Kalıp yargılar ile kariyerde yapışkan zemin arasındaki ilişkide sosyal ağ kurma ve aile-iş çatışmasının düzenleyici aracı etkisi: Türkiye ve Ürdün'de çalışan kadınlar üzerinde bir araştırma
Moderated mediation effect of social networking and family-work conflict on the relationship between stereotypes and sticky floor: A survey on working women in Turkey and Jordan
- Tez No: 660009
- Danışmanlar: PROF. DR. HATİCE AZİZE ERGENELİ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 169
Özet
Kadınların iş gücüne katılım oranı giderek artmakla birlikte, üst düzey yönetim pozisyonlarındaki kadın sayısı çok düşüktür. Kadınların çoğunlukla örgütlerin alt ve orta düzey pozisyonlarında yoğunlaşmış olmalarının bir nedeni, erken çocukluk yaşlarından itibaren maruz kaldıkları ve zamanla içselleştirdikleri cinsiyete dayalı kalıp yargılardan biri olan cinsiyet rolleridir. Birçok kültürde kadınların ana rolünün, aile sorumluluklarını yerine getirmek olduğuna inanılmaktadır. Bu kültürel değerler sebebiyle kadınlar, iş hayatına girdikten sonra ev ve aileye dair sorumlulukları ile işte kendilerinden beklenenler arasında bir denge tutturmak zorundadırlar. Ancak içselleştirdikleri cinsiyet rollerine ilişkin kalıp yargıları onları aileye ilişkin sorumlulukları ön planda tutmaya zorlamakta ve aile-iş çatışması yaşamalarına neden olmaktadır. Cinsiyete dayalı kalıp yargılar, kadınların iş hayatında başarılı olmalarında önemli ölçüde etkili olan sosyal ağlar kurmalarına da engel olabilmektedir. Oysa bu ağlar, kadınların işyerinde ilerlemeleri ve kendilerini geliştirmeleri için gerekli olan fırsatları fark etmelerine ve üst pozisyonlarda bulunan kişilerin onları doğru biçimde değerlendirmelerine imkan vermektedir. Kadınlar, üstlenmek zorunda hissettikleri aile sorumluluklarından yeterince zaman ayıramadıkları için sosyal ağ etkinliklerine yeterince ilgi gösterememektedirler. Sonuçta kadınlar, örgütlerindeki rutin, ilerleme olanağı zayıf, düşük ücretli, daha ziyade destek ve yardımcı rolleri içeren işlerde uzun süre çalışmak durumunda olmaktadırlar. Çalışmanın amacı, kadınların alt ve orta düzeydeki pozisyonlarda yapışıp kalmış gibi olmalarının sosyal, kültürel ve örgütsel nedenlerini araştırmaktır. Sosyal ağ kurma ve aile-iş çatışmasının cinsiyete ilişkin içselleştirilmiş kalıp yargılar ile yapışkan zemin üzerinde aracı ve düzenleyici etkileri incelenmiştir. Ayrıca kadınların uzun süredir çalışmakta oldukları düşük düzeydeki pozisyonu ne denli yapışkan zemin olarak algıladıkları değerlendirilmeye çalışılmıştır. Türkiye ve Ürdün'deki alt ve orta düzey pozisyonlarda çalışan 332 kadın üzerinde yürütülen bu çalışma sonucunda, bu ülkelerde içselleştirilmiş kalıp yargıların kadınların sosyal ağ kurma davranışlarını etkilediği ancak kadınların yapışkan zemin algılarının düşük olduğu bulunmuştur. Ayrıca, içselleştirilmiş kalıp yargılar ile yapışkan zemin algısı arasında, sosyal ağ kurma ve aile-iş çatışmasının aracı ve düzenleyici etkileri Türkiye'de anlamlı çıktığı halde Ürdün'de benzer etki görülmemiştir.
Özet (Çeviri)
Despite the gradual increase in their workforce participation rate, the number of women in senior managerial positions is still inadequate. One cause that women are mostly concentrated in lower and middle-level positions of the organization is gender roles; one of the gender-based stereotypes women are subjected to from early childhood and internalize over time. Many cultures still believe that women's role is to fulfill family responsibilities. Due to these cultural values, women joining the work-life are obliged to find a balance between their home and family-related responsibilities and what is expected from them at work. However, the internalized gender-related stereotypes force women to prioritize family-related responsibilities and lead them to experience family-work conflicts. Gender-related stereotypes can also prevent women from establishing social networks that have a significant impact on their professional success. These networks enable women to detect the opportunities necessary for advancement and development and for those in top positions to evaluate them properly. Since women are incapable of devoting enough time due to the family responsibilities they feel obliged to undertake, they cannot show enough interest in social networking activities. Ultimately, women will have to work for a long time in routine, dead-end, low wage jobs that mostly involve supporting and assisting roles at their organizations. The study aims to investigate the social, cultural, and organizational causes behind women being stalled in low and middle-level positions. It examined the mediating moderating effect of social networking and family-work conflict on the relationship between gender-related intrinsic stereotypes and sticky floor. Furthermore, it aimed to evaluate the extent to which women perceive working in low-level positions for an extended period as a sticky floor. As a result of this study that was conducted among 332 women working in low to middle-level positions in Turkey and Jordan, it was found that internalized stereotypes influence women's social networking behaviors in both countries; however, they showed low sticky floor perceptions. Moreover, whereas the moderating and mediating effects of social networking and family-work conflicts were found to be significant in Turkey, a similar effect was not observed in Jordan.
Benzer Tezler
- Yükseköğretim kurumlarında akademik ve sosyal konumların kurulumu ve sürdürülmesi
Establishing and sustaining academic and social positions in higher education institutions
ORHAN KAHYA
Doktora
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CEMAL ERGİN EKİNCİ
- Cinsiyet rollerine ilişkin beklenti, tutum, davranışlar ve arası sorumluluk paylaşımı (Kamuda çalışan yönetici kadınlar örneği)
Expectations, attitudes and behaviors related to gender roles and sharing responsibilities between spouses (The sample of women working as administrators in the public sector)
AYSEL GÜNİNDİ ERSÖZ
- Kesişimsellik bağlamında akademik alanda toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin analizi
An analysis of gender inequality in academia in the context of intersectionality
AYŞENUR MERVE ŞAFAK UZUN
- Kurumsal iletişim açısından 'cam tavan sendromu': Orta ve üst düzey kadın yöneticilerin, cam tavan sendromu hakkındaki görüşlerinin yönetim ve iç iletişim açısından değerlendirilmesine yönelik İstanbul özelinde nitel bir çalışma
Glass ceiling syndrome' from corporate communications point of view: Mid and upper female managements' opinions; İstanbul wide study on evaluation of relationship with management and internal communication
MÜNEVVER ÖÇALIR
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Halkla İlişkilerKadir Has ÜniversitesiHalkla İlişkiler ve Tanıtım Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MÜBERRA YÜKSEL
- Kadın öğretmenlerin kariyer engelleri ile yılmazlık düzeyleri arasındaki ilişki
The relationship between female teachers' career barriers and levels of resilience
NURCAN TAHTALI SUKÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimMersin ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YUSUF İNANDI