Akraba dışı hematopoetik kök hücre nakli yapılan hastaların uzun dönem takibi ve klinik seyir
Long term follow-up and clinical outcomes of unrelated hematopoetic stem cell transplantation
- Tez No: 651428
- Danışmanlar: DOÇ. İPEK YÖNAL HİNDİLERDEN
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Hematoloji, Hematology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: İç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 289
Özet
Amaç: Allojenik hematopoetik kök hücre nakli (AHKHN), hayatı tehdit eden birçok hematolojik hastalık için potansiyel küratif tedavi yöntemidir. Günümüzde en ideal verici HLA tam uyumlu verici olmasına rağmen olguların sadece 1/3'ünde HLA tam uyumlu kardeş verici bulunabilmektedir. Alternatif verici seçeneklerinin ve indirgenmiş yoğunlukta hazırlama rejiminin (İYHR) kullanımının artması sonucunda AHKHN sayılarında artış görülmektedir. Son yıllarda akraba dışı vericilerden yapılan AHKHN de artış göstermiştir. Akraba dışı vericiden yapılan nakillerin başarısı nakil endikasyonu, naklin aciliyeti, alıcı yaş ve komorbiditeleri, verici/alıcı arasındaki CMV uyumu ve HLA uyumunun derecesi gibi faktörlerden etkilenmektedir. Alıcı ve verici arasında yüksek çözünürlüklü HLA doku tiplemesi yapılarak HLA uyumuna göre verici seçimi önem teşkil etmektedir. Verici ve alıcı arasında HLA uyumsuzluk derecesinin artması, graft yetersizliği, graft versus host hastalığı (GVHH) ve mortalite riskini arttırmaktadır. AHKHN sonrasında erken dönem komplikasyonlar ilk 100 günde ortaya çıkmakla beraber kemik iliği baskılanması, Veno-Okluzif hastalık (VOH), mukozit, akut GVHH, bakteriyel enfeksiyonlar, Sitomegalovirüs (CMV), Herpes simpleks virüs (HSV) ve invazif fungal enfeksiyonları (İFİ) içermektedir. 100 günden sonra ortaya çıkan kronik komplikasyonlar, kronik GVHH, kapsüllü bakteriler, İFİ, Varisella zoster virus (VZV) ve geç CMV enfeksiyonunu içermektedir. HLA doku tiplendirmesindeki gelişmeler ve GVHH profilaksilerine rağmen AHKHN sonrasında GVHH en sık komplikasyonlardan biridir. Akraba dışı vericiden yapılan nakillerde 100 günlük grade II-IV akut GVHH sıklığı %40-60 ve 5 yıllık kronik GVHH sıklığı yaklaşık %40'dır. AHKHN sonrasında ölümün başlıca nedeni relaps olmakla beraber nakil ilişkili mortalitenin (NİM) en önemli nedenleri CMV enfeksiyonu ve İFİ gibi oportunistik enfeksiyonlar ve GVHH'dır. Bu çalışmada İstanbul Tıp Fakültesi (İTF) Erişkin Kemik İliği Nakli Ünitesi'nde akraba dışı vericiden AHKHN yapılmış toplam 65 olguda ATG profilaksisi, HR tipi, kök hücre kaynağı, HLA uyumunun, nakil sonrasında CMV enfeksiyonu, İFİ, akut ve kronik GVHH gelişiminin nakil seyri üzerine etkileri, genel sağkalım (OS), progresyonsuz sağkalım (PFS) ve Graft versus host hastalıksız sağkalım (GFS) ile olan ilişkileri araştırılmıştır. Gereç ve Yöntem: Çalışmamıza Nisan 2003 ile Mart 2020 arasında İTF Erişkin Kemik İliği Nakil Ünitesi'nde akraba dışı vericiden AHKHN uygulanmış toplam 65 olgu (40 erkek, 25 kadın) dahil edilmiştir. Olguların demografik özellikleri, ATG profilaksisi kullanımı, HR tipi, kök hücre kaynağı, HLA uyumu ile ilgili bilgileri dışında CMV enfeksiyonu, İFİ, akut ve kronik GVHH gelişimi dışında OS, PFS ve GFS verisi taranmıştır. OS (ay), kök hücre nakli yapıldıktan sonra ölüme kadar veya takip edildiği süreye kadar geçen süre olarak tanımlanmıştır. PFS (ay), kök hücre nakli yapıldıktan sonra hastalık relapsı görülmeden geçen süre olarak tanımlanmıştır. (GFS) (gün), kök hücre nakli yapıldıktan sonra akut veya kronik GVHH görülmeden geçen süre olarak tanımlanmıştır. Olgularımızda akut GVHH derecelendirmesi Modifiye Seattle Glucksberg kriterleri kullanılarak yapılmıştır. Olgularımızda kronik GVHH evrelemesi, NIH konsensus tarafından belirlenmiş kriterler kullanılarak yapılmıştır. Bunun sonucunda olgular hafif, orta ve ağır kronik GVHH olarak ayrılmıştır. Olgularımıza VOH tanısı Modifiye Seattle kullanılarak konmuştur. VOH ağırlık derecelendirmesi ise EBMT tarafından belirlenmiş kriterlere göre yapılmıştır. AHKHN sonrasında CMV monitörizasyonu için olgulardan alınan tam kan örneklerini içeren EDTA'lı tüpler santrifüj edildikten sonra elde edilen plazma örnekleri çalışma yapılana kadar uygun ortamda (-20 0C) saklanmıştır. Plazma örneklerinde CMV DNA kantitatif testi, sırasıyla QIAsymphony DSP Virus/Pathogen Mini Kit (QIAGEN, Almanya) ile ekstraksiyon işlemi QIASYMPHONY SP-AS (QIAGEN, Almanya) cihazında ve Artus® CMV QS-RGQ Kiti (QIAGEN, Almanya) kullanılarak amplifikasyon ve kantitasyon işlemleri Rotor-Gene Q (QIAGEN, Almanya) cihazında, gerçek zamanlı polimeraz zincir reaksiyonu (RT-PZR) yöntemiyle çalışılmıştır. Kitin analitik duyarlılığı 43 kopya/ml, kantitasyon aralığı ise 80-108 kopya/ml olup, kit içinde, yalancı negatifliklerin belirlenebilmesi için internal kontrol bulunmaktadır. İnternal kontrol her örneğe ekstraksiyondan önce eklenmiştir. İFİ tanısı için üç olasılık düzeyi belirlenmiştir: kanıtlı, olası ve şüpheli İFİ olarak sınıflandırılmıştır. Kanıtlı İFİ tanısı enfekte dokuda mantar elemanlarının gösterilmesi ve kültürde mantarın tanımlanması ile konulmuştur. Olası İFİ tanısı konak faktörü ve klinik bulgularla birlikte mikolojik kanıtların da bulunması ile konulmuştur (örn.serum galaktomannan varlığı). Şüpheli İFİ tanısı uygun konak faktörleri ile birlikte İFİ kliniğine uyan yeterli sayıda bulguların bulunması (örn.radyolojik bulgular) ile konulmuştur. Klinik ve laboratuar verileri içeren parametreler SPSS istatistik programına yüklenmiştir. p değeri
Özet (Çeviri)
Summary: Haematopoietic stem cell transplantation (HSCT) provides potential curative treatment for a wide range of otherwise life threatening haematological diseases. Ideally, HSCT is performed using stem cells collected from an HLA-matched sibling but it is not always possible as only approximately 30% of patients will have such a donor. The expansion in alternative donor stem cell sources coupled with the advent of reduced-intensity conditioning (RIC) regimens have contributed to the rise in the number of HSCT in general and in unrelated donor (URD) stem cell transplantation in particular. Outcomes following URD transplants depend mainly upon the indication and urgency of transplant, age and comorbidities of recipients, CMV matching/mismatching between donor and the recipient and degree of HLA matching. High resolution for human leucocyte antigens (HLA) should be performed to choose the most appropriate donor. HLA disparity between donor and recipient increases the risk for graft failure, graft versus host disease (GVHD) and mortality. Early complications develop within the first 100 days after AHSCT and include bone marrow suppression, veno-occlusive disease (VOD), mucositis, acute GVHD, bacterial infections, Cytomegalovirus (CMV), Herpes simplex virus (HSV) and invasive fungal infections (IFI). Late complications develop 100 days after AHSCT and include chronic GVHD, encapsulated bacterial infections, IFI, Varisella zoster virus (VZV) and late CMV infections. Despite the advances in HLA typing and GVHD prophylaxis, GVHD still remains as one of the most common complications of AHSCT. In unrelated transplantation, the incidence of grade II–IV acute GVHD is nearly 40–60% in 100 days, and the incidence of 5-year chronic GVHD is 40%. The most common cause of death after AHSCT is relapse. Oppurtunistic infections including CMV infection and IFI and GVHD are the most causes of transplant related mortality (TRM). This study aims to investigate the effect of ATG prophylaxis, conditioning regimen type, stem cell source, HLA disparity, as well as CMV infection, IFI, acute and chronic GVHD on transplant outcomes, overall survival (OS), progression free survival (PFS) and Graft versus host disease free survival (GFS) in 65 patients, who underwent unrelated donor AHSCT at Istanbul University Istanbul Medical Faculty Hematopoietic Stem Cell Transplantation Unit. Material and methods: Our study group included 65 patients (40 male, 25 female) who underwent unrelated AHSCT from unrelated donor at Istanbul University Istanbul Medical Faculty Hematopoietic Stem Cell Transplantation Unit between April 2003 and March 2020. Data recorded include demographic features, use of ATG as GVHD prophylaxis, conditioning regimen, stem cell source, HLA disparity, the presence of CMV infection, IFI, acute and chronic GVHD as well as overall survival (OS), progression free survival (PFS) and GVHD Free Survival (GFS). OS (months) was defined as the time from AHSCT to death or to the last follow up. PFS (months) was defined as the time from AHCST to disease relapse. GFS (days) was defined as the time from AHSCT to development of acute or chronic GVHD. Grading of acute GVHD was made by Modified Seattle Glucksberg criteria. Staging of chronic GVHD was made according to NIH consensus criteria and patients were classified as mild, moderate and severe GVHD. VOD was diagnosed according to Modified Seattle Criteria. Severity of VOD was determined according to EBMT criteria. After whole-blood collection, blood tubes with EDTA was centrifuged. Blood was collected into EDTA tubes and then centrifuged. Plasma sample was frozen at -20°. CMV quantitation test of plasma relies on extraction using QIAsymphony DSP Virus/Pathogen Mini Kit (QIAGEN, Germany) and QIASYMPHONY SP-AS (QIAGEN, Germany) assay and amplification and quantitation using Artus® CMV QS-RGQ Kit (QIAGEN, Germany) and Rotor-Gene Q (QIAGEN, Germany) assay. The method was real-time PCR (RT-PCR). The sensitivity of Kit was 43 copies/ml and range of quantitation was between 80 to 108 copies/ml. Internal control was added before extraction to detect false negativity. Three levels of probability to the diagnosis of invasive fungal infection was assigned: probable, possible and proven. Proven IFI was diagnosed İf there was histological and/or mycological evidence from tissue biopsies or resection material or detection of the pathogen from normally sterile specimens including blood cultures. Probable IFI was diagnosed in the presence of at least 1 host factor, clinical feature and mycologic evidence (serum galactomannan positivity). Possible IFI was diagnosed in the presence of host factors and findings compatible with IFI (radiological findings). All statistical analysis including clinical and laboratory parameters was performed using SPSS. All p-values
Benzer Tezler
- Hematopoetik kök hücre transplantasyonu yapılan talasemi majör tanılı hastalarda uzun dönem yaşam kalitesinin değerlendirilmesi
Assessment of long-term quality of life in patients with thalassemia major diagnosis following hematopoetic stem cell transplantation
ORUÇALI GULIYEV
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2019
HematolojiEge ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SERAP AKSOYLAR
- Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi pediatrik kök hücre nakil merkezi'nde izlenen nakil hastalarının retrospektif incelenmesi
Retrospective evaluation of transplant patients followed in Çukurova University Faculty of Medicine paedatric bone marrow transplantation center
YASEMİN SOFU ÖNER
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2020
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıÇukurova ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜLAY SEZGİN
- Allojeneik kök hücre nakli yapılan hastalarda invaziv fungal enfeksiyon sıklığı ve sağ kalımının tek merkezli ve geriye dönük değerlendirilmesi
Incidence and outcome of invasive fungal diseases in patients undergoing allogeneic hematopoietic stem cell transplant; retrospective analysis of a single center
EMRE ODABAŞ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2018
Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik MikrobiyolojiEge ÜniversitesiDahiliye Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FİLİZ VURAL
- Allojenik hematopoetik kök hücre nakli yapılan çocuklarda vitamin A düzeyinin okülergraft versus host hastalığına etkisi
Vitamin A level effect on oculer graft versus host disease in children with allogenic hematopoetic stem cell transplantation
FUNDA BOSTANCI
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2020
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıSağlık Bilimleri ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İKBAL OK BOZKAYA
- Allojenik periferik kök hücre nakli yapılan hastalarda engraftman zamanı ve graft versus host hastalığı üzerinde etkili olabilecek faktörlerin değerlendirilmesi
Evaluation of engraftment time and factors effective on gvhd in patients undergoing allogeneic peripheral blood stem cell transplantation
METE ŞEKERCAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2010
HematolojiErciyes Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA ÇETİN