kendilerine özgü bir hayal dünyası vardır ve gerçek dün yayla hayal dünyasını tam olarak ayırt edemezler. Masallardaki büyülü dünyanın ve fantastik öğelerin yardımıyla dış dünyadaki gerçekleri daha kolay anlayabilirler. Masallar çocuğun kendi kişiliğini bulmasında büyük yardımcıdırlar. İyi ve kötü kahramaların davranışlarıyla, çeşitli karakterleri ayırt etmeyi öğretirler. Masalın çeşitlenip, çocuk edebiyatında giderek daha da büyük bir yer edinmesi, 1945'den sonra karşıt görüşlere ve olumsuz eleştirilere neden olmuştur. Özellikle 70'li yılların başında bazı yazar, pedagog ve aileler masallara şiddetle karşı çıkmaya başlamışlardır. Masalların gerçek dışı bir dünyayla çocukları kandırdığını, onların hayal dünyasını karıştırdığını savunmuşlardır. Özellikle korku öğeleri (dev, cadı vs.) taşıyan masalların ve içeriğindeki şiddet olaylarının (çocuk pişirme...) çocukları olumsuz etkile yeceğini düşünmüşlerdir. Bütün bu olumsuz eleştirilere karşılık, büyük bir çoğunluk bu tür korku öğelerinin normal çocukları olumsuz etkilemediği ve hatta çocukların ruhsal gelişiminde büyük yararlar sağladığı fikrinde birleşmişlerdir. Çünkü masal, hayatı çocukların anlayabileceği yolla anla tan en güzel çocuk edebiyatı türü olarak, çocuğun iç dünyasındaki korkulan (ölüm, açlık, yalnızlık... gibi) doğa üstü güçlerin ve hayali öğelerin yardımıyla yansıttığından, bu sorunların üstesinden nasıl gelinebileceğini dolaylı yollardan anlatması açısından büyük önem taşımaktadır. Bununla birlikte geleceğe ilişkin umut ve cesaret de verilmektedir. Masallar zaman geçtikçe değiştirilmiş, geliştirilmiş veya kurgusu bozulmadan güncelleştirilmiştir. Burada olağandışı olay ve kişilerin yerine yaşamdaki benzerleri geçmiştir. Dahası kimi son dönem masalları masal74 dünyasının değil, gerçek dünyanın araçlarını, gereçlerini içermektedir. Bun ların yanısıra, klasik masalların kurduğu dünyanın günümüze uymadığım eleştirmek ve yaşamdaki çelişkiler, uyumsuzluklar, sorunlar (işsizlik...) gibi sosyal ağırlıklı konulan irdelemek üzere parodiler oluşturulmuştur. Masalların yanısıra küçümsenemeyecek kadar çok çeşitli olan çocuk hikayeleri ise hiçbir zaman masalların yerini tutamamıştır. Çünkü çocukların beklentilerini karşılayacak, hayatla ilgili sorunlarını cevaplayacak niteliklere yeterince sahip değildirler. Bazı hikayeler, çocukları sadece büyülü bir harikalar dünyasına götürürken, bazıları ise olaylara aşırı gerçekçi bir şekilde yaklaşmaktadırlar. Bu nedenle, hayal ile gerçeği bir arada tutmayı ve çocukların iç dünyasında belli bir denge kurmayı başaran masalların amacına tam olarak ulaşamamışlardır. 3. YABANCI DİL ÖĞRETİMİNDE MASALIN YERİ VE İŞLEVİ: Yabancı dil öğretiminde yazın dersleri büyük önem taşımaktadır. Çünkü edebiyatın yardımıyla, güzel konuşmanın yanısıra, duygu ve düşüncelerin ifade edilmesi kolaylaşır. Yazınsal metinler, çocuk veya genç bütün insanları etkileyip, onların konuşma isteğini kamçılarlar, çünkü her kesin bir konu hakkındaki duygu ve düşüncelerini çevresindeki insanlara aktarma ihtiyacı vardır. Bu yüzden, yabancı dil derslerinde yazınsal metinlerden yararlanarak, tartışma ortamları yaratılmalıdır. Ancak bu şekilde yabancı dilin geliştirilmesi kolaylıkla sağlanmış olur. Özellikle çocuk ve gençlik edebiyatı kolay anlaşılır olması ve daha çok gençlere hitap etmesi açısından çok yararlıdır. Yukarıda belirtilenler, yazınsal bir tür ve çocuk edebiyatının önemli bir bölümünü oluşturan masallar için özellikle geçerlidir. Çocukların edebi yatla tanışması masallarla başlar. Kısa ve anlaşılması kolay olan bu masal lar motivasyonu, dolayısıyla öğrenme isteğini arttırır. Ahlaki ve edebi eğitimin, hayal gücünü geliştirmenin yanısıra, masallar tarihi ve kültürel75 olarak da aydınlatıcıdırlar. Yabancı dil derslerinde öğrenciler, kendi kültürlerindeki masallarla, yabancı kültürdeki masalları karşılaştırma ve işle dikleri konular açısından, aslında ne kadar çağdaş ve aktüel olduklarını an lama fırsatı elde etmiş olurlar. Özellikle gençler, insanların ihtiyaçlarını, 'sorunlarını, çatışmalarını basit bir edebi yolla dile getiren masalları çok yönlü yorumlayıp, tartışma ortamları yaratabilirler. Amaç masallardan yola çıkarak, gerçek hayat ile bağlantıların kurulması ve yabancı dil derslerinin zevkli ve eğlenceli geçmesini sağlamaktır. Burada üzerinde önemle durulması gereken bir diğer nokta da, masal ve alıştırmaların seçiminde, masal türlerinin, öğrencilerin yaşlarının, ilgi alanlarının, dil düzeylerinin ve öğretim amaçlarının göz önüne alınmasıdır. Bu seçim yapıldıktan sonra masallar her sınıfta rahatlıkla uygulanabilir. Yukarıda belirttiğim kriterlere kısaca değinecek olursak; - Korkutucu masallar: Korkutucu öğeleri ağır basan, şiddet dolu, bu yönleriyle her yaşa zararlı, ahlâki eğitimi çok ilkel olan masallar. - Çok eski masallar: Çok eski, edebi yönden ağır olan, eski dönemlerin şartlarını, gelenek ve göreneklerini yansıtan masallar. Bunların özellikle yabancı dile öğretimine hiç faydalan yoktur. Burada öğretmenin yapması gereken, kullanılan sözcük ve cümleleri basite indirgeyerek, masalı güncelleştirmektir. Ancak bu şekilde masallar anlaşılır hale getirilerek yabancı dil derslerinde kullanılabilir.76 Masalların seçiminde öğrenciler arasındaki farklılıklar da göz önüne alınmalıdır: - Yaş: Çocuğun yaşma bağlı olarak, ilgileneceği, severek okuyacağı masal türü de farklılık gösterir. Çoğu zaman belli yaşlarda belli masal çeşitleri daha ön planda tutulur. Bu, çocuğun kendi psikolojik gelişimine de bağlıdır. - İlgi alanı: Herkesin karakter özellikleri, zevkleri, iç dünyaları farklıdır. Bu da masal seçiminde çok önemli bir faktördür. - Dil düzeyi: Masalların zorluk derecesi de öğrencilerin ön bilgisiyle dengeli olmalıdır. Örneğin yabancı dili yeni öğrenmeye başlayan birine, bir masalın en eski dönemlerde yazılmış şekline vermek yanlış olur. Bu, yazılanı anlamak ta güçlük çeken öğrencide büyük isteksizlik yaratır. - Öğretim amacı: Yabancı dil öğretiminde en büyük amaç, anlamayı ve bildirişim yetisini sağlamak, ayrıca öğrencileri edebi yönden geliştirmektir. Masallarla çok yönlü çalışılabilir. Hayal dünyasını da geliştirdiğini düşünecek olursak, masalların seçiminde gerçekten özenli davranmamız gerekir. Ancak böylelikle yabancı dil eğitiminde masallardan gerçek anlamda yararlanmış oluruz. Bu çalışma kapsamında“SANKT GEORG”Avusturya Lisesi ve Ticaret Okulu öğrencileriyle, masallarla ilgili bir proje çalışması yapılmıştır. Bu uygulamaya yönelik araştırmada temel amaç öğrencilerin klasik masalları mı, yoksa yeniden oluşturulmuş masalları mı tercih ettiklerini ortaya koymaktır.77 Araştırmamın sonucunda, çoğunun klasik masalları sevdiğini, bu ma salların yeni varyasyonlarının onları orijinalleri kadar etkilemediği ortaya çıkmıştır. Öğrencilerin bir kısmı yeni varyasyonları daha çağdaş bulurken, çok az bir bölüm de masalın ne orijinal ne de güncelleştirilmiş şeklini.beğenmediğini belirtmiştir. Klasik masalın düşgücü ürünü olduğu, yeni varyasyonların ise bir anlam taşımadığı özellikle vurgulanmıştır. Bir genelleme yapacak olursak, öğrencilerin çoğunun klasik masalı tercih ettiğini görüyoruz. Bunun nedeni ise, masaldaki o büyülü ve gizemli atmosferin, içerdiği fantastik olayların, kendine özgü özelliklerinin, okuyucunun yaşı ne olursa olsun, onları farklı bir hayal alemine götürmesidir. Hayal ile gerçeğin iç içe olması ve dolaylı yollardan bir takım doğruları göstermesi de klasik masalın önemli özellikleri arasındadır. Fakat modern masallarda ise bu büyü bozulmaktadır. 4. MASALLARLA UYGULAMALAR: Çalışmanın uygulmayı temel alan bölümünde sunulan“Külkedisi”adlı masal Almanca dersleri düzlemide işlenmiştir. Masalla yapılan bir Almanca dersi örneği olarak Almanca dersi örneği olarak geliştirdiğimiz bu uygulama modeli kuşkusuz esnek bir yapıdadır, yani değiştirilebilir ve geliştirilebilir. Bir öneri taşıyan bu örnekte temel amacımız yabancı dil derslerinde masallardan etkin olarak yararlanarak Almanca derslerini üretken kılmanın mümkün olduğunu göstermektir. Hazırlamış olduğum alıştırmalar, yabancı dili ilerlemiş olan ve bu alıştırmaları tek başına arılayabilip, çözebilecek durumda olan öğrenciler içindir. Masallar yabancı dil derslerinde yararlı olup, dilin öğrenilmesini kolaylaştırmaktadırlar. Bu nedenle bu çalışmada bir yazın türü olarak masallar değişik yönleriyle ele alınmış, yabancı dil öğretim sürecinde yabancı dil öğretim sürecinde masalların işlevi sorgulanmıştır. Bu bağlamda masallar dan nasıl yararlanılabilineceği de uygulamalı olarak gösterilmiştir.78 Buradaki amacım özellikle yazma, konuşma ve dolayısıyla bildirişim yetisini geliştirerek, tartışma ortamları yaratmaktı. Bu tür alıştırmaları bütün öğretmenlere tavsiye ederim. Çünkü bu yolla öğrencilerin motivasyonu arttırılıp, istenilen en iyi dil düzeyine ulaştırılır. Böylece yabancı dil 1 derslerinde amaç gerçekleşmiş olur.
Özet (Çeviri)
Özet çevirisi mevcut değil.
Benzer Tezler
- Yabancı dil olarak Almanca öğretiminde yazınsal metin kullanımı (değerlendirme ve öneriler)
Başlık çevirisi yok
CELAL KUDAT
Doktora
Türkçe
1994
Eğitim ve Öğretimİstanbul ÜniversitesiAlman Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NİLÜFER KURUYAZICI
- Märchen im Fremdsprachenunterricht
Yabancı dil öğretiminde masal
FATMA ALTUN
Yüksek Lisans
Almanca
2007
Alman Dili ve EdebiyatıOndokuz Mayıs ÜniversitesiYabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF.DR. MUSTAFA ÇOLAK
- Die anwendung des gehirngerechten lernens anhand von märchen im fremdsprachenunterricht und ihre auswirkung auf den schülererfolg
Yabancı dil öğretiminde masalın beyin temelli öğrenme yöntemine göre uygulanması ve öğrenci başarısına etkisi
NESLİHAN ACAR
Yüksek Lisans
Almanca
2017
Eğitim ve ÖğretimOndokuz Mayıs ÜniversitesiYabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. NEVZAT BAKIR
- Alman dili öğretiminde masalın yeri
Die bedeutung vom märchen im deutschen als remdsprachenunterricht
BENİAN ÜZER
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimDicle ÜniversitesiYabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET SIRAÇ İNAN
- Thema 'Maerchen' im literatürdidaktischen Deutschunterricht
Başlık çevirisi yok
GÜLSEREN DİNÇEL(YURTSEVEN)