Birinci Dünya Savaşı'na katılmış Osmanlı askerlerinin otobiyografilerinde savaş deneyimleri
War experiences in the autobiographies of Ottoman soldiers who participated in the First World War
- Tez No: 647990
- Danışmanlar: DOÇ. DR. YUSUF DOĞAN ÇETİNKAYA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 202
Özet
Birinci Dünya Savaşı tarihteki en önemli topyekun savaş. Savaşa katılan devletler beşeri ve maddi kaynaklarını savaşa kanalize etmek için toplumun tamamını kapsayan organizasyonlar oluşturmaya çalışmıştır. Bununla birlikte savaş boyunca tahrip gücü en yüksek silahların kullanılması savaşı kendisinden önceki savaşlardan ayıran temel olgulardan biri olmuştur. Savaşın o döneme kadar yaşanmış diğer savaşlarla arasındaki bu ayrıksılık, Birinci Dünya Savaşı'nın deneyimlerine de yansımıştır. Son yıllarda tarihyazımında yaşanan değişimler ile sıradan askerlerin savaş deneyimleri tarihyazımında inceleme konusu olmaktadır. Söz konusu çalışmalarda günlük, hatıra, mektup gibi askerlerin otobiyografik metinleri kaynak olarak kullanılmaktadır. Bu durum otobiyografik kaynakların tarihyazımında önemini artıran bir gelişme olarak görülmektedir. Birinci Dünya Savaşı üzerine yapılan çalışmalarda savaş genellikle cepheler, savaşlar ve büyük şahsiyetler üzerinden incelemektedir. Son yıllarda savaşın sosyal boyutunu ele alan çalışmalar yapılmış olsa da sıradan Osmanlı vatandaşlarının deneyimleri yeterince ele alınmamaktadır. Ek olarak otobiyografik kaynaklar güvenilmez olarak kabul edilmekte ve araştırmacılar tarafından birincil kaynak olarak tercih edilmemektedir. Bu çalışma kapsamında sıradan Osmanlı vatandaşlarının cephe gerisindeki ve cephedeki deneyimleri askerlerin otobiyografik kaynakları kullanılarak incelenmiştir. Çalışma kapsamında incelediğimiz otobiyografik kaynaklar Osmanlı vatandaşlarının savaş deneyimleri konusunda önemli anekdotlar ortaya koymaktadır. Otobiyografik kaynaklarda cephe gerisine ilişkin ekonomik kriz, göçler ve salgın hastalıklar ön plana çıkarılmıştır. Cephede ise lojistik eksiklikten kaynaklanan sorunlar, bu sorunlar ile mücadele yöntemleri, etnik kimlikler arasındaki gerilim ve savaşa yönelik açık ve örtük tepkiler ön plandadır. Otobiyografik kaynaklar ışığında Osmanlı askerlerinin de tıpkı Avrupalı askerler gibi savaşın yıkıcılığı karşısında kimi zaman çaresiz kaldığı kimi zamansa imkanları dahilinde mücadele etmeye çalıştığı görülmektedir. Askerler koşullara dayanamadıkları zamanlarda ise firar ederek, kendilerini yaralayarak veya teslim olarak cephe gerisine dönmeye çalışmıştır. Ayrıca“sihirli bir kelime”olarak sulh her daim özlemle anılan bir kelime olmuştur.
Özet (Çeviri)
The First World War is the first major total war in history. The states participating in the war tried to create organizations that encompass the whole society in order to channel all resources to the war. However, the use of weapons with the most destructive power throughout the war has been one of the fundamental facts that distinguishes the war from previous wars. These fundamental differences between the First World War and previous wars that took place up to that time were reflected in the experiences of the soldiers who experienced the war. As a result of the changes in historiography in recent years, the war experiences of common soldiers are discussed in historical studies. In these studies, the autobiographies of the common soldiers such as diaries, memoirs and letters are used as sources. This situation is seen as a development that increases the importance of autobiographical sources in historiography. Turkish historiography generally studies the First World War in the context of fronts, wars and historical personalities. Therefore, the war experiences of ordinary Ottoman citizens are not studied in historiography. Additionally, autobiographical sources are considered unreliable and are not preferred by historians as primary sources. In this study, the war experiences of ordinary Ottoman citizens were studied using the autobiographies of the soldiers as the primary source. The autobiographical sources we studied within the scope of the study reveal important anecdotes about the war experiences of Ottoman citizens. In this context, economic crisis, immigration and epidemic diseases are seen as the basic problems of Ottoman society in autobiographical sources. On the front, problems caused by logistical insufficiency, struggle against these problems, tension between ethnic identities and explicit and implicit reactions to war are at the forefront. In the light of autobiographical sources, it is seen that the Ottoman soldiers were sometimes desperate against the destructiveness of the war, and sometimes they struggled within the bounds of possibility, just like European soldiers. When the soldiers could not bear the conditions of the war, they tried to return to the back of the front by absconding, wounding themselves or surrendering. In addition, peace as a“magic word”has been longingly expressed in autobiographies.
Benzer Tezler
- Orgeneral Ali Fuad Erden'in hayatı ve faaliyetleri (1883-1957)
Life and activities of General Ali Fuad Erden (1883-1957)
HAZAL DÜZEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
BiyolojiMarmara ÜniversitesiTürk Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SÜLEYMAN BEYOĞLU
- Bogos Nubar Paşa'nın siyasi faaliyetleri (1912-1922)
Political activities of Boghos Nubar Pasha (1912-1922)
MURAT GÜNDOĞDU
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
TarihBilecik Şeyh Edebali ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ DİLARA USLU
- Hüseyin Rauf Orbay'ın askeri faaliyetleri (1881-1918)
Military activities of Hüseyin Rauf Orbay (1881-1918)
BURCU ÖZCAN ERDAL
- Bir sömürge modernleşme örneği olarak Kıbrıs'ta kent ve mimarlık (1878-1960)
Urbanization and architecture in Cyprus as an example of colonial modernization (1878-1960)
ASU TOZAN
- Türk Kara Kuvvetleri'nde Süvari birlikleri (1920-1965)
Cavalry units of Turkish land forces (1920-1965)
RIDVAN BAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Savunma ve Savunma TeknolojileriAnkara ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF.DR. YAVUZ ERCAN