Yazar otorite dizininde karşılaşılan sorunlar: Ankara Üniversitesi örneği
The problems of author authority index: Example of Ankara University
- Tez No: 653881
- Danışmanlar: PROF. DR. DOĞAN ATILGAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Bilgi ve Belge Yönetimi, Information and Records Management
- Anahtar Kelimeler: Otorite kontrolü, Otorite kaydı, Otorite dizini, Yazar otorite dizini, Ulusal yazar otorite dizini modeli, Authority control, Authority record, Authority file, Author authority file, National author authority file model
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bilgi ve Belge Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 180
Özet
Bilgininin düzenlenmesi yazının hayatımıza girmesi ile birlikte başlamış ve bilgi arttıkça bir zorunluluk olarak görülmüştür. Özellikle son yüz yıl içerisinde geliştirilen sistemlerle profesyonel anlamda bir bakış açısına sahip olunmuştur. Bilgi kaynaklarının belirli standartlara göre sınıflandırılması ve kataloglanması doğrudan bilgiye erişimde etkili olmaktadır. Standartlara uygun kayıt üretilmesi ulusal ve uluslararası anlamda bibliyografik denetimin sağlanmasına imkan sunmaktadır. Günümüzde bilginin düzenlenmesi ve bilgiye erişim konuları uluslararası anlamda önemli bir yere sahiptir. Bilgi ve iletişim teknolojilerindeki gelişimin ve çevrim içi bilgi erişim ağlarının, kütüphane kataloglarına yansıması ile ülkelere ait sistemlerin tüm dünyada erişilir kılınmasını sağlamıştır. Kütüphanecilik açısından, bilgi kaynağına ait sorumluların belirlenmesi ve temel giriş öğesinin standart bir şekilde kayıt altına alınması bilgiye erişimde ilk basamağı oluşturmaktadır. Daha sonra ki aşamada tek biçimliliğin ve bibliyografik standardın sağlanabilmesi için otorite dizinlerinin hazırlanması gerekmektedir. Otorite dizinleri standartlaşma sağlandığı gibi kütüphanelerinin dermelerini kullanıcılarına daha hızlı ve doğru şekilde ulaştırması da kolaylaşmaktadır. Yazar otorite dizinlerinin hazırlanması kütüphane dermesinin etkin kullanımı noktasında önem taşımaktadır. Yazar adlarının bilgi kaynağına erişimde ilk tercih edilen tarama seçeneği olması sebebiyle yazar otorite dizinlerinin gerekliliği ön plana çıkmıştır. Yazar adlarının taramalarda en belirgin ve en akılda tutulabilir olmaları bunun en önemli sebebidir. Yazar otorite dizinleri kütüphane koleksiyonunu kontrol altında tutmak için bir zorunluluk haline gelmiştir. Çalışmamızın temel içeriğinde, yazar otorite dizinlerinin gerekliliği, ülkemizdeki yazar otorite dizinlerinin mevcut durumu, yazar otorite dizinlerinin bibliyografik denetim açısından ne denli önemli olduğu, ulusal çapta hazırlanacak yazar otorite dizinlerinin nasıl oluşturulacağı, nasıl kullanılacağıyla ilgili neler yapılması gerektiği yanıt bulmaya çalıştığımız sorular olacaktır. Çalışma boyunca uluslararası yazar otorite projeleri incelenmiş, hangi yolların izlendiği tespit edilmiştir. Library of Congress ve RDA göz önünde bulundurularak yazar otorite kayıtlarının nasıl oluşturulması gerektiği vurgulanmıştır. Bununla birlikte VIAF üzerinde Türk yazarların otorite kayıtları ile ulusal çapta bibliyografik denetimin sağlıklı yürütülebilmesi ve kataloglamadaki tutarlılığın sağlanabilmesi amacıyla Ankara Üniversitesi Kütüphanesi'nde seçilen örneklem karşılaştırılmıştır. Yazar giriş tutarlılıkları ve hataları belirlenmiştir. Ayrıca yazar otorite dizinlerinin hazırlanması ve kullanımın yaygınlaşması için öneriler, yazar otorite dizinlerinin ülkemizdeki durumu üzerine yapılması gerekenler belirlenmiştir. Ankara Üniversitesi Kütüphanesi dermesi örneğinde yazar otorite sorununu ele alıp, Uluslararası yazar otorite dizinleri rehberliğinde, ulusal bir yazar otorite dizini modeli geliştirilmiştir.
Özet (Çeviri)
The regulation of information has begun with the introduction of the lettering into our lives and has been seen as a necessity as information increases. Especially with the systems developed in the last hundred years, a professional perspective has been obtained. The classification and cataloging of information sources according to certain standards is effective in direct access to information. Producing records in accordance with standards allows bibliographic control at national and international levels. Nowadays, the regulation of information and access to information has an important place in the international sense. With the development of information and communication technologies and the reflection of online information access networks to library catalogs, the systems of the countries have been made accessible all over the world. In terms of librarianship, the first step in accessing information is the identification of those responsible for the information source and the registration of the basic entry element in a standard way. At the next stage, the authority indexes should be prepared in order to ensure uniformity and bibliographic standard. As well as standardization with authority indexes, it is easier for libraries to deliver their collections to their users faster and more accurately. The preparation of author authority indexes is important for the effective use of library collection. Since author names are the first preferred browsing option in accessing the information source, the necessity of author authority directories has come to the fore. The most important reason for this is that author names are the most obvious and most memorable in the searches. Author authority directories have become a necessity to keep the library collection under control. In the main content of our study, the necessity of author authority indexes, the current status of author authority indexes in our country, the importance of author authority indexes in terms of bibliographic control, how to create national author authority indexes and how to use them will be answered. Throughout the study, international author authority projects were examined and it was determined which paths were followed. It was emphasized how the author authority records should be created by considering Library of Congress and RDA. In addition, the authority records of the Turkish authors on the VIAF and the sample selected at the Ankara University Library were compared in order to ensure that national bibliographic control was carried out properly and consistency in cataloging was ensured. Author name consistencies and errors were determined. In addition, recommendations for the preparation and spread of author authority indexes and the things to be done on the situation of author authority indexes in our country were determined. In the case of Ankara University Library, a national author authority index model was developed by addressing the question of author authority and guided by international author authority indexes and international standards.
Benzer Tezler
- Şarkiyat yazarlarında otorite dizin sorunu: Ankara Üniversitesi örneği
Problems of authorities fiels in the oriental writers Ankara university, for example
GÜLŞAH HAMZAOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Bilgi ve Belge YönetimiAnkara ÜniversitesiBilgi ve Belge Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DOĞAN ATILGAN
- Pinterland revisited: Affirming the pinteresque in contemporary British drama
Pinter diyarına ziyaret: Çağdaş İngiliz tiyatrosunda Harold Pinter'ın izleri
RIZA ÇİMEN
Yüksek Lisans
İngilizce
2017
İngiliz Dili ve EdebiyatıAnkara ÜniversitesiBatı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SILA ŞENLEN GÜVENÇ
- Endülüs Emevî Devleti'nde askerî teşkilat ve siyasî-iktisadî hayata etkileri
The military organization in the Umayyad State of al-Andalus and its impacts on political and economic life
YAŞAR EMRAH KOŞDAŞ
Doktora
Türkçe
2024
TarihRecep Tayyip Erdoğan Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NEBİ GÜMÜŞ
PROF. DR. İHSAN ARSLAN
- Authority, will, and subjectivity in Fatma Aliye's writings and novels
Fatma Aliye'nin yazılarında ve romanlarında otorite, irade ve öznellik
BAŞAK DENİZ ÖZDOĞAN DOĞDUASLAN
Doktora
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıBoğaziçi ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HALİM KARA
- العلوية السياسية في نظام الحكم السوري:الجذور الفكرية والتطبيقات العملية
Suriye rejimindeki siyasal Alevilik: Entelektüel kökleri ve pratik uygulamaları
YOSSEF ALTLIL
Yüksek Lisans
Arapça
2023
Siyasal BilimlerKarabük ÜniversitesiUluslararası Politik Ekonomi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ABDULHAMİD ALAWAK