MÖ 7. Binyılın sonu ve 6. Binyılın başındaki sosyokültürel değişim ve dönüşüm: Yukarı Menderes Havzası örneği
Sociocultural change and transformation at the end of 7th and beginning of the 6th Millennium BCE: A case study from Upper Meander Basin
- Tez No: 659698
- Danışmanlar: DOÇ. DR. FULYA DEDEOĞLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Arkeoloji, Archeology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Arkeoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Protohistorya ve Önasya Arkeolojisi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 361
Özet
Denizli ilinin kuzeyinde yer alan ovalarda ve bu ovaları çevreleyen yükseltilerde yürütülen arkeolojik çalışmalar, bölgede iskân eden toplulukların MÖ 7. binyılın sonlarında bir takım köklü değişimler yaşadıklarını göstermektedir. 20. yüzyılın ikinci yarısında birçok kazı çalışmasının yürütüldüğü, doğal geçitler ile söz konusu ovalara bağlanan, Göller Yöresi'nin çağdaş yerleşimleri, bu değişimlere yönelik ilk verileri sunmuştur. Baklan, Çivril ve Çal Ovalarının birbiriyle kesiştiği noktada yer alan ve 2015 yılında kazı çalışmaları başlatılan Ekşi Höyük, Göller Yöresi yerleşimlerinde gözlenebilen değişimlerin Yukarı Menderes Havzası içerisinde de gerçekleştiğini göstermiştir. Tüm bu yerleşimlerde MÖ 7. binyılın sonlarında yıkıma yönelik izler tespit etmek mümkündür ve birçok yerleşim yıkım sonrası süreçte yeni bir yerleşim düzeni oluşturma ihtiyacı hissetmiştir. Değişimin etkileri yerleşimcilerin estetik değerlerini yansıttıkları seramik kaplara da görülmektedir. Canlı kırmızı renklerde motifler ve“fantastik”sahneler, çanak çömlekler üzerine artan sıklıkla boyanmaya başlanmıştır. İki süreç arasındaki bu ayrım Büyük Menderes Havza'sı boyunca tespit edilen yerleşimlerin iskân edildikleri dönemlerle ilgili daha tanımlı önerilerin yapılabilmesine olanak sağlamıştır. Bu bağlamda, MÖ 7. binyılın sonunda dağ yamaçlarında ve platolarda bulunan birçok yerleşimin terk edildiği anlaşılmaktadır. Tezde, Göller Yöresi'nden, Ege kıyılarına değin gözlenebilen bu değişimlere neden olabilecek ölçekte etkenlerin neler olabileceği, bu değişimlerin maddi kültür ögeleri üzerindeki izleri değerlendirilerek tartışılmıştır.
Özet (Çeviri)
Archaeological studies carried out in the plains located in the north of Denizli province and on the heights surrounding these plains show that the communities that settled in the region experienced some radical changes at the end of the 7th millennium BC. The contemporary settlements of the Lakes Region, where many excavations were carried out in the second half of the 20th century and connected to the aforementioned plains by natural passages, presented the first data on these changes. Ekşi Höyük, which is located at the intersection of Baklan, Çivril and Çal Plains and whose excavations started in 2015, showed that the changes observed in the settlements of the Lakes Region also took place within the Upper Menderes Basin. It is possible to detect traces of destruction in all these settlements at the end of the 7th millennium BC, and many settlements felt the need to create a new settlement order in the post-destruction process. The effects of the change are also seen in the ceramic pots where the settlers reflect their aesthetic values. Motifs and“fantastic”scenes in vibrant red colours began to be painted on pottery with increasing frequency. This distinction between the two processes has enabled more definite suggestions to be made regarding the periods when the settlements identified along the Büyük Menderes Basin were settled. In this context, it is understood that many settlements on mountain slopes and plateaus were abandoned at the end of the 7th millennium BC. In the thesis, the factors that can cause these changes, which can be observed from the Lakes Region to the Aegean coasts, are discussed by evaluating the traces of these changes on the material culture elements.
Benzer Tezler
- Aktopraklık verileri ışığında Kuzeybatı Anadolu'da Son Neolitik İlk Kalkolitik geçiş sorunu
The transition problem of late neolithic and Early Chalcolithic in Northwestern Anatolia under the Light of Aktopraklik data's
ORKUN HAMZA KAYCİ
- Urla Yarımadası prehistorik merkezleri
The Prehistoric settlements of Urla Penisula
TAYFUN CAYMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
ArkeolojiHacettepe ÜniversitesiArkeoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAYAT ERKANAL
- Orta Anadolu Volkanik Kapadokya Bölgesi'nde MÖ 7. binyıl: Tepecik-Çiftlik Höyük'te mimari ve yerleşim düzeninde kültürel değişim süreci
The 7th millenium BC in the Volcanic Cappadocia Region of Central Anatolia: The proccess of cultural change in architecture and settlement layout at Tepecik-Çiftlik Höyük
YASİN GÖKHAN ÇAKAN
- Van Kalecik ve Çavuştepe nekropollerindeki Demir Çağı Urartu Dönemi Fibula'larının biyoarkeolojik değerlendirmesi
The bioarchaeological analysis of the Urartian fibulae from the nekropolis of Van Kalecik and Çavuştepe
GÜNEŞ ÇİL
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
ArkeolojiVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiArkeoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HAKAN YILMAZ
- Doğu Trakya'da orta kalkolitik dönem mimarisi: Aşağı pınar 5. tabaka mimarisi ve yerleşme düzeni
Middle chalcolithic architecture in Eastern Thrace: Architecture and settlement pattern of layer 5 at Aşağı Pınar
ERMAN ERTUĞRUL