Fahreddin er. Razi tefsirinde cedel yöntemi
Fahreddin er. Razi expression method in the commentary
- Tez No: 656742
- Danışmanlar: PROF. DR. TALİP ÖZDEŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Fahreddin er-Râzi, Cedel, Cedel yöntemi, Mefatihü'l Gayb, Diyalektik, Hilâf, Münâzara, Fahreddin ar-Râzi, Jadal, Jadal method, Mefatihü'l Gayb, Dialectic, Hilâf, Discussion
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sivas Cumhuriyet Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 163
Özet
Kur'an-ı Kerim zaman ve mekândan soyutlanmış bir ortama değil oldukça geniş, karmaşık ve derin ilgi alanıyla insanın kendine has dünyasına müteveccih bir metin olarak indirilmiştir. Muhatabın bu özgün yapısı, sosyal, siyasi ve kültürel durumlara göre değişkenlik arzeden düşünce sistemi ise Kurân'ın her dönemde yorumlanıp açıklanmasını zorunlu kılmıştır. Bundan dolayıdır ki Kur'an'ın metni gönderildiği haliyle korunurken tarihi süreç içerisinde ayetlere değişik yorum ve anlamlar yüklenmiştir. Bunda Kur'an lafızlarının anlaşılabilirlik düzeylerinin farklı olması etkili olabileceği gibi insanın ilgi, anlayış, karakter ve zafiyetleri de oldukça etkilidir. Kur'an'ın ilke ve ahlâkıyla muhatap tutulan ve böyle bir değişimin karşısında yer alan toplumlar kimi zaman kendi inanç ve ahlaki tutumlarını savunmak için kimi zaman da Kur'an lafızlarını kendi düşünce kodlarına uyarlamak için zorlama yorumlar getirmiştir. Bazı dönemler de ise tamamen inkâra yönelmişler iman esasları ve bu esasları tebliğ eden peygamberleri şiddetle tenkit edip reddetmişlerdir. Bu reddiyeler Kur'an'ın hakikatlerini düstur edinen peygamberlerin sabır, fetanet ve cesaretleri ile bertaraf edilmiştir. O yüzden Kur'an nazil olduğu süre boyunca daima canlılığını korumuş ve bu yöntemini kendinden sonra gelen ve tebliğ ile vazifeli olan gerek âlimler gerekse de ilahi vahiyle muhatab olmuş her bir müslümana da tavsiye etmiştir. Bu bağlamda son nebi Hz.Peygamber'den sonra bu ilahi görev tüm ümmete düşmüştür. Ümmet ise kendi içinde çok değerli ve itikadi sağlam âlimler yetiştirerek bu vazifeyi elden bırakmamıştır. Bu emanet bugüne kadar muhafaza edildiği gibi aynı şekilde kıyamete kadar orijinal haliyle yine farklı yorumlara açık olarak mevcudiyetini koruyacaktır. Tezimizin konusu olan âlimimiz Râzi de Kur'an'ın ilke ve prensiplerinin korunması ve çağlar boyu doğru bir şekilde aktarılması için gayret sarfetmiş öncü zatlardan birisidir. Çalışmamız üç ana bölümden oluşmaktadır. İlk bölümümüzde cedel kavramı anlam ve mahiyeti ile ele alınarak anlatılmaya çalışılmıştır. Cedel kavramıyla bağlantılı olan ve batı dillerinde yaygın olarak kullanılan diyalektik kavramını da bu bölümde ele almaktayız. Bununla beraber Râzi'yi kişiliği ve hayatı ile anlatmaya çalışırken ilimle hemhal oluşunu ve kaleme aldığı eserleri de inceleyerek İslâm ilim tarihine etkilerini anlamaya çalıştık. Tez konumuzun başlığından da anlaşılacağı üzere Râzi'nin diyalektik anlayışının mahiyeti üzerinde durarak gerek kelâmi konularda gerekse fıkhî konularda uygulama şekillerini inceledik. Ele aldığı konuları ve bu konular hakkında serdettiği görüşleri muhatapları ile savunma yöntemlerinin bilimselliği ve tutarlılığı üzerine bir takım incelemeler yaptık. Özellikle bu bölümde çağlara etki etmiş en büyük eseri Mefatühü'l Gayb'ı dil üslüp ve içerik olarak detaylıca inceledik. İkinci bölümde ise Râzi'nin itikadi anlamda Ehl-i Sünnet prensiplerini Mutezile ve Şiâ gibi mezheplerle tartışarak onların bu prensiplere olan eleştirilerini reddetme yöntemlerini ele aldık. Son bölümümüz de Râzi'yi fıkhi yönüyle inceleyerek onun farklı mezheplerle özellikle de büyük hanefi âlimi Cessas ile yaptığı tartışmalarını kaleme aldık. Çalışmamızı hazırlarken şunu tekrar farkettik ki Allah(c.c)'dan başka herşey hata yapmaya müsait bir şekilde halkolunmuştur. Râzi, inanılmaz ilmi, zekâsı dil ve üslubuyla birçok alanda otorite olmakla beraber bazı noktalarda eleştirilmekten kurtulamamıştır. Nitekim bazı konuları tartışırken tartıştığı kişinin bütün görüşlerini doğru olanlarını da dâhil olmak üzere reddettiğini gördük. Cedel veya münazaralarında dil olarak çok sert ve baskın oluşuyla tepki aldığı da bir gerçektir. Bunun dışında akla ve içtihada bu kadar değer veren bir zatın itikadde Kaderiyye'ye yakın bir mezhep olan Eşari'yi de benimsemesi eleştirilmeye açık bir yönüdür. Fakat her ne kadar eleştirilse de Râzi Tefsir iliminin en yüksek ve güçlü sesidir. Allah ondan, onunla beraber bu dine hizmet etmiş bütün âlim ve mü'minlerden razı olsun.
Özet (Çeviri)
The Holy Qur'an was descended not to an environment that was isolated from time and space, but rather as a text that belongs to the unique world of man with its complex and deep interest. This unique structure of the interlocutor and the system of thought that varies according to social, political and cultural situations made it necessary to interpret and explain the Quran in every period. Therefore, while the text of the Quran is preserved as it was sent, various interpretations and meanings have been attributed to the verses throughout the history. The different levels of comprehensibility of the words of the Quran may be effective in this, as well as the interests, understanding, character and weaknesses of the human being. Societies that are dealing with the principles and ethics of the Qur'an and who are against such a change have sometimes forced comments to defend their beliefs and moral attitudes and sometimes to adapt the words of the Quran to their own thought codes. In some periods, societies tended to completely deny the principles of faith and strongly criticized and rejected the prophets who communicated these principles. These refusals were eliminated by the patience, self-sacrifice and courage of the prophets who adopted the truths of the Quran as their principles. That is why, during the time the Qur'an was sent down, it always kept its vitality and recommended this method to both scholars who came after it and to each Muslim who had a duty with the message, and to every Muslim who was dealing with divine revelation. In this context, this divine duty fell to the entire ummah after the last prophet, the Prophet. The Ummah, on the other hand, did not give up this duty by educating very valuable and faithful scholars. This trust will remain open to different interpretations in its original form until the doomsday, as it has been preserved until today. Our scholar Râzi, who is the subject of our thesis, is one of the pioneers who made an effort to protect the principles and principles of the Quran and to convey them accurately throughout the ages. Our study consists of three main parts. In our first chapter, the concept of jadal has been tried to be explained with its meaning and nature. In this section, we discuss the concept of dialectics, which is related to the jadal concept and is widely used in western languages. In addition to this, while trying to explain Râzi with his personality and life, we tried to understand his understanding with science and his effects on the history of Islamic science by examining his works. As can be understood from the title of our thesis topic, we focused on the nature of the dialectical understanding of Razi and examined the application methods in subjects related to both kalam and islamic law. We conducted a number of investigations on the issues he has dealt with and his opinions on these issues with the interlocutors on the scientific and consistency of his defense methods. Especially in this section, we examined Mefatühü'l Gayb, his greatest work that influenced the ages, in detail in terms of language, style and content. In the second part, we discussed the Râzi's principles of Ahl al-Sunnah with sects such as Mutezile and Shi'ah and discussed their methods of rejecting their criticism of these principles. In our last chapter, we examined Râzi in terms of islamic law and wrote about his discussions with different sects, especially with his great dynasty scholar Cessas. While preparing our study, we realized again that everything other than Allah (c.c) was settled in a way that is suitable for making mistakes. Although Razi is an authority in many fields with his incredible knowledge, intelligence, language and style, he could not avoid being criticized at some points. As a matter of fact, while discussing some issues, we saw that Razi rejected all the views of the person he was discussing, including the correct ones. It is also a fact that he was reacted by being very tough and dominant as language in jadal or his debates. Apart from that, a person who values reason and ijtihad so much that he also adopts the Ashari, a sect close to the creed, Kaderiyye, can also be criticized. But although he is criticized, Razi is the loudest and most powerful voice of Tafsir science. May Allah be pleased with him and all the scholars and believers who served this religion with him.
Benzer Tezler
- Fahreddin er-Râzî'nin tefsirinde kevni ayetlere yaklaşımlar
Fakhruddin al-Razi's approaches to kawnî (cosmic) verses in his tafsîr
ABDULKADİR DEMİR
- Râzî tefsirinde şefaat kavramı
Shefaat concept in al-râzî's tafseer
RAMAZAN YİĞİT
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinSüleyman Demirel ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSHAK ÖZGEL
- Fahreddin er-Râzî'nin tefsirinde Hıristiyanlık ve Hıristiyanlar
Christianity and Christians in tafsir of Fakhr al-din al-Razi
MEHMET YUSUF YAGIR
Doktora
Türkçe
2013
DinHarran ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDURRAHMAN ELMALI
- Celâleddîn es-Suyûtî'nin (ö. 911/1505) Fahreddîn er-Râzî'ye (ö. 606/1210) eleştirisi bağlamında tefsir ilminin neliği meselesi.
The whatness question of tafsīr in the context of Jalāl al-dīn al-Suyūṭī's critique to Fakhr al-dīn al-Rāzī.
KAMİL ÖKTEM
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Dinİstanbul 29 Mayıs ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET PAÇACI
- ظاهرة الترتيب في تفسير الفخر الرازي وأثرها في الدراسات البلاغية
Fahreddin Râzî'nin tefsirinde tertip olgusu ve belâgat çalışmalarına etkisi
HALIT ŞEYHİ
Yüksek Lisans
Arapça
2020
DilbilimMardin Artuklu ÜniversitesiArap Dili ve Kültürü Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AMER ALJARAH