Mey çalgısında karşılaşılan entonasyon problemlerinin tespiti ve çözümüne dair öneriler
Suggestions for the detection and solution of intonation problems encountered in mey instrument
- Tez No: 649986
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SERTAN DEMİR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Müzik, Music
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sakarya Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel Bilimler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Müzik Bilimleri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 200
Özet
Türk halk müziği nefesli sazlarından biri olan mey çalgısı form ve yapısı itibari ile dünyanın birçok yerinde karşımıza çıkmaktadır. Azerbaycan'da: Balaban, Dağıstan'da: Yassı Balaban, Japonya'da: Hickiriki, Kırgızistan'da: Kamış Sırnay, Ermenistan'da: Duduk adıyla karşımıza çıkan ve aynı aileden olan bu sazlar, milletlerin kendi coğrafyasındaki müzikâl anlayış ve yapısına göre şekillenmiştir. Halk sazı olan mey çalgısının ülkemizdeki tarihsel sürecine baktığımız zaman; Doğu Anadolu Bölgesi'nde yaygın bir şekilde icra edilmiş, yaklaşık bir oktav ses aralığına sahip olması sebebiyle transpoze imkânı kısıtlı olmuş, bundan dolayı tek bir mey çalgısı ile tek bir akort kullanılmış ve bölgesindeki müzikâl yapıyla şekillenmiştir. Geleneksel icrası sırasında solo saz olan mey çalgısı; TRT'ye, konservatuvarlara ve saz topluluklarına girmesiyle birlikte eşlik saz özelliği de kazanmış ve bununla birlikte ortaya çıkan entonasyon ve akort sorunları sıkıntıları da beraberinde getirmiş, bundan dolayı diğer çalgılarla ses birliği açısından olumsuzluklar meydana gelmiştir. Aynı zamanda bu olumsuzluklar mey icrasını zorlaştırmış ve azda olsa çalgının eğitiminde aksaklıklara neden olmuştur. Nefesli sazlarla ilgili her ne kadar üniversitelerin çalgı yapımı bölümlerinde yok denecek kadar az bir takım bilimsel çalışmalar yapılsa da, bunlar teoriden öteye gidememiş, pratikte uygulanmamıştır. Bu konudaki eksiklikler, bizi bu araştırmaya iten en önemli etkenlerden biri olmuştur. Bu araştırma mey çalgısında var olan entonasyon problemlerine çözüm sunarak; mey çalgısının diğer çalgı topluluklarıyla beraber ses birliği sağlaması, entonasyon kaynaklı olarak mey çalgı icrası sırasında karşılaşılan zorlukların giderilmesiyle çalgının eğitiminin ve çalımının daha rahat olması, çalgı üretiminde standartların sağlanması adına yönelik yapılacak olan çalışmalara ve çalgı yapım alanına katkı sağlaması açısından önemli görülmektedir. Bu araştırmada mey çalgısının ölçüleri“Koma Frekansları”tablosunun değerleri esas alınarak yeniden yapılandırılmış ve mey çalgısı yapımı için“hava çeliği”maddesinden standart bıçaklar ile çalışılmıştır. Literatür taramasıyla araştırma konusuna dair bilgiler ortaya çıkarılmış ve konuyla ilgili araştırmacı tarafından hazırlanan görüşme formu ile literatüre ek bilgiler elde edilmeye sağlatılmıştır.
Özet (Çeviri)
The mey instrument, one of the woodwind instruments of Turkish folk music, appears in many parts of the world due to its form and structure. In Azerbaijan: Balaban, İn Dagestan: Yassı Balaban, in Japan: Hickiriki, in Kyrgyzstan: Kamış Sırnay, in Armenia: Duduk is the name of the same instrument family and these instruments are shaped according to the musical understanding and structure of the nations in their geography. When we look at the historical process of the folk instrument mey instrument in our country, it has been widely performed in the Eastern Anatolia region, the possibility of transposing has been limited due to its sound range of about one octave, so a single mey instrument and a single chord have been used and shaped with the musical structure in its region. The Mey instrument, a solo instrument during its traditional performance; with it entry into TRT, conservatories and instrument ensembles, it also gained the feature of accompaniment instrument and however, the resulting entonation and tuning problems brought with them problems, and therefore, negativity occurred in terms of sound unity with other instruments. At the same time, these negativity has made mey performance difficult and has caused some setbacks in the training of the instrument. Although a number of scientific studies about woodwind instruments have been done in the instrument making departments of universities, these have not gone beyond theory and have not been applied in practice. Deficiencies in this issue have been one of the most important factors that have led us to this research. This research provides solutions to the intonation problems existing in mey instrument; It is considered important for mey instrument to provide sound unity with other instrument ensembles, to be more comfortable with the instrument's training and playing, and to contribute to the studies to be carried out in order to ensure standards in instrument production, and to facilitate the training and playing of instruments. In this study, the measurements of the mey instrument were reconstructed based on the values of the table“Koma Frequencies”and the standard blades of the“air steel”material were studied for the construction of the mey instrument. With the literature review, information about the research subject has been revealed and additional information has been provided to the literature with the interview form prepared by the researcher.
Benzer Tezler
- Bâkî, Fuzûlî, hayâlî ve Yahya bey divanlarında mey ve meyle ilgili unsurlar
Wine and wine-related elements of bâkî, Fuzûlî, hayâlî and Yahya Bey's divans
HAYRETTİN YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Türk Dili ve EdebiyatıBoğaziçi ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATMA YILMAZ
- Mey, Balaban ve Duduk sazlarının genel olarak incelenmesi ve kültürel perspektifte ele alınması
General investigation of Mey, Balaban and Duduk instruments and comparing them in a cultural perspective
ZAFER EREN
Sanatta Yeterlik
Türkçe
2020
MüzikHaliç ÜniversitesiTürk Musikisi Ana Bilim Dalı
PROF. LEYLA PINAR TANSEVER
- Feke halk kültürü araştırması
Investigation of feke folk culture
AYHAN KARAKAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Halk Bilimi (Folklor)Çukurova ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF.DR. ERMAN ARTUN
- Nefesli halk çalgılarımızdan 'mey' in enstrumantasyonu
Instrumentation of mey-an aerophonic folk oinstrument
GÜRKAN ÇAKMAK
- Türk müzik kültüründe mey ve meyin icrâ karakteristiklerine yönelik tespitler
Mey in Turkish music culture and detections on the performance characteristics of the mey
UĞUR KUKUL
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
MüzikNecmettin Erbakan ÜniversitesiTürk Müziği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BURAK KURUBAŞ