Mesleki etnosentrizm ve sağlık meslek grupları üzerine bir araştırma
A research on professional ethnocentrism and health professional groups
- Tez No: 659216
- Danışmanlar: PROF. DR. RAMAZAN ERDEM
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sağlık Kurumları Yönetimi, Health Care Management
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Süleyman Demirel Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sağlık Kurumları Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 274
Özet
Evrensel bir fenomen olan etnosentrizm kavramı iç-dış grup ayrımına dayanmaktadır. Her ne kadar etnosentrizm kavramı etnik merkezcilik olarak Türkçeleştirilse de kavramın özünü grup aidiyeti oluşturmaktadır. Bu anlamda ilk olarak 1906'da Sumner tarafından ortaya çıkarılan etnosentrizm kavramı, kişinin kendi iç grubunu daima merkezde yer aldığı düşüncesinden hareketle diğer dış gruplara karşı basmakalıp düşüncelerle ön yargılı yaklaşma ve ayrımcı tutumlarını ifade etmektedir. Dolayısıyla etnosentrizm basmakalıp, önyargı ve ayrımcılıktan bağımsız düşünülemez. Etnosentrizmin kişilik, kimlik, kolektiflik, kültür, milliyetçilik, din ve eğitimden beslendiği görülmektedir. Bu çalışma, kültürün bir oluşumu olan meslek üzerine temellendirilerek, etnosentrizmin meslek çerçevesinde değerlendirildiği mesleki etnosentrizm olgusunu ele almaktadır. Mesleki etnosentrizm, mesleki yapı içerisinde varlığı bilinen ancak dile getirilmeyen bir durumu yansıtmaktadır. Mesleki etnosentrizm olgusunun tüm yönleriyle ele alınabilmesi adına yapılan literatür incelemesinde olguya ilişkin sınırlı kaynağa ulaşılmış olması, kavramın literatüre kazandırılmasına ihtiyaç olduğunu göstermiştir. Bu nedenle çalışmada mesleki etnosentrizm kavramının oluşturduğu çağrışımlar, göstergeleri, nedenleri ve yansımalarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda mesleki etnosentrizm fenomeninin tüm yönlerinin incelenebilmesi adına araştırmada nitel araştırma yöntemi ve bu yönteme ait desenlerden biri olan fenomenoloji deseni kullanılmıştır. Araştırmanın katılımcıları maksimum çeşitlilik örneklemesi ve ölçüt örnekleme yöntemleriyle belirlenmiştir. Sağlık meslek gruplarında çalışan 29 katılımcı ile yarı yapılandırılmış görüşme formları aracılığıyla görüşmeler yapılmış ve fenomen ile ilgili veriler elde edilmiştir. Elde edilen verilerin kodlanmasının ardından Maxqda 18 Pro Analytics analiz programıyla çözümlenmiştir. Yapılan çalışma sonucunda mesleki etnosentrizmin; meslek merkezcilik, mesleki kibir, mesleki hiyerarşi, cerrahi merkezcilik, dehümanizasyon, mesleki kıdem, mesleki egosantrizm, hekim merkezcilik, uzmanlık alan merkezcilik ve mesleki kutsallaştırma ile ilişkilendirildiği; mesleki etnosentrizmin göstergelerinin mesleki üstünlük algısı, olumsuz tutum ve davranışlar, mesleği kişisel ihtiyaçlar için kullanma, iletişim yansıması, mesleki gruplaşma, kurallara uymama, sosyal izolasyon ve hitap şekli olduğu sonucuna varılmıştır. Mesleki etnosentrizmin nedenleri; kişisel, ailevi, örgütsel, mesleki ve makro düzeyde nedenler olarak temalaştırılmıştır. Mesleki etnosentrizmin meslek gruplarına, mesleğe, hastaya, sağlık sistemine, örgüte, toplumsal algıya, kişiye ve sağlık harcamalarına yansımalarının olduğu bulunmuştur. Bu genel araştırma sonuçlarının yanı sıra çalışmanın diğer bazı dikkat çekici sonuçları bulunmaktadır. Mesleki etnosentrizmin yalnızca meslek grupları arasında var olmadığı, özellikle bazı hekimlik branşları arasında uzmanlaşmaya bağlı olarak ortaya çıktığı sonucuna ulaşılmıştır. Mesleki etnosentrizmin meslekten ziyade kişilik kaynaklı bir oluşumu yansıttığı görülmüştür. Bu tutum ve davranışın kişiliğe bağlı olarak ortaya çıktığı ve meslek itibariyle desteklendiği bir durum söz konusudur.
Özet (Çeviri)
The concept of ethnocentrism, which is a universal phenomenon, is based on the internal-external group distinction. Although the concept of ethnocentrism is translated into ethnic centrism, it is group belonging. In this sense, the concept of ethnocentrism, which was first introduced by Sumner in 1906, refers to the prejudiced approach and discriminatory attitudes with other stereotypical thoughts towards other external groups, when considering that one's own inner group is always at the center. Therefore, ethnocentrism cannot be considered independent from stereotype and prejudice and discrimination. Ethnocentrism fuel from personality, identity, collectivity, culture, nationalism, religion and education. This study tackle the phenomenon of professional ethnocentrism in which ethnocentrism is evaluated within the framework of the profession, based on the profession, which is a formation of culture. Professional ethnocentrism reflects a situation in the professional structure that is known but not expressed. There are inadequate source in literature about this phenomenia. Therefore this concept must be tackle in all aspects and the concept should be put in to the literature. For this reason, in the study, it was aimed to determine the connotations, indicators, causes and reflections of the concept of professional ethnocentrism. For this purpose, in order to examine all aspects of professional ethnocentrism phenomenon, qualitative research method and phenomenology pattern, one of the patterns of this method, were used in the research. The participants of the research were determined by maximum diversity sampling and criterion sampling methods. Interviews were conducted with 29 participants working in healthcare professional groups through semi-structured interview forms and data on the phenomenon were obtained. After coding the obtained data, was analyzed with Maxqda 18 Pro Analytics. As a result of this study; professional ethnocentrism have been found related with professional centrism, professional arrogance, professional hierarchy, surgical centrism, dehumanization, professional seniority, professional egocentrism, physician centrism, specialist centrism and professional sanctification. It has been concluded that the indicators of professional ethno-centrism are perception of professional superiority, negative attitudes and behaviors, using the profession for personal needs, reflection of communication, professional grouping, non-compliance, social isolation and addressing. Causes of professional ethnocentrism; themed as personal, family, organizational, professional and macro-level causes. It has been found that professional ethnocentrism has reflections on profession groups, profession, patient, health system, organization, social perception, person and health expenditures. In addition to these general research results, the study has some other remarkable results. It has been concluded that professional ethnocentrism does not only exist among profession groups, but especially due to specialization among some branches of medicine. Professional ethnocentrism has been to reflect a personality-induced formation rather than a profession. Ethnocentric attitude and behaviors arises depending on the personality and is supported by the profession.
Benzer Tezler
- Tüketici etnosentrizmin marka sadakatine etkisi: Hazır giyim ürünleri üzerine bir araştırma
The effect of consumer ethnocentrism on brand loyalty: A research on garment products
ÖZLEM BERKSAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Giyim EndüstrisiGazi ÜniversitesiGiyim Endüstrisi ve Giyim Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA ÖZTÜRK
- Tüketici etnosentrizmi ve etnik restoran tercih kriterleri arasındaki ilişki
The relationship between consumer ethnocentrism and ethnic restaurant preference criteria
SİMGE AKYEL ASLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Gastronomi ve Mutfak SanatlarıMersin ÜniversitesiGastronomi ve Mutfak Sanatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜRKAN AKDAĞ
- Yabancı tüketicilerin Türkiye ve Türk menşeli ürünler hakkındaki algılarının satın alma niyetine etkileri
The effects of foreign consumers? perceptions about Turkey and Turkish products on their purchase intention
KUTALMIŞ EMRE CEYLAN
- Çok uluslu şirketlerde halkla ilişkiler uygulamaları ve onların Orta Asya çalışmaları
Public relations practices in multinational corparations and their Middle Asia (Turkic Republics) operations
AZER ADIGÖZELOV
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Halkla İlişkilerMarmara ÜniversitesiHalkla İlişkiler ve Tanıtım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MAHMUT OKTAY
- Tüketici satın alma davranışında marka menşei bilinci: Türkiye örneği
Awareness of the brand origin on consumer buying behavior: Turkey sample
HİLAL ERDOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
İşletmeAfyon Kocatepe Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FİKRET YAMAN