Kureyşî-zâde Mehmed Fevzi Efendi, hayatı ve eserleri
Kureyşî-zâde Mehmet Fevzi Efendi: His life and works
- Tez No: 218181
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET AKKUŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Biyografi, Din, Türk Dili ve Edebiyatı, Biography, Religion, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2007
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk İslam Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 189
Özet
Mehmed Fevzî Efendi, 19.yy.da yasamıs Türkçe, Arapça ve Farsçaya hâkim bir sâirdir. Edebiyatımızda Mehmed Fevzî adında sâirler bulunsa da renkli kisiligi ve çok sayıda eseri ile digerlerinden ayrılmaktadır. Fevzî Efendi Denizli'nin Tavas ilçesine baglı Yarangüme kazasında Kureysî-zâde Ahmed Sâkir Efendi ve Fatma Âbide Hanım'ın oglu olarak dünyaya gelmistir. Kureysî-zâde künyesini babasından devralan Fevzi Efendi'nin esas adı Mehmed Ali olup mahlası Fevzî'dir. Zamanla mahlası adının önüne geçerek Mehmed Fevzî olarak anılmıstır. Hizmet çizelgesi ve eserlerinde bildirdigine göre Fevzi Efendi egitim için Manisa, zmir, skenderiye ve Mekke'de bulunmustur. yi bir egitimden geçen Fevzî Efendi, görmüs geçirmis bir zât olup hem gittigi yerlerden istifâde etmis hem de gittigi yerlere faydalı olmustur. Çalısma hayatı boyunca Edirne, Antalya, Filibe, Tırnova, zmir, Ankara, Halep, Kudüs, Kayseri, Bitlis, Karesi (Balıkesir), Mekke-i Mükerreme, Medine-i Münevvere'de hizmet vermistir. Müderris, mülâzım-ı sâni, kadı, nâip, müftü ve kazasker makamlarında bulunmustur. Bu esnada fıkıh, kelâm, mantık, akâid, Arapça dil bilgisi, edebiyat ve dua konulu pek çok eser telif etti. Dinî edebiyatımıza, mevlid, mièraciye, regâibiyye, naèt, kaside, münâcât gibi birçok manzum eser katmıs olan Fevzî Efendi, ne yazıkki Tanzimat döneminin çalkantıları arasında unutulup gitmistir. Klasik edebiyatımızın nazım ve veznini kullanmasına ragmen muhteva ve dil özellikleri açısından yeniliklere açık olan Fevzî Efendi'nin edebiyat tarihi açısından hak ettigi yere gelmesi gerektigini düsünmekteyiz.
Özet (Çeviri)
Kureysî-zâde Mehmet Fevzi Efendi, who was the mufti of Edirne, lived between 1826-1900. He was a scholar and poet. In his poems he used the psedo-name of Fevzi. He was the son of Ahmed Sâkir Efendi and Fatma Hanım. He was born in Yarangüme, Tavas, Denizli. He visited most of Ottoman states. He promoted his knowledge and information through his trips around Ottoman hinterland. He was very close to common people, accordingly he wrote his works according their needs. He taught in Madrasas. The books he was using as a source book in his lectures were either written by himself or translated or paraphrased. He tried to find solutions to the problems that were prevailent among the people because of the impact created by western societies. He died in 1900 in Karagumruk, Istanbul and buried in the graveyard of Fatih Mosque. He was well educated and was considered as distinguished one among his contemporaries. As he wrote popular books, he was well known and well respected scholar. The main theme he dealt with in his works was the love of the prophet and he wrote a prose just tackling this theme. He was fond of Mawlid and many times he got people to recite Mawlid by paying them in different places. He wrote nearly seventy works regarding Mawlid, Mi?rajiya, na?t, ragaibiyya, etc., and with these prominent works he has a distinguished place in the history of literature.
Benzer Tezler
- Kureyşîzâde Mehmed Fevzi Efendi'nin 'Tefrîcu'l-Kalak fî Tefsîri Sûreti'l-Falak' adlı eserinin muhteva ve üslup yönünden incelenmesi
دراسة كتاب محمد فوزي المسمى تفريج القلق في تفسير سورة الفلق من ناحية الأسلوب والمنهج
MERVE HURİ
- Kureyşîzâde Mehmed Fevzi Efendi'nin Türk Din Mûsikîsî'ne katkıları
The contributions of Mehmed Fevzi Efendi in the field of Turkish Religous Music
MUSTAFA SAİT DÖNMEZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DinAnkara Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BAYRAM AKDOĞAN
- Kureyşîzâde Mehmed Fevzi Efendi'nin Câmiu's-Salavât ve Seyfü'l-Cihâd fî nasri'l-ibâd risâleleri -inceleme, transkripsiyon ve kaynaklarının tespiti-
The Câmiu's-Salavât and Seyfü'l-Cihâd fî nasri'l-ibâd epislers of Kureyşîzâde Mehmed Fevzi Efendi -review, transcription and determination of their sources-
RABİA NUR ATİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DinPamukkale ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA TÜRKAN
- Kureyşîzâde Mehmed Fevzi Efendi'nin tefsir risalelerinin tahlili
The analysis of Kureyşîzâde Mehmed Fevzi Efendi?s exegesis pamphlets
ÖMER FARUK ARSLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
DinSakarya ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. YUNUS EKİN
- Es-Senedü' l-Muhkem fi Tercümeti's-Süllem(Latinizasyonu ve değerlendirmesi)
The transliteration and the evaluation of es-Senedu' l-Muhkem fi Tercumeti's-Sullem
MESUT BERBEROĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
FelsefeErciyes ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET KAYACIK