Kazasker Mekkî Divanı (İnceleme-tahlil-metin)
The Divan of Kazasker Mekkî (Review-analysis-text)
- Tez No: 659534
- Danışmanlar: PROF. DR. BEYHAN KESİK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Giresun Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 748
Özet
Eski ihtişamlı günlerini geride bırakan Osmanlı Devleti, XIX. yüzyılda artık son demlerini yaşamaya başlamıştır. Devleti ayakta tutabilmek için çeşitli devlet adamı ve aydınlar kurtuluş çareleri aramaya başlamışlardır. Bu sebeple bu yüzyılda önceki yüzyılda başlayan reform ve yenilik hareketlerinin hayata geçirilmesine devam edilmiştir. Özellikle Tanzimat'la birlikte çoğu alanda olduğu gibi edebiyatta da yenilik hareketleri başlamıştır. Ancak yapılan bu yenilikler, Şeyh Galip'ten sonra artık eski edebî niteliğini yitirmeye başlayan klâsik şiiri ihtişamlı günlerine döndürmemiş, aksine bitişini hızlandırmıştır. Tam da bu dönemde dünyaya gelen Kazasker Mehmed Mekkî Efendi, klâsik Türk şiiri geleneğinde şiirler yazmıştır. Mekkî, şiirlerini gayrı-mürettep bir Divan'da toplamıştır. Divan'ının bilinen tek nüshası Millet Kütüphanesi, Ali Emiri Efendi Koleksiyonu içerisinde 34 Ae Manzum 410 arşiv numarası ile kayıtlıdır. İçerisinde 35 kaside, 10 müseddes, 4 tahmis, 1 muhammes, 4 murabba, ikisi hece ölçüsüyle yazılmış 39 şarkı, 134 gazel, 46 kıt'a, 1 mesnevi, 16 matla ve 27 müfretten oluşan 317 manzume bulunmaktadır. Şiirlerinin dili Türkçedir, Divan'da Arapça ve Farsça şiirler bulunmamaktadır. Divan'da yer alan manzumelerin çoğu din ve tasavvufi konuları içermesine rağmen çoğu beşerî aşk ve dünyevi meseleler üzerine kuruludur. O, şiirlerinde klasik Türk şiirinin ustalarından Bâkî, Nâbî ve Fuzûlî'yi örnek almıştır. Bu sebeple Mekkî'nin şiirlerinde onlardan bir iz bulmak mümkündür. Bu durum onun taklitçi bir şair olduğu hükmünü doğurmamaktadır. Şiirleri incelendiğinde Mekkî'nin kendine özgü bir üslubunun olduğu rahatlıkla söylenebilmektedir. Ayrıca manzumelerinde aruzu ustalıkla kullanmıştır. Kafiye ve redif gibi ahenkle ilgili unsurlara özen göstermiştir.
Özet (Çeviri)
Leaving behind its old glorious days, the Ottoman Empire started to experience its last moments in the 19th century. In order to keep the state alive, various statesmen and intellectuals started to seek salvation solutions. For this reason, the reform and innovation movements that started in the previous century continued to be implemented in this century. Especially with the Tanzimat, innovation movements started in literature as in many other fields. However, these innovations did not return the classical Turkish poetry, which started to lose its old literary quality after Sheikh Galip, into its glorious days. On the contrary, it accelerated its end. Kazasker Mehmed Mekkî Efendi, who was born in this period, wrote poems in the classical Turkish poetry tradition. Mekkî collected his poems in an informal Divan. The only known copy of the Divan is registered in the Ali Emiri Efendi Collection of Millet Library with archive number 34 Ae Manzum 410. It includes 35 odes, 10 museddes, 4 tahmis, 1 muhammes, 4 murabba, 39 songs, two of which are written in syllable measure, 134 ghazals, 46 kıt'a, 1 mesnevi, 16 matlas and 27 mufrets. The language of his poems is Turkish, there are no Arabic and Persian poems in the Divan. Although some of the poems in the Divan contain religious and mystical issues, most of his poems are based on human love and worldly issues. In his poems, he has taken as examples of the masters of classical Turkish poetry, Bâkî, Nâbî and Fuzûlî. For this reason, it is possible to find a trace of them in Mekki's poems. This does not lead to the conclusion that he is an imitative poet. When his poems are examined, it can be easily said that Mekkî has a unique style. The poet used aruz effectively in his poems. He also paid attention to elements related to harmony such as rhyme and redif.
Benzer Tezler
- Kureyşî-zâde Mehmed Fevzi Efendi, hayatı ve eserleri
Kureyşî-zâde Mehmet Fevzi Efendi: His life and works
NERİMAN BAYBARA
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
BiyografiAnkara Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET AKKUŞ
- Kemalettin Beyazi'nin hayatı ve kelami görüşleri
The Life of the Kemalettin Beyazi and his views from point of islamic theology
MÜSLÜM DAĞDEVİREN
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
DinAnkara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İLHAMİ GÜLER
- Kadızâde Mehmed Tâhir Efendi ve 'Risâle-i Nûriye' adlı eseri
Kadızâde Mehmed Tâhir Efendi and his Work Titled 'Risâle-i Nûriye'
MUSTAFA KARACA
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
DinBozok ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İRFAN GÖRKAŞ
- Kazasker atama ruznâmçelerinden Anadolu Kazaskerliği 7 numaralı Defterin transkripsiyon ve değerlendirmesi (H. 1099-1101-m.1688-1690)
The transcription and examination of the Kadiasker of Anatolia Register number 7 from the Kadiasker appointment ruznamçes (Hijri 1099-1101- ad 1688-1690)
UĞUR ÖZÇELİK
- Kazasker Mustafa İzzet Efendi ve Güfte Mecmuası: İnceleme-metin
Kazasker Mustafa Izzet Efendi and His Lyrics Journal: Research-text
ÖMER FARUK KAYGISIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Türk Dili ve EdebiyatıBursa Uludağ Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BİLAL KEMİKLİ