Kemalettin Beyazi'nin hayatı ve kelami görüşleri
The Life of the Kemalettin Beyazi and his views from point of islamic theology
- Tez No: 140961
- Danışmanlar: PROF. DR. İLHAMİ GÜLER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2004
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Kelam Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 145
Özet
Dağdeviren, Mtislüm, Kemalettin Beyâzî'nin Hayatı ve Kelâmî Görüşleri, Yüksek Lisans Tezi, Danışman: Prof. Dr.İlhami Güler, IX+131. ÖZET 17. Yüzyıl Osmanlı bilginlerinden olan Kemalettin Beyâzî, Bosnalı Beyâzî Hasan Efendi (ö.l663)'nin oğludur. 1634/1044 yılında İstanbul'da doğmuş, eğitimini burada tamamlamıştır. Dönemin ünlü bilginlerinden olan Muhammed b. Ali, Ebû Suûd Efendi, Uzun Hasan Efendi, Yahya el-Minkârî, Şemseddin el-Bâbilî gibi âlimlerden icazet almıştır. Henüz on iki yaşında iken Edirne'deki Kadı Süleyman Medresesi'ne müderris olmuştur. İstanbul ve devletin çeşitli bölgelerinde uzun süre müderrislik yaptıktan sonra bürokratik hayata atılmıştır. Yazarımız -sırasıyla- 1666'da Halep, 1671'de Bursa, 1672'de Mekke, 1675'de İstanbul kadısı olmuştur. Ayrıca 1680 tarihinde Rumeli kazaskerliğine getirilmiş ve bu görevi esnasında imparatorluk tarihinde ilk defa recm cezasını uygulatmıştır. Bundan dolayı çeşitli çevreler tarafından tenkit edilmiştir. Düşünürümüz, üç yılı aşkın bu görevi deruhte ettikten sonra azledilmiş ve 1687 yılında da, İstanbul'da vefat etmiştir. Beyâzî, Ebû Hanife'nin teolojik görüşlerini derlemekle uğraşmış ve söz konusu görüşleri, önce el-Usûhı'l-Munîfe 'de toplamış daha sonra da, İşârâtu'l- Merâm isimli eserinde şerh etmiştir. Düşünürümüz, bir çok konuda Maturidiliğin söylemlerini benimsemekle birlikte, selefi bir bakış açısına sahip olduğundan bazı hususlarda Maturidilik öğretisinin dışına çıkmıştır. Hadisleri, özellikle ahâd haberleri, kelâm disiplininde birer delil olarak kabul etmesi, bid'atlara karşı sert tavır takınması, müteşâbih ayet ve hadislerin tevil edilmesine karşı çıkması,“takrîr”'m imanın bir cüz'ü olduğunu benimsemesi, müteşâbih sıfatların zahiri anlamlan dışında kullanılmasına sert tepki göstermesi, düşünürümüzün sahip olduğu selefi bakış açısından kaynaklanmaktadır. Beyâzî'nin bu görüşlere sahip olmasında kendi dönemindeki“Kadızâdeler hareketi”nin büyük bir yeri vardır. Zira o, söz konusu grupların etkin olduğu medreselerde eğitimini tamamlamıştır. Kemalettin Beyâzî, Sünnî kelâmın Eşârilik ve Maturidilik kanatlarını ortak bir zeminde buluşturmak için büyük bir çaba sarf etmiştir. Bunu yaparken o, İslâm hukukçularının hüküm çıkarmada nasslara uyguladıkları yöntemi, Ebû Hanîfe 'ye nispet edilen lafızlara uygulamıştır. Yazarımızın, hem kelâma uyguladığı bu yöntemi hem de onun bu çerçevede ulaştığı sonuçlar, bir çok teolojik sorunun doğmasına neden olmuştur.
Özet (Çeviri)
Dağdeviren, Müslüm, The Life of Kemalettin Bevâzî and his Views from Point of Islamic Theology. Master thesis consultant: Prof. Dr. İlhami Güler, IX+131. ABSTRACT Ottoman scholar of seventeenth century Kemalettin Beyazı, son of Bosnian Beyâzî Hasan Efendi (d. 1663), was born in Istanbul in 1634/1044 and completed his education there. He received his academic degree from far-famed scholars of this time such as Muhammed b. Ali, Ebû Suûd Efendi, Uzun Hasan Efendi, Yahya el-Minkârî, Şemseddin el-Bâbilî. Though his young age - e.g. twelve - he became a teacher at the school of Kadı Süleyman in Edirne. After long educational activity in Istanbul and various parts of the country, he began his bureaucratic life. Our author has become cadi, respectively, in 1666 at the Halep, in 1671 at the Bursa, in 1672 at the Mecca and in 1675 at the Istanbul. Besides, in the year of 1680, he was appointed to the Rumeli as a kazasker and for the first time in the history of Ottoman Empire he has put into practice the stoning punishment Because of that he was criticized by several circles. Our thinker was deposed from this service, approximately, after three years and in the year of 1687 he died in Istanbul. Beyâzî dealt with compiling of the theological views of Ebu Hanife and firstly he had compiled those views in his work, el-Usûlu'1-Munîfe, and after that he commented on it in İşârâtu'1-Merâm. Even though our thinker approved of most of the views of Maturidi, because of his Salafi point of view, digressed Maturidi teachings in certain subjects. This Salafi point of view caused him to accept Hadith, especially Ahad Hadiths, as a proof in the Kalam (Islamic Theology); to assume a firm attitude towards heresies; to oppose to tevil (interpretation) of muteshabih verses and hadiths; to ratify for the“takrir”to be a part of the belief and to react against application of the muteshabih attributes out of their external meanings. The role of the“movement of Kadızâdes”, taking part at this time, in Beyâzî' s having these views is very important. For, he had completed his education in the schools which the influence of these groups was considerable. Kemalettin Beyâzî made an enormous effort for reconcilement of Eshari and Maturidi sides of the Sunni Theology. In this way he had applied the same method which Islamic jurisprudents was applying in their arriving at a decision to the nass, to expressions ascribed to Ebu Hanife. Both this method our author applied to the Islamic theology, and conclusions he arrived as a result of this resulted in giving birth to a lot of theological problems.
Benzer Tezler
- Mekârimu'l Ahlâk Literatürü ve İbn Ebi'd Dünyâ'nın Mekârimu'l Ahlâk isimli eseri
Noble Morals –İbn Abi al-Dunya Moral literature
AYŞE GÜRAĞAÇ ÇAKIR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DinAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KEMALETTİN ÖZDEMİR
- Kemaleddin el-Beyadi'nin kelami görüşleri
The Theolopical opinions of Kemalettin el-Beyadi
LATIF HADZIC
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
DinSelçuk ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF.DR. ŞERAFEDDİN GÖLCÜK
- Diasporic figures at home: Metamorphosis of Hanif kureishi's coming-of-age, from hybridity to postethnic narratives
Evinde yabancı olanlar: Hanif Kureishi'nin melezlikten postetnik anlatılara gelişim romanlarındaki dönüşümü
HANDE KOLAT
Doktora
İngilizce
2021
İngiliz Dili ve Edebiyatıİstanbul Aydın Üniversitesiİngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. KEMALETTİN YİĞİTER
- A Critical approach to William Golding's early novels
Başlık çevirisi yok
MUKADDER ERKAN
Doktora
İngilizce
1994
İngiliz Dili ve EdebiyatıAtatürk Üniversitesiİngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KEMALETTİN YİĞİTER
- William Golding'in ilk dönem romanlarına eleştirel bir yaklaşım
Başlık çevirisi yok
MUKADDER ERKAN
Doktora
Türkçe
1994
İngiliz Dili ve EdebiyatıAtatürk ÜniversitesiBatı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KEMALETTİN YİĞİTER