Sosyo-ekonomik yönleriyle Nakşidil Valide Sultan vakıfları
Nakşidil Valide Sultan foundations with social and economic aspects
- Tez No: 660287
- Danışmanlar: PROF. DR. EROL ÖZVAR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İktisat Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 309
Özet
Bu tez çalışmasında; Nakşidil Valide Sultan Vakıfları'nın 19. yüzyılda iktisadî ve sosyal boyuttaki işleyişi, yönetimi, zaman içerisindeki değişim ve dönüşümleri vakfa ait arşiv belgelerine dayanarak ortaya konulması amaçlanmıştır. Bu çalışmada temel kaynak olarak Nakşidil Valide Sultan Vakıfları'nın Vakıflar Genel Müdürlüğü'ndeki vakfiyeleri ve defterleri, Başbakanlık Osmanlı Arşivi'nde bulunan muhasebe defterleri ve müstakil evraklar, Topkapı Sarayı arşivinde bulunan belgeler, vakfın nezâretlerle olan yazışma kayıtları, tamir ve tadilat işlerini ihtivâ eden çeşitli arşiv belgeleri kullanılmıştır. İkincil kaynak olarak konuyla alakalı yazılmış birçok bilimsel tez, makale ve monografiler kullanılmaktadır. Vakfın incelenmesi zaman çerçevesi olarak 19. yüzyıl olarak sınırlandırılmaktadır. Vakıf tarafından bu yüzyılda tutulmuş seri olarak 39 yılı ihtiva eden muhasebe defterleri çalışmanın ana kaynağını teşkil etmektedir. Vakıflara ait üç vakfiye incelenerek vakfın gelir ve giderleri, çalışanlar ve maaşları başlangıç aşamasında ayrıntılı olarak saptanmıştır. Daha sonra 1236/ 1821 tarihinde başlayarak 1276 / 1860 tarihine kadar devam eden farklı tarihli 12 adet müstakil muhasebe defterleri incelenmiştir. Muhasebe defterleri ışığında vakfiyelere kıyasla nelerin değiştiği, zaman içerisinde vakfın gelir ve giderlerindeki değişim ve dönüşüm anlaşılmaya çalışılmıştır. Son olarak da muhasebe defterleri dışında vakıf tarafından bazı nezaretler arası yapılmış resmi yazışma evrakları, vakıf hayratlarındaki tamirat, yenileme gibi durumları konu edinen belgeler ışığında vakfın gerçeğe yakın işleyişi tespit edilmeye çalışılmıştır. Vakıfların gelirlerinin Evkâf Nezâreti'nin 1826 tarihinde kuruluşundan etkilendiği saptanmıştır. Vakfın gelirlerinin Evkâf Nezâreti tarafından toplanması ve bir havuzda biriktirilmesinin sonucu olarak vakıf gelirlerine 1835/1851 tarihinden sonra muhasebe defterlerinde rastlanmamaktadır. Vakıf giderlerindeki artışlara; II. Mahmud Dönemi'de özellikle başvurulan tağşiş politikalarının, yapılan savaşlar ve gerçekleştirilen reformların ekonomik sonuçlarının etki ettiği belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT This thesis analyses the economic and social functioning, management, changes and transformations of Nakshidil Valide Sultan Foundations in the 19th century based on the archive documents of the foundations. The main sources were used in this study are endowment deeds, accounting books and individual documents, correspondence records of the foundation with the ministries, documents including repair and renovation works in the Prime Ministry Ottoman Archive and Directorate General of Foundations Archive and the documents in the Topkapı Palace Archive. Many scientific theses, articles and monographs written on the subject are used as secondary sources. The examination of the Nakshidil Valide Sultan Foundations is limited to the 19th century as a time frame. The main source of this study is the account books kept by the foundations which covers 39 years in this century. Three endowments belonging to the Nakshidil Valide Sultan Foundations were examined and revenue sources, incomes, expenses, and salaries of employees working in the foundations were analyzed in detail. Furthermore 12 account books of the Nakshidil Valide Sultan Foundations with different dates starting from 1236/1821 until 1276/1860 were examined. Accounting books enabled to understand what has changed over time compared to the endowment deeds and the change and transformation in the foundation's income and expenses over time. Finally, with the help of all archive documents, the realistic functioning of the Nakshidil Valide Sultan Foundations was depicted. Moreover, one could see that the revenue of the foundations was affected by establishment of the Ministry of Foundations in 1826. As a result of collecting the foundation's revenues and accumulating them in a pool by the Ministry of Foundations, revenues of Waqfs are not found in the account books after 1835/1851. Finally, one could also observe that the adulteration policies especially in the period of Sultan Mahmud II, wars and the economic consequences of the reforms carried in this period led to the increases in the expenses of the foundation.
Benzer Tezler
- Sosyo-ekonomik yönleriyle asgari ücret ve uygulaması
Başlık çevirisi yok
KAZIM KILINÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
1987
Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriİstanbul ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NUR SERTER
- Şer'iyye sicillerine göre sosyal ve ekonomik yönleriyle Rize (h. 1295-1296)
According to registars of Seriyye Rize?s socio economic aspects (H. 1295-1296)
ŞENGÜL KARALOĞLU
- Ortaçağ Avrupa'sında dini, kültürel ve sosyo-ekonomik yönleriyle Vikingler
Religious, cultural and socio-economic aspects of Vikings in medieval Europe
HALİL YAVAŞ