Trabzon vilayeti'nde asayiş, suç, suçlu ve hapishaneler (1876-1915)
Public order, crime, criminals, and prisons in Trabzon province (1876-1915)
- Tez No: 652964
- Danışmanlar: PROF. DR. MUSTAFA MURAT ÖNTUĞ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Uşak Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 339
Özet
Osmanlı Devleti, XIX. yüzyılın başlarından itibaren modernleşme sürecine girerek suç, asayiş ve hapishaneler konularına eğilmiş, bu konulara bakış açısının değiştiğini gösteren bir takım değişiklikler yapmıştır. Bu konudaki en somut adımlardan biri olan Islahat Fermanı'nın ilan edilmesiyle birlikte modern hapishane binalarının inşa süreci başlamış bununla birlikte var olan mahpeslerin bir bölümü hapishaneye dönüştürülmüştür. 1858 tarihinde ceza kanunnamesinin yayınlanması başta olmak üzere yeni kanunların çıkarılması, iç güvenliği sağlamaya yönelik modern polis ve jandarma teşkilatının oluşturulması gibi adımlar, devletin asayiş meselelerine eğildiğini göstermektedir. II. Meşrutiyet'in ilânıyla birlikte yönetimde etkili olan İttihat ve Terakki kadroları ise yapılan düzenlemeleri devam ettirmiştir. Bu dönemde yaşanan nüfus hareketleri ve ekonomik sorunlar asayiş, suç ve hapishaneler konusunda yeni düzenlemler yapılmasını zorunlu kılmıştır. İttihat ve Terakki döneminde yapılan istatistik toplama çalışmaları kapsamında hapishanelerdeki mahkûmlarla ilgili bilgilerin derlenmesi bunlar arasındadır. Bütün bu çalışmaların ortak amacı kamu düzeninin sağlanması ve iç güvenlik meselelerinin en aza indirgenmesidir. Yapılan düzenlemelerle hukuki anlamda bir dönüşüm içine giren Osmanlı Devleti aynı zamanda sosyal, ekonomik ve siyasi pek çok sorunla da karşı karşıya kalmıştır. Bütün bu sorunların imparatorluk genelinde olduğu gibi Trabzon Vilayeti'nde de olumsuz yansımaları olmuştur. Devlet hem savaşlarla mücadele edip hem de ülke içinde asayişi temin etmeye, halkın huzur ve güvenliğini sağlamaya çalışmıştır. Çalışmamızda; asayiş, suç ve hapishaneler konularına eğilen araştırma eserleri ile birlikte konu ile ilgili arşiv belgelerinin değerlendirmesi yapıldı. 1876–1915 arası dönemde Osmanlı Devleti'nin içinde bulunduğu siyasi ve ekonomik durumun, Trabzon Vilayeti'ndeki; asayiş, suç, suçlu ve hapishaneler üzerindeki etkisi ifade edilmeye çalışıldı. Bu amaçla suç cetvellerinin, vilayetle İstanbul arasındaki yazışmaların imkân verdiği ölçüde suç ve suçlulara ait bilgiler neden ve sonuçlarıyla birlikte değerlendirildi. Çalışmada ele alınan asayiş meseleleri resmi yazışmalar çerçevesinde ele alınarak bölgenin asayişini olumsuz yönde etkileyen kitlesel olaylar üzerinde duruldu. Son olarak da bütün bu konuların bir tamamlayıcısı niteliğinde olan hapishaneler konusu; mahkûmlar, tutuklu sayıları, memurlar, yaşanan problemler, binaların fiziki durumu gibi konular hakkında bilgi veren sual, izahat varakaları, yoklama cetvelleri ve resmi yazışmalardan hareketle ifade edilmeye çalışılmıştır.
Özet (Çeviri)
At the begining of the 19th century, Ottoman Empire had gone into a modernization process, and lean on issues like crime, public order, and prisons, and had regulations that imply its change of view in such issues. As one of the the most concrete steps of these changes, following the declaration of Edict of Reform a process to build modern prisons had begun, and some of already existed 'mahpeses' had turned into prisons. Progressive steps like launching new law codes, especially penal code of law in 1858, founding modern police and military police organisations to secure internal safety show us the seriousness of the empire on the public order matters. After the declaration of the 2nd Constitutional Monarcy, as an effective part of the regiment, The Committe of Union and Progress had continued these regulations. Population movements and economical problems of this era had required these new regulations on public order, crime, and prisons. Studies that was done by The Committee of Union and Progress to gather statistical data about information of inmates in prisons was one of these regulations. The common purpose of all these actions were to maintain public order and to minimize internal security issues. As a result of these regulations Ottoman Empire had entered upon a uridical transformation process and meantime got face to face to various social, economical and political problems. All these problems had negative reflections in Trabzon province as much as around the Empire. While struggling with wars, the Empire also had tried to provide intranational public order, and peace and safety of people. In our study, previous studies on public order, crime, and prisons are evaluated with related archive documents. The effects of political and economical state of Ottoman Empire in between 1876 -1915 to public order, crime, and prisons of Trabzon province is tried to point out. For that purpose the acquired data on crime and criminals had evaluated in a causative context to the extend permitted by crime registers, and correspondences between Istanbul and the province. Abovesaid issues of public order are approached pursuant to formal correspondences and aggregative events that effect the public order of the province negatively are elaborated. Finally the issue of prisons as the adjunct of all these topics is evaluated with reference to query-explanation documents, roll call registers, and offical correspondences which give us information on inmates, prisoner counts, officers, problems enountered, physical conditions of the facilities.
Benzer Tezler
- Osmanlı'dan Cumhuriyet'e bir devlet adamı: Ebubekir Hazım Tepeyran
A statesman from the Ottoman Empire to the Republic: Ebubekir Hazım Tepeyran
AYÇİN DEMİR
Doktora
Türkçe
2024
Türk İnkılap TarihiMarmara ÜniversitesiTürk Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BÜLENT BAKAR
- 935 numaralı ayniyât defterine göre Canik sancağı
According to the book number 935 the sanjak of Canik
SERPİL KUTOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
TarihArtvin Çoruh ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MELİKE KARABACAK YILMAZ
- Trabzon vilayeti'nde kolera (1892-1895)
Cholera Trabzon provi̇nce in 1892-1895
ENVER ARSLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Halk SağlığıKaradeniz Teknik ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MELEK ÖKSÜZ