Ordu – Giresun yöresinde halk veteriner hekimliği üzerine araştırma
Research on Folk Veterinary Medicine in Ordu - Giresun Region
- Tez No: 655768
- Danışmanlar: PROF. DR. AŞKIN YAŞAR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Veteriner Hekimliği, Veterinary Medicine
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Selçuk Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Veteriner Hekimliği Tarihi ve Deontoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 242
Özet
Çalışmada, Ordu – Giresun Yöresi Kültürü içerisinde yer alan veteriner hekimliği ve hayvancılığa ait bitkisel, hayvansal ve madensel kökenli ilaç hammaddelerinin günümüzde tedavi arayışlarına temel oluşturulması; hayvancılıkla ilgili folklorik uygulamaların ortaya çıkarılarak Türk kültürünün zenginliği ve çeşitliliğine katkı sağlanması amaçlandı. Çalışmanın materyalini Ordu ve Giresun illeri sınırlarında halktan yüz yüze görüşülerek bilgi derleme formu yoluyla elde edilen bilgiler oluşturdu. Sözlü materyali, inceleme yapılan yörelerde halk hekimliği uygulayıcıları, hayvan sahipleri, hayvancılıkla uğraşan kişiler, arıcılık ile uğraşan kişiler, geleneksel tatlı su balıkçılığı yapan kişiler ve diğer kaynak kişilerden elde edildi. Bu amaçla folklorik veteriner hekimliği ile ilgili 15 soru ve geleneksel hayvancılık ile ilgili 20 soru olmak üzere, toplamda 35 soru kaynak kişilere yöneltildi. Ayrıca sesli ve görsel kayıt bilgileri de veri tabanına aktarıldı. Alan araştırmasında saptanan bazı folklorik materyaller ve görseller dijital fotoğraf makinesi ile görüntülenerek kayıt altına alındı. Çalışmanın örneklemini Giresun il merkezinden 23, ilçe merkezleri ve köylerden 177 olmak üzere toplam 200 kişi, Ordu il merkezinden 35, ilçe merkezleri ve köylerden 192 olmak üzere toplam 227 kişi ve genel toplamda 427 kişi oluşturdu. Çalışmada cerrahi, dâhili, salgın ve paraziter ve jinekolojik hastalıklar ile ilgili bölgeye özgü folklorik bilgiler verilirken, arı hastalıkları ile ilgili de ilk folklorik bilgilere bu çalışmada yer verildi. Arıcılık ve alabalık yetiştiriciliğinde kullanılan geleneksel yöntem, materyaller ve bunlara verilen isimler de ilk kez bu çalışmada düzenlendi. Tecen (Dağ peyniri), Karınağzı, Kaymak karnı, Çelik, Celecoş, Keşkek, Samaksa, Papa, Peskütan gibi yöreye özgü üretilen ve isimlendirilen hayvansal gıdalar ile manda tarağı, namazlık gibi hayvansal ürünlerin yapılışı ve kullanım yerleri; geçmişten günümüze hayvansal gıdaların bozulmadan muhafaza edilmesi; geleneksel yayla kültüründe at yarışları Ordu – Giresun yöresine özgün folklorik bilgiler şeklinde geliştiği tespit edildi. Sonuç olarak, bölgenin coğrafi yapısı gereği geleneksel yetiştiricilik faaliyetlerinin günümüzde de devam ettirildiği; farklı bitkilerle değişik tedavi uygulamaları yapıdığı; geleneksel yöntemlerle yöreye özgü hayvansal gıda ürünleri üretildiği; ayrıca balıkçılık ve arıcılık ile ilgili folklorik bilgilerin yer aldığı bu ilk çalışma ile Rumca ve Gürcüce bazı kavramların da hala kullanılmaya devam ettiği ve Tezde geçen konular üzerine derinlemesine multidispliner çalışmalar yapılmasının yararlı olacağı söylenebilir.
Özet (Çeviri)
In this study, traditional veterinary practices and traditional animal husbandry practices were aimed to compare to modern veterinary applications in area from Ordu to Giresun. In addition to these, herbal, mineral and animal product based drug materials that are being used by the local folk in the region was aimed to be the source of new treatment practices. The result obtained from this research is expected to contribute Turkish Folk Culture. The material that will be used in this study will be obtained from a questionnaire that contains questions about public veterinary services and visual, vocal and observatory data. 445 animal breeders and owners who are used for source in questionnaire were examined in this study. Totally 35 questions, 15 questions are related to folk veterinary, 20 questions for animal breeding, were asked in the questionnaire. Visual and audio cords will be transferred to database with a unique questionnaire code number. Some traditional materials will be observed via digital camera, photographed and recorded. The sample of the study will be 20 people from Ordu and Giresun city centre inhabitants, 10 people from each city, (since animal breeding is more common in rural areas) 175 people from districts inhabitants, 5 people from each district, and 250 people from village inhabitants ,5 from each village, which sums to 445 people. Villages will be randomly selected. With respect to prior studies conducted in Ordu-Giresun region, written and observatory data will be classified under two main titles:“data and applications related to animal breeding”and“animal diseases, treatment procedures and presentation”. Animal foods such as“Tecen (Mountain Cheese), Karınağzı, Kaymak Karnı, Çelik, Celecoş, Keşkek, Samaksa, Papa, Peskütan”and animal products such as "Manda Tarağı (buffalo comb), Namazlık (prayer), etc. preserving animal foods from past to present without spoiling; It was determined that horse races in the traditional highland culture developed in the form of folkloric information unique to the Ordu - Giresun region. Data obtained by questionnaire will be analyzed scientifically and transferred to the results of study. Results will be compared to past and contemporary knowledge and modern veterinary practices. In addition to ethnologic determination will be executed by using source of folkloric knowledge.
Benzer Tezler
- Sakarca (Ornithogalum umbellatum) bitkisinin farklı dokularına ait özütlerin antioksidan özelliklerinin incelenmesi
Investigation of antioxidant properties of extracts from di̇fferent tissues of ornithogalum umbellatum's
EDA YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
BiyokimyaRecep Tayyip Erdoğan ÜniversitesiTıbbi Biyokimya Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSEYİN AVNİ UYDU
- TRT repertuarında yer alan Doğu Karadeniz yöresi türkülerinin folklorik kelimeler açısından değerlendirilmesi
The evaluation of the folkloric words of Turkish folk songs of the Black Sea region in TRT repertory
VELİ ÖZÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Müzikİstanbul Teknik ÜniversitesiTemel Bilimler Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. GÖKTAN AY
- Ordu ve giresun yöresindeki fındık bahçesi topraklarının biyolojik özellikleri ve bunların diğer toprak özellikleriyle ilişkileri
Biological properties of hazelnut orchards soils in Ordu and Giresun region and relationship with other soil properties
ABDURRAHMAN AY
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
ZiraatOndokuz Mayıs ÜniversitesiToprak Bilimi ve Bitki Besleme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. RIDVAN KIZILKAYA