An analysis on spatial change of residential areas in İstanbul between the 20th and 21st centuries: A case study on Suadiye- Plaj Yolu street
İstanbul'da 20. ve 21. yüzyıllar arasında konut alanlarının mekansal değişimin analizi: Suadiye- Plaj Yolu sokak örnegi
- Tez No: 661255
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ECE CEYLAN BABA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Yeditepe Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 236
Özet
Kentlerdeki mekânsal değişimler, zaman içerisinde pek çok farklı olayın üst üste gelerek katmanlaşması sebebiyle yaşanmıştır. Kentlerin coğrafi, kültürel, tarihi özelliklerinin yanı sıra ticari, ekonomik, sosyal ve politik kimlikleri kentsel/ mekânsal değişimlerin farklı yönlerini ortaya koymaktadır. Tarihin en önemli başkentlerinden olan İstanbul, sahip olduğu stratejik özellikleri ile yüzyıllar boyunca pek çok medeniyete ve kültüre hizmet etmiştir. İstanbul'un 20. ve 21. yüzyıllar arasında Osmanlı Devleti başkentinden, Türkiye Cumhuriyeti'nin en kalabalık ve metropol şehri olma sürecinde verilen kararlar ve uygulamalar incelenmiştir. Konut alanlarının değişimini etkileyen siyasi, ekonomik, kentsel ve sosyal kararlar ve uygulamalar, beş tarihsel dönem altında incelenmiştir. Her dönem için elde edilen verilerin Suadiye üzerinden ilişkisi kurularak tarihsel süreçteki mekânsal değişim analiz edilmiştir. 20. ve 21. yüzyıllardaki konut alanlarındaki mekânsal değişimin araştırıldığı çalışmada daha detaylı ve doğru bir araştırma için; kararların, kanunların, uygulamaların ve yönetimlerin birbiri ile ilişkileri kronolojik olarak sıralanmış ve benzer konulardaki çalışmalardan yola çıkarak süreç 5 döneme ayrılmıştır. Cumhuriyet öncesi, 1923-1950 arası, 1950-1980 arası, 1980-2000 arası ve 2000-2019 arası olarak ele alınan dönemler İstanbul'da konut alanlarında meydana gelen değişimleri analiz etmektedir. Suadiye semtinde aynı süreç içerisinde yaşanan konut alanlarındaki gelişmelerin ve değişimlerin, İstanbul'daki konut alanlarını etkileyen olaylar ile ilişkileri saptanmıştır. Cumhuriyet öncesi dönemde İstanbul'un kentsel yapısının, karar ve uygulamalar ile kent merkezi ve kent merkezi dışındaki konut alanlarının mekânsal özellikleri ele alınmıştır. 1923-1950 arası dönemde ise yeni kurulan Türkiye Cumhuriyeti'nin İstanbul yerine Ankara'nın yeni başkentinin seçilmesiyle, İstanbul'da yaşanan değişimlerin konut alanlarındaki etkileri, planlama çalışmaları, kentsel yapıyı etkileyen kararlar ele alınmıştır. 1950-1980 arası dönem sanayileşme sürecinin metropol kent İstanbul'daki etkileri, alınan kararların ve uygulamaların doğurduğu sonuçlar incelenmiştir. Ayrıca, nüfus artışına bağlı olarak yayılım gösteren kentteki konut alanlarının değişimi ele alınmıştır. 1980-2000 arası dönem Türkiye'de ekonominin dışa dönük hale geldiği, tüm dünyadaki küreselleşme gelişmelerinin ülkemizde de etkisini her alanda göstermeye başladığı bir dönem olmuştur. Bu dönemdeki küreselleşme adımlarının kentteki izleri gözlemlenerek mekânsal değişime sebep olan ofis blokları, oteller, yabancı firmaların ve bankaların yeni yapıları ile İstanbul'da konut alanlarındaki değişimler ele alınmıştır. 21. yüzyılda ise dönemin başında yaşanan ekonomik kriz ülkedeki pek çok yatırımın ve projenin durmasına sebep olmuştur. Ancak 2002 yılında hükümetin değişmesi ile Türkiye'de yeni bir ekonomik model benimsenmiş ve buna bağlı olarak, konut ve inşaat sektörünü etkileyecek pek çok gelişme yaşanmıştır. Suadiye mahallesi Plaj Yolu Sokak üzerinden yapılan incelemeler ve semt genelindeki anket sonuçları analiz edilerek, değişime dair sonuca varılmıştır. Değişimin konut alanları üzerinden incelenmesi sebebiyle kullanılan harita, plan, grafik, imar durumu, arşiv görselleri ile değişim ortaya konmuştur. Suadiye'deki konut alanları Plaj Yolu Sokak üzerinden incelenmiş ve değişimin fiziksel özellikleri saptanmıştır. İstanbul ve Suadiye'de aynı süreç içerisindeki aynı kararların, kent içindeki sonuçları ve uzun vadedeki etkileri irdelenmiştir. Kent genelindeki olayların konut alanlarındaki değişime etkileri ve Suadiye'deki konut alanlarını ve burada yaşayanları nasıl etkilediği açıklanmıştır. İstanbul'da konut alanlarında yaşanan mekansal değişimlerin sebeplerinin ve etkilerinin analiz edildiği literatür çalışması ile Suadiye özelindeki konut alanlarında yaşanan değişimler saptanmıştır. Tarih boyunca İstanbul'un kentsel ve mekânsal anlamda yaşadığı değişimler tek bir sürecin ya da tek bir kararın sonucu olmadığı gibi, süreç içerisinde alınan pek çok karar ve uygulamanın da farklı etkileri olmuştur. İstanbul'daki mekânsal değişimin beş dönem altında incelendiği çalışmada, Suadiye bölgesi ayrı bir bölüm altında incelenmiştir. Suadiye ve İstanbul'daki incelemelere, Plaj Yolu Sokak'taki konut incelemesi ve semtteki anket çalışması da eklenerek konut alanlarındaki mekânsal değişimin sebepleri ve sonuçları saptanmıştır.
Özet (Çeviri)
Spatial changes in cities are experienced due to the overlapping and stratification of many different events and factors over time. The commercial, economic, social and political identities of the cities, in addition to the geographical, cultural and historical characteristics, reveal different perspectives of spatial changes. Istanbul, being one of the most important capitals of history, has served many civilizations and cultures for centuries due to its strategic features. The decisions and practices in Istanbul in the 20th and 21st centuries, during the transition from being the capital of the Ottoman Empire to becoming the most populous metropolitan city in the Republic of Turkey, have been investigated. Political, economic, urban and social decisions and practices that affect the change of residential areas have been examined under five time periods. The spatial changes in the historical process have been analyzed by establishing the relationship of the data obtained for each period through Suadiye. For more detailed and accurate research, in the study investigating the spatial change in residential areas in the 20th and 21st centuries, the relations of decisions, laws, practices and governments with each other have been listed chronologically and the process has been divided into 5 periods, based on studies and scientific publications on similar subjects. The changes in the residential areas in Istanbul in the pre-Republic period, the period between 1923 to 1950, the period between 1950 to 1980, the period between 1980 to 2000 and the period between 2000 to 2020 have been analyzed. The developments and changes in the residential areas in the Suadiye have been found to be related to the events affecting the residential areas in Istanbul in the same periods. In the pre-Republic period, the spatial characteristics of the urban structure of Istanbul, decisions and practices, and residential areas in and outside the city center have been discussed. In the period between 1923 and 1950, the changes occurred in Istanbul after the capital of the newly established Republic of Turkey was moved to Ankara, and the effects of the changes on residential areas, planning studies, decisions affecting the urban structure have been discussed. The effects of the industrialization process in the metropolitan city of Istanbul in the period between 1950 to 1980 and the results of the decisions and practices taken have been examined. The change of residential areas in the city, which spreads due to population growth, has also been discussed. The period between 1980 to 2000 has become outward-oriented in Turkey's economy, developments in the country and, in fact, all over the world began to show the effects of globalization in all areas. In this period, the traces of globalization started to be seen with spatial changes in cities. In Istanbul, where office blocks, hotels, foreign companies and new buildings of banks are still on the rise, changes in residential areas have been discussed. The economic crisis at the beginning of the 21st century caused many investments and projects to stop in the country. However, with the change of the government in 2002, a new economic model was adopted and consequently, many developments affecting the housing sector were experienced. By analyzing the results of the surveys conducted on the Plaj Yolu Street case study of the Suadiye neighborhood and the survey results throughout the neighborhood, a conclusion regarding the change has been reached. Due to the examination of the change over residential areas, the change has been demonstrated with maps, plans, graphics, zoning status and archived visuals have been used. The residential areas in Suadiye have been examined through Plaj Yolu Sokak and physical characteristics of the change have been determined. In Istanbul and Suadiye, the consequences within the city and long-term effects of the same decisions within the same process have been examined. The effects of city-wide events on the change in residential areas and how they affect the residential areas in Suadiye and the residents have been explained. With the literature study in which the reasons and effects of the spatial changes experienced in residential areas in Istanbul have been analyzed, the changes in the residential areas in Suadiye have been determined. Throughout history, not only Istanbul's urban and spatial changes have not been the result of a single process or a single decision, but also many decisions and practices taken in the process have also had different effects. In the study in which the spatial change in Istanbul is examined under five periods, the Suadiye region has been examined under a separate section. The reasons and results of the spatial changes in the residential areas have been determined by adding the residential examination in Plaj Yolu Street and the survey study in the neighborhood to the research in Suadiye and Istanbul.
Benzer Tezler
- Ekonomik ve toplumsal gelişmelerin apartmanlaşma sürecinde konut birimine etkileri
Impacts of economical and social developments on individual dwelling units of multi-family housing blocks during their formation process
HÜLYA ARI
- İstanbul konut alanlarındaki değişimin yapılı çevre bileşenleri yönünden çözümlenmesi
Analysis of the change in housing areas in Istanbul in terms of the built environment
EBRU ÇAKMAK YETİŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATİH TERZİ
- Büyük veri ile kentsel ritmin ölçülmesi: İstanbul örneği
Measuring urban rhythm through big data: the case of İstanbul
PINAR GÖKÇE
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATİH TERZİ
- Evaluation of spatial change in 20th century housing production through etiler housing cooperative
20.yüzyıl konut üretim biçimlerinde mekansal değişimin etiler yapı kooperatifi üzerinden değerlendirilmesi
DENİZ BAKIRCI
Yüksek Lisans
İngilizce
2018
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HATİCE AYATAÇ
- Sosyal ve mekansal değişmenin etkileşimi cumhuriyet sonrası istanbul konutları
The Interaction of social and spatial change: republican period houses in İstanbul
AYTONGA DENER