Şizofreni hastasına bakım verenlerde travma sonrası gelişim ile bakım yükü arasındaki ilişkinin incelenmesi
İnvestigation of the relationship between posttraumatic development and care burden in caregivers of schizophrenia patients
- Tez No: 651195
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ HATİCE DURMAZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hemşirelik, Nursing
- Anahtar Kelimeler: Bakım yükü, hemşirelik, şizofreni, travma sonrası gelişim, Care burden, nursing, posttraumatic growth, schizophrenia
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikiyatri Hemşireliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 103
Özet
Amaç: Araştırma, şizofreni hastasına bakım veren bireylerde travma sonrası gelişim ile bakım verme yükü arasındaki ilişkiyi incelemek amacıyla yapılmıştır. Materyal ve Metot: Araştırmanın evrenini, 15 Ocak 2020–30 Eylül 2020 tarihleri arasında Erzurum Toplum Ruh Sağlığı Merkezi'ne gelen, kayıtlı tüm şizofreni hasta bakım verenleri oluşturmuştur. Örneklem belirlemede“evreni belirli olan gruplardan örneklem hesaplama formülü”kullanılmış ve 146 bakım veren birey ile araştırma tamamlanmıştır. Araştırmada Sosyodemografik Veri Formu, Travma Sonrası Gelişim Ölçeği ve Zarit Bakım Verme Yükü Ölçeği kullanılmıştır. Veriler belirtilen formlar aracılığıyla bakım veren bireylerle yüzyüze görüşülerek ve onam alınarak toplanmıştır. Verileri analiz etmek için SPSS 20 programı kullanılmış ve frekans analizlerinin yanısıra bağımsız gruplarda t testi, ileri analizlerde LSD ve ilişkisel çıkarımlarda Pearson Korelasyon Analizi yapılmıştır. Bulgular: Araştırmaya katılan bakım verenlerin Travma Sonrası Gelişim Ölçeği puan ortalaması 65.23±16.90; Zarit Bakım Verme Yükü Ölçeği puan ortalaması ise 52.68±13.72 bulunmuştur. Eğitim düzeyi ve medeni durum ile bakım yükü puanı arasındaki farkın istatistiksel olarak anlamlı olduğu saptanmıştır (p˂0.05). Yine eğitim durumu ile Travma Sonrası gelişim puanı arasındaki farkın da istatistiksel olarak anlamlı olduğu saptanmıştır (p˂0.05). Zarit Bakım Verme Yükü Ölçeği altboyutlarından olan Ruhsal Gerginlik ve Özel Yaşamın Bozulması, Sinirlilik ve Kısıtlanmışlık, Toplumsal ilişkilerde Bozulma altboyut puan ortalamaları ile Travma Sonrası Gelişim Ölçeği toplam puan ortalaması arasında negatif yönlü ve anlamlı ilişki saptanmıştır(p˂0.05). Sonuç: Araştırmada şizofreni hastasına bakım veren bireylerin bakım yükü düzeylerinin ölçekten alınabilecek maximum puanlar göz önünde bulundurulduğunda orta seviyede olduğu, travma sonrası gelişim düzeylerinin de ölçek maksimum puanı baz alındığında orta düzeyin üzerinde olduğu söylenebilir. Bakım vericilerin ruhsal gerginlik ve özel yaşamın bozulması, sinirlilik ve kısıtlanmışlık, toplumsal ilişkilerde bozulma değerleri azaldıkça travma sonrası gelişimleri artmaktadır. Ayrıca eğitim seviyesi yükseldikçe bakım yükü azalırken, travma sonrası gelişim artmaktadır. Yine medeni durum değişkeninde de bekarların, evli ve boşanmış bireylere göre daha az seviyede bakım yükü yaşadıkları bulunmuştur.
Özet (Çeviri)
Investigation of the Relationship Between Posttraumatic Development and Care Burden in Caregivers of Schizophrenia Aim: The study was conducted to examine the relationship between post-traumatic growth and caregiving burden in individuals caring for schizophrenia patients. Material and Method: The universe of the study consisted of all registered schizophrenia patient caregivers who came to Erzurum Community Mental Health Center between January 15, 2020 and September 30, 2020. In determining the sample, the formula for calculating samples from groups with a definite population was used and the study was completed with 146 caregivers. In the study werw used Sociodemographic Data Form, Post Traumatic Development Scale and Zarit Care Burden Scale. The data were collected through face-to-face interviews with caregivers and obtaining consent, using the forms specified. SPSS 20 program was used to analyze the data, and besides frequency analysis, t-test in independent groups, LSD in advanced analyzes and Pearson Correlation Analysis for relational inferences were performed. Result: The Post Traumatic Development Scale mean score of the caregivers participating in the study was 65.23 ± 16.90; The mean score of Zarit Caregiving Burden Scale was 52.68 ± 13.72. The difference between education level and marital status and care burden score was found to be statistically significant (p˂0.05). It was also determined that the difference between educational status and Post Traumatic development score was statistically significant (p˂0.05). A negative and significant relationship was found between the mean scores of Mental Tension and Disruption of Private Life, Nervousness and Restriction, Disruption in Social Relations, sub-dimensions of the Zarit Care Burden Scale, and the total score average of the Post Traumatic Development Scale (p˂0.05). Conclusion: In the study, it can be said that the care burden levels of individuals caring for schizophrenia patients are at medium level when the maximum points that can be obtained from the scale are considered, and their post-traumatic development levels are above the medium level when the maximum score is taken as basis. Post-traumatic development of caregivers increases as the values of mental tension and disruption of private life, nervousness and restriction, and deterioration in social relations decrease. In addition, as the level of education increases, the burden of care decreases and post-traumatic development increases. Again, in the marital status variable, it was found that singles have a lower level of care burden than married and divorced individuals.
Benzer Tezler
- Şizofreni hastasına bakım verenlerde içselleştirilmiş damgalanma ve öğrenilmiş güçlülük ilişkisi
The relationship between internalized stigma and learned resourcefulness in caregivers of schizophrenia patients
SENEM RÜZGAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
HemşirelikAtatürk ÜniversitesiPsikiyatri Hemşireliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HATİCE DURMAZ
- Şizofreni hastasına bakım verenlerin ruhsal sağlık durumlarını etkileyen etmenlerin incelenmesi
An exploration of factors which effect mental health of caregivers of schizophrenia patients
FİGEN ŞENGÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
HemşirelikDokuz Eylül ÜniversitesiPsikiyatri Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. ZEKİYE ÇETİNKAYA DUMAN
- Şizofreni hastalarının bakım veren yükü ve hasta cinsiyetinin bakım veren yüküne etkisi
The caregiver burden of schizophrenia patientsand the effect of patient gender on caregiver burden
RECEP BAŞARAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2018
PsikiyatriSağlık Bilimleri ÜniversitesiPsikiyatri Ana Bilim Dalı
UZMAN İKBAL İNANLI
- Şizofreni hastalarına bakım verenlerin aktivite, aktivite performansı ve sağlıkla ilgili yaşam kalitelerinin incelenmesi
Caregivers of patients with schizophrenia analysis of activity, activity performance and health-related quality of life
SEDEF KARAYAZGAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Fizyoterapi ve RehabilitasyonHacettepe ÜniversitesiErgoterapi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MİNE UYANIK
- Aileden aileye destek programının şizofreni hastalarına bakım verenlerin ruh sağlıklarına ve başetme yöntemlerine etkisi
Effects of family to family support program on mental health and coping strategies of caregivers of schizophrenia patients
KERİME BADEMLİ
Doktora
Türkçe
2012
PsikiyatriDokuz Eylül ÜniversitesiPsikiyatri Hemşireliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ZEKİYE ÇETİNKAYA DUMAN