Geri Dön

Kayabaşı (Mustafakemalpaşa, Bursa) kaolen oluşumlarının jeolojik, mineralojik, jeokimyasal incelemesi

Geological, mineralogical and geochemical investigation of Kayabaşi (Mustafakemalpasa, Bursa) kaolin occurences

  1. Tez No: 653742
  2. Yazar: HÜLYA ATEŞ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. SELAHATTİN KADİR
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Jeoloji Mühendisliği, Geological Engineering
  6. Anahtar Kelimeler: Bursa, hidrotermal alterasyon, jeokimya, köken, mineraloji, Mustafakemalpaşa, Türkiye, volkanizma, Bursa, geochemistry, hydrothermal alteration, mineralogy, Mustafakemalpaşa, origin, Turkey, volcanism
  7. Yıl: 2020
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Mineraloji Petrografi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 119

Özet

Mustafakemalpaşa (Bursa) güneyinde Mesozoyik yaşlı temel kayaçları örten riyolitik bileşime sahip Erken Miyosen yaşlı volkanik ve piroklastik kayaçların tektonik aktiviteler etkisi altında oluşan kırıklar boyunca hidrotermal getirime bağlı alterasyon ve/veya kimyasal ayrışmasının sonucu olarak bölgede ekonomik potansiyele sahip kaolen yatakları oluşmuştur. Bu endüstriyel hammadde yataklarının jeolojik, mineralojik, jeokimyasal özellikleri ile oluşum mekanizmalarının irdelenmesi konularında detaylı çalışmalar yapılmamıştır. Bu boşluğu doldurmak amacı ile arazi çalışmaları yapılmış, mineralojik [polarizan mikroskop, X-Işınları difraktometresi (XRD), Fourier Dönüşümlü Kızıl Ötesi Spektrometrisi (FTIR)], mikromorfolojik [(taramalı ve geçirimli elektron mikroskopu (SEM-EDX ve TEM)] ve jeokimyasal (tüm kayaç ve mineral kimyası) analizleri yorumlanmıştır. Bu yatakta kaolinit ve alünit mineralleri egemen olup, bu minerallere genellikle kuvars, simektit, opal-CT ve eser miktarda halloysit eşlik etmektedir. Kaolen yatağında merkezden dışa doğru; kaolinit, alünit+kaolinit, simektit şeklinde bir mineral dağılımı gözlenmektedir. SEM-EDX analizlerinde kaolinit kristallerinin ve buna ek olarak yer yer özşekilli alünit mineralleri ile Fe-oksit oluşumlarının bu mineraller ile birlikte bulunması da ortamdaki hidrotermal koşulların etkisini göstermektedir. Zenginleştirilmiş kaolinit fraksiyonları ve alünit örnekleri, DTA-TG analizlerinde ısıya karşı ideal yansıma eğrileri ve ideal FTIR spektrum eğrileri vermiştir. Hafif Nadir Toprak Elementi (HNTE) / Ağır Nadir Toprak Elementi (ANTE) oranının yüksek olması, kaolinit ve alünit oluşumlarının amfibol, plajiyoklaz ve devitrifiye volkan camından kaynaklandığını göstermektedir. Ayrıca, kaolinit kil fraksiyonlarında yapılan izotop analizlerine ait 18O ve D değerlerinin ‰–4,12 ve ‰1,26 ile ‰–89,94 ve ‰–104,81 arasında değişmesi ve saf alünit örneklerindeki 18O ve 34S değerlerinin ‰–3,3 ve ‰0,4 ile ‰3,6 ve ‰15,3 arasında olması kaolenleşmenin hidrotermal kökenli olduğunu göstermektedir.

Özet (Çeviri)

In the South of Mustafakemalpaşa (Bursa) district, Early Miocene aged volcanic and pyroclastic rocks having rhyolitic composition covers the Mesozoik basement rocks. As a result of tectonic activities and hydrothermal alteration and/or chemical decomposition of these rocks, kaolinite deposites with economic potential have been formed. There is not any study on the geology, mineralogy, geochemical and occurency process of these deposits. In order to complete this deficiency, field works have been done, and mineralogy [Polarized light microscope, X-Ray diffractometer (XRD), infrared (IR)], micromorphology [(scanning and transmission electron microscobe (SEM-EDX and TEM)] and geochemistry (whole rock and mineral chemistry) analyses are interpreted. For this deposite, kaolinite and alünites are main minerals and generally quartz, smectite, opal-CT and trace amount of halloysite accompany to these minerals. In kaolinite deposit, from center to outer, it is seemed kaolinite, alünite+kaolinite, smektite. Fe-oxide phases, seemed with kaolinite and alünite minerals which cross cutting kaolinizated tuffs as veins, indicates the multi-hydrothermal alteration. In addition, locally co-existing of euhedral alünite minerals and Fe-oxide occurencies shows the effects of hydrothermal conditions in this environment. Enriched kaolinite fractions and alünite samples, gives ideal reflection curves against the heats and ideal FTIR spectrum curves. Detection of high rate LO in Mustafakemalpaşa kaolinites, chemical index of alteration (CIA), high SO3+K2O+Al2O3 values show that alünite accompanies to kaolinite. High Ba, Sr and Zr values of kaolinite samples indicates that Mustafakemalpaşa kaolinite deposite is of hypogen origin. High Light Rare Earth Element (LREE) / Heavy Rare Earth Element (HREE) ratio indicates that kaolinite and alünite occurencies originate from amphibole, plagioclase and devitrified volcanic glass. Additionally, 18O ve D values belong to isotope analys is used on kaolinite clay fractionation change between ‰–4.12 - ‰1.26 and ‰–89.94 - ‰–104.81, 18O and 34S values belong to pure alünite samples are between ‰–3.3 - ‰0.4 and ‰3.6 - ‰15.3.These results show that the kaolinization is of the hypogenic origin.

Benzer Tezler

  1. Arıtaş kasabasının (Afşin) beşeri ve ekonomik coğrafyası

    Human and economic geography of Arıtaş town

    NURULLAH KILINÇ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    CoğrafyaKahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi

    Coğrafya Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET TIRAŞ

  2. Kayabaşı mevkii (Milas-Muğla) zımpara taşı yatakları mağnetik anomalilerinin kantitatif yorumu

    Quantitative interpretation of the magnetic anomalies of theemery-bearing deposits in Kayabaşi region (Milas-Muğla)

    MUHTEREM DEMİR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Jeofizik MühendisliğiSüleyman Demirel Üniversitesi

    Jeofizik Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MUSTAFA NURİ DOLMAZ

  3. Probabilistic approach on the analysis of a Kayabaşi_Ekici type hip prosthesis using approximate solution techniques

    Kayabaşı_Ekici tip kalça protezi analizine yaklaşık çözüm yöntemleri kullanarak olasılıksal yaklaşımı

    OĞUZ KAYABAŞI

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2011

    BiyomühendislikMarmara Üniversitesi

    Makine Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. BÜLENT EKİCİ

  4. Kayabaşı (Kanköy-Yomra-Trabzon) cevherinde toprak ve bitki jeokimyasının uygulanması

    An aplication of soil andplant geochemistry around the Kanköy (Yomra-Trabzon

    ABDURRAHMAN LERMİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1996

    Jeoloji MühendisliğiKaradeniz Teknik Üniversitesi

    Jeoloji Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ALİ VAN

  5. Kayabaşı (Göynük/Bolu) civarı organik maddece fakir çamurtaşı kayaçları ile Emzik Beleni (Göynük/Bolu) civarı organik maddece zengin kayaçlarının inorganik jeokimyasal özelliklerinin karşılaştırılması

    The comparison between inorganic geochemical properties of Kayabasi area?s (Goynuk-Bolu) mudstones with poor organic matter and Emzik Beleni area?s (Goynuk-Bolu) rocks with rich organic matter

    İREM İLBAY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    Jeoloji MühendisliğiAnkara Üniversitesi

    Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ALİ SARI