Geri Dön

Kastamonulu âşıkların şiirlerinde tasavvufî motifler

Sufistic motifs in the poems of the minstrel literature poets from Kastamonu

  1. Tez No: 655095
  2. Yazar: HACER TUTKUN
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ OSMAN NURİ KARADAYI
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Din, Religion
  6. Anahtar Kelimeler: Tasavvuf, Âşık Tarzı Şiir Geleneği, Kastamonu, Âşık, Sufism, Minstrel Literature and Poems, Kastamonu, Minstrelsy
  7. Yıl: 2021
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Atatürk Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 234

Özet

Âşıklık geleneği, Türklerin İslâmiyet öncesi toplum hayatında ozan-baksılarla yaşattığı destan anlatma geleneğine dayanmaktadır. Ozan-Baksı geleneği Türklerin İslâmiyet'i kabulü, Anadolu'nun fethi, Osmanlı döneminde tarikatların ve tasavvufî kültürün yaygınlaşması gibi faktörlerin etkisiyle değişikliğe uğramış, halk arasında sevilen ve saygı duyulan ozanların yerini zamanla âşıklar almıştır. Anadolu'yu ellerinde sazlarıyla diyar diyar dolaşan âşıklar, tarikat çevreleri ile kurdukları irtibatın etkisiyle sûfîyâne şiirler terennüm etmişler, böylece tasavvuf kültürünün nesilden nesile aktarılmasında önemli bir rol üstlenmişlerdir. Âşıklık geleneğinin değerli temsilcilerinin yetiştiği Kastamonu, birçok tarikat koluna ev sahipliği yapmış önemli kültür merkezlerinden biridir. Kastamonu kültürünün önemli bir parçası olan tasavvufî kültür çevreleri, âşıkların hayatlarını olduğu gibi duygu ve düşüncelerini aktardıkları şiirlerini de etkilemiştir. Bu çalışmada günümüz il sınırları dikkate alınarak Kastamonu'da yetişen ve şiirlerinde tasavvufî motifleri yoğun olarak işleyen âşıkların kısaca hayatları, âşıklık geleneği içindeki konumları, tarikat çevreleri ile olan irtibatları, tarikat mensubiyetleri ve şiirlerindeki tasavvufî terennümler ele alınmıştır. Kastamonulu âşıkların hayatları ve tarikat çevreleriyle irtibatlarını tasvire yoğunlaştığımız bu çalışmada şiirlerde yer alan tasavvufî muhtevaya yönelik nitel değerlendirmeler de yapılmıştır. Netice olarak Kastamonu âşıklık geleneğinin şekillenmesinde tarikatların ve tasavvufî düşüncenin etkin bir fonksiyona sahip olduğu anlaşılmaktadır.

Özet (Çeviri)

The tradition of minstrelsy depends on the tradition of telling epics which was practised by bards and bakshies among Turks in the pre-Islamic community life. Tradition of Bard-Bakshy have undergone changes as a result of factors such as Turks' converting into Islam, the conquest of Anatolia, the spread of religious orders and the sufistic culture during Ottoman period, and by time minstrels have substituted the popular and respected bards in the society. The minstrels travelling around Anatolia with their sazes (instruments) sang sufistic poems under the influence of the connection they have had with the religious orders, and in this way they have undertaken an important role in transmitting the sufistic culture from one generation to the next. Kastamonu, where valuable representatives of minstrelsy tradition were brought up, is one of the important cultural centres being home to many religious orders. Sufistic culture circles, which cover an important part of Kastamonu culture, influenced the poems of minstrels in which they express their feelings and thoughts as well as their lives. In this study, considering the up-to-date boundaries of the city, briefly the lives of minstrels who were brought up in Kastamonu, who intensely used the sufistic motifs in their poems, their positions in terms of the tradition of minstrelsy, their connections to religious orders, their belonging to any of these orders, and the sufistic expressions in their poems are analysed. In this study, in which we focused on depicting the lives of minstrels from Kastamonu and their connections to religious orders, qualitative evaluations towards the sufistic content in their poems are also made. Consequently, it is understood that religious orders and sufistic thinking have had an active function in the formation of the tradition of minstrelsy in Kastamonu.

Benzer Tezler

  1. Cumhuriyet Dönemi (1923-1999) âşık şiirinde dinî ve tasavvufî unsurlar

    Religious and sûfîstic elements in minstrel poetry of The Republican Period (1923-1999)

    HAKAN TİKDEMİR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Türk Dili ve EdebiyatıKastamonu Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. GÜLTEN KÜÇÜKBASMACI

  2. Kastamonu kaynaklı şiir mecmuası II

    Kastamonu sourced poetry journal II

    MEHMET ÖZTÜRK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Türk Dili ve EdebiyatıKastamonu Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. EYÜP AKMAN

  3. Çankırı âşıklık geleneği ve Çankırılı Âşık Durmazî (Bilâl Durmaz)

    Çankırı âşıklık tradition and Âşık Bilâl Durmaz (Durmazî) from Çankırı

    HATİCE SARGIN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    Türk Dili ve EdebiyatıGazi Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ALİ YAKICI

  4. Sovyetler Birliği Dönemi Azerbaycan halk hikâyeleri üzerine bir inceleme

    An examinition on folk tales of Azerbaijani the period of the Soviet Union

    ALİ OKUMUŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Halk Bilimi (Folklor)Kastamonu Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. EYÜP AKMAN

  5. M. Fuad Köprülü'nün İkdam gazetesindeki âşık edebiyatı yazıları üzerine bir inceleme

    A study on M. Fuad Köprülü's articles on aşik literature in İkdam newspaper

    MERAL KAYABAŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Türk Dili ve EdebiyatıKastamonu Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. EYÜP AKMAN