Geri Dön

Serbest yol yapısına sahip hava sahaları için rota planlaması ve optimizasyonu

Route planning and optimization for free route airspace

PDF İndir

  1. Tez No: 650378
  2. Yazar: EMRE AYDOĞAN
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. CEM ÇETEK
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Sivil Havacılık, Civil Aviation
  6. Anahtar Kelimeler: Serbest rotalı hava sahası, Sabit rotalı hava sahası, Rota planlaması, Tavlama benzetimi, Free route airspace, Fixed route airspace, Route planning, Simulated annealing
  7. Yıl: 2020
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Eskişehir Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Hava Trafik Kontrol Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 81

Özet

Gerçekleştirilen uluslararası uçuşlarda uçaklar pek çok farklı ülkenin hava sahasını kullanmaktadır. Ülkelerin hava sahalarında sağlamış oldukları hava trafik hizmetleri farklı nedenlerden ötürü değişkenlik gösterebilmektedir. Hava sahalarında yer alan rota yapısı bu değişkenliklerden bir tanesidir. Hava sahalarında kullanılan rota yapıları sabit rotalı ve serbest rotalı olmak üzere iki farklı yapıda olabilmektedir. Geleneksel olarak kullanılan sabit rotalı hava sahalarında; yol noktaları ve bu yol noktaları arasındaki hava yolları belirlenerek hava trafik hizmet sağlayıcısı tarafından ilan edilir. Kullanıcılar da bu hava yolları üzerinden uçuşlarını planlarlar. Serbest rotalı hava sahalarında ise hava sahasında sadece giriş ve çıkış noktalarının belirlenmesi yeterlidir. Kullanıcılar giriş ve çıkış noktaları arasında serbest bir şekilde rota planlaması yapabilmektedirler. Serbest rotalı hava sahaları kullanıcılara son derece esnek bir rota oluşturabilme imkanı sunmaktadır. Ancak serbest rotalı hava sahalarından etkin bir şekilde faydalanabilmek için uçuş boyunca kullanılacak olan hava sahalarının tamamının serbest rotalı hava sahası olması gerekmektedir. Uçuş boyunca kullanılacak olan hava sahaları serbest ve sabit rotalardan oluşan karma bir yapıda ise ne yazık ki serbest rotanın sağlamış olduğu esneklikten sabit rotalı hava sahaları nedeni ile tam olarak faydalanılamamaktadır. Serbest rotalı hava sahalarındaki uçuş planlaması sabit rotalı hava sahaları nedeni ile kısıtlanmaktadır. Bu durumda sabit rotalı hava sahalarını da dikkate alarak en etkin rota planlamasının yapılması gerekmektedir. Bu tez çalışması kapsamında serbest ve sabit rotalı hava sahalarından oluşan karma bir hava sahasında optimum rota planlaması amacıyla optimizasyon yöntemleri geliştirilmiştir. Karma hava sahalarında yapılacak olan rota planlamasında yakıt maliyeti, yer gecikmesi maliyeti ve hava gecikmesi maliyetini dikkate alarak, bu maliyetlerin toplamını en küçüklemeyi amaçlayan optimizasyon çalışmaları yürütülmüştür. Karma hava sahalarında yapılan rota planlaması ile sabit rotalı hava sahasındaki yol yapısını, hava yollarının kapasitesini, uygulanan ayırma minimumlarını dikkate alan çakışmasız rotaların ve gecikme sürelerinin belirlenmesi sağlanmıştır. Bu amaçla oluşturulan matematiksel modelle birlikte büyük ölçekli problemler için tavlama benzetimi yöntemi kullanılmıştır. Geliştirilen optimizasyon yöntemleri, hava trafik akış ve kapasite yönetiminde stratejik ve ön taktik planlama aşamalarında ilgili birimlerce kullanılabilecek bir karar destek mekanizması niteliği taşımaktadır.

Özet (Çeviri)

The aircraft operates in many different airspaces in international flights. The air traffic services over those airspaces can be changed because of many different reasons. The route structure is one of those reasons. The route structure of airspaces can be changed whether it has fixed route or free route structure. Conventionally the waypoints and air route network are defined and published by air navigation service provider in fixed route airspaces. The user of the fixed route airspace can plan their flight over these published waypoints and air routes. As opposed to fixed route airspace, only the entrance and exit points declaration is enough for free route airspaces. The users can freely plan their route in free route airspaces between entry and exit points. The free route airspaces give chances to their users to create much more flexible routes. Nevertheless, all the airspaces that will be used among the flight must be free route in order to effectively take advantages of free route concept. If the airspaces among the flight have a mixed structure as combined with fixed route airspaces and free route airspaces the flexibility of free route airspaces can not be exactly used because of fixed route airspaces. In this situation the route planning in free route airspaces is restricted due to the fixed route airspaces. Because of this reason the route planning must be carried out effectively with taking fixed route structure. In the scope of this thesis, the optimization methods are developed for the search of best route planning in mixed airspaces which have fixed route and free route airspaces. The optimization search for the route planning at mixed airspaces aims to minimize the total cost which compose of fuel cost, ground delay cost and air delay cost. Determination of the conflict-free routes and delay amounts is achieved as a result of optimization for route planning which is considering of fixed routes, air route capacity and separation minimum at mixed airspaces. The simulated annealing method is used for the complex routing problem in addition to the mathematical model. The developed optimization methods can be characterized as a decision support mechanism that can be used in strategic and pre-tactical stages in air traffic flow and capacity management.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    878254

    Delta kanat hücum kenarı eklentilerinin boylamsal ve yanal stabiliteye etkilerinin incelenmesi

    Investigation of longitudinal and lateral stability on a delta wing with leading edge extension

    AYŞE SİBEL YALAZ ECE

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Makine Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Makine Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SERTAÇ ÇADIRCI

  2. Tez No

    445120

    DFT study of the optical properties of triptycene (T)-urea (U) containing compounds and their complexes for targeted analyte sensing

    Patlayıcıları algılayan triptesen-üre içeren moleküllerin ve komplekslerinin optik özelliklerinin YFT metodu ile incelenmesi

    BELKIS EMANET

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2016

    Kimyaİstanbul Teknik Üniversitesi

    Kimya Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MİNE YURTSEVER

  3. Tez No

    665221

    A reservation based multi agent intersection management for autonomous vehicles

    Otonom araçlar için rezervasyon bazlı çok ajanlı kavşak yönetimi

    ATAKAN YASİN YEŞİLYURT

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2021

    Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik Üniversitesi

    Kontrol ve Otomasyon Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET TURAN SÖYLEMEZ

  4. Tez No

    637529

    Aeroelastic analysis of variable-span morphing wing

    Kanat açıklığı değiştirilebilen bir uçak kanadının aeroelastik analizi

    DAMLA DURMUŞ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2020

    Havacılık Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Uçak ve Uzay Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. METİN ORHAN KAYA

  5. Tez No

    842007

    Bimodal fonksiyonel dokusuz hava filtrelerinin üretimi ve geçirgenlik özelliklerinin karakterizasyonu

    Production of bimodal functional non-woven air filters and characterization of their permeability properties

    ALİ TOPTAŞ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Tekstil ve Tekstil Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Tekstil Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ALİ KILIÇ

Geri Dön