Çölyak tanısı almış çocukların ruhsal işleyişleri ile erken dönem anne imgesi ve anne tutumları arasındaki ilişki
The relationship between the mental functioning of children diagnosed with celiac and early mother images and mothers' attitudes
- Tez No: 662319
- Danışmanlar: DOÇ. DR. BELMA BEKÇİ, DOÇ. DR. RUKİYE İREM ERDEM ATAK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Çölyak, Latans, Annelik Tutumları, Peri Masalları Testi, Celiac, Latency, Motherhood Attitudes, and Fairy Tale Test
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Acıbadem Mehmet Ali Aydınlar Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 111
Özet
Çölyak, genetik olarak yatkın bireylerde, ince bağırsağın, gluten adlı proteine karşı gösterdiği hassasiyettir. Bir bağışıklık sistemi hastalığı olan Çölyak, çocukları ve erişkinleri yaşam boyu etkilemektedir. Tek tedavisinin sıkı bir gluten diyeti olması bu hastalığı, bireyin yakın çevresi için de sosyal, fiziksel ve psikolojik yönden zorlu hale getirmektedir. Özellikle erken yaş dönemlerinde glutensiz beslenmenin aile kontrolünde uygulanabilmesi bakım veren kişilerin de hayatında değişikliklere sebep olmaktadır. Çocukların yeni yiyecekleri deneyimlemek istedikleri dönemde başlayan, ömür boyu süren bir besin kısıtlılığına ve gelişim geriliğine sebep olan Çölyak, hem çocuklara hem de ailelerine psikososyal anlamda zorluklar yaşatan ve besin takibi nedeniyle en çok dikkat gerektiren kronik hastalıklar arasında yer almaktadır. Bu çalışmanın amacı, çölyak tanısına sahip 6-12 yaş aralığındaki çocukların ruhsal işleyişlerindeki ortak değişkenlerin projektif testler aracılığı ile bulunması, çölyak tanısına sahip olmayan çocuklar ile ruhsal işleyişlerinin karşılaştırılması, glutensiz diyet takibi yapan annelerin başa çıkma stratejilerilerinin ve annelik tutumlarının irdelenmesi ve bunların demografik özelliklerle ilişkilendirilmesidir. Bugüne kadar yapılan çalışmalarda Çölyak hastası çocukların çoğunlukla depresyon ve anksiyete düzeyleri, dikkat eksikliği ve hiperaktivite semptomları incelenmiş olup, 6-12 yaş aralığında genel ruhsal değerlendirmeye yönelik bir çalışma gerçekleşmemiştir. Bu araştırmada, bir çocuk gastroenteroloji uzmanı tarafından çölyak tanısı almış 6-12 yaş aralığında 30 çocuk hasta ve herhangi bir kronik hastalığı olmayan 6-12 yaş aralığında 30 çocuk, 6-8 ve 9-12 yaş olarak iki ayrı yaş grubu içerisinde Peri Masalları Testi ile değerlendirilmiş, çocukların anneleri ile yapılan görüşmelerde ise Demografik Bilgi Formu, Başa Çıkma Stratejileri Ölçeği ve Aile Hayatı ve Çocuk Yetiştirme Tutum Ölçeği kullanılmıştır. Latans dönemi içerisinde ergenlikle beraber benlik işlevlerinin, dürtülerin ve duygulanımın farklılaşması göz önünde bulundurularak yaş grupları ikiye ayrılmıştır. Araştırmanın sonucunda, çölyak tanısı olan ve olmayan çocuklarda sık rastlanan değişkenler tanımlanmış ve karşılaştırılmış; demografik bilgiler, annelik tutumları ve başa çıkma stratejileri ile ilişkilendirilerek incelenmiştir. Glutensiz diyet uygulaması gereken çölyaklı bir çocuğun ve yakın çevresinin ihtiyaç duyduğu sosyal ve psikolojik desteğin önemi vurgulanmıştır.
Özet (Çeviri)
Celiac is the sensitivity of the small bowel to the protein called gluten in genetically predisposed individuals. Celiac, which is a disease of the immune system, affects children and adults lifelong. The fact that a strict gluten diet is the only treatment renders this disease socially, physically and psychologically challenging for the immediate surroundings of the individual. The ability to follow a gluten-free diet in control of the family especially during early ages leads to changes in the lives of care providers, too. Causing dietary restrictions which start during the period in which children are willing to experience new food, and last lifelong, and retarded development; celiac is among chronic diseases that make both children and their families experience difficulties in the psychosocial sense and that require the highest level of attention due to dietary follow-up. The aim of this study was to detect the common variables in the mental functioning of children aged 6-12 years who were diagnosed with celiac by means of projective tests, to compare the mental functioning thereof with children not diagnosed with celiac, to examine the coping strategies and motherhood attitudes of mothers carrying out gluten-free diet follow-up, and to associate them with demographic features. Levels of depression and anxiety, attention deficit and hyperactivity symptoms of children with celiac have been investigated in the studies carried out so far and studies aiming at a general mental evaluation of children aged 6-12 years were not found. Within the scope of this study, 30 pediatric patients aged 6-12 years who were diagnosed with celiac by a pediatric gastroenterologist and 30 children aged 6-12 years who did not have any chronic diseases were assessed with the Fairy Tale Test in two separate age groups, namely, children aged 6-8 years and children aged 9-12 years, and the Demographic Information Form, Coping Strategies Scale, and Family Life and Child Rearing Attitude Scale were used in interviews held with the mothers of the children. Age groups were divided into two considering the differentiation in the individuality functions, urges and affectivity introduced upon adolescence in the latency period. As the result of the study, common variables in children with and without a celiac diagnosis were defined and compared, and examined by associating these common variables with demographic information, motherhood attitudes and coping strategies. Emphasis is put on the significance of the social and psychological support needed by a child with celiac who must follow a gluten-free diet in his/her immediate surroundings.
Benzer Tezler
- Fonksiyonel gastrointestinal hastalığı olan ergenlerde somatizasyon şiddeti, psikiyatrik komorbidite ve yaşam kalitesinin incelenmesi
Investigation of somatization severity, psychiatric comorbidity and quality of life in adolescents with functional gastrointestinal disorders
ÖZLEM ARDIÇ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
PsikiyatriKocaeli ÜniversitesiÇocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖMER KARDAŞ
- Çölyaklı çocukların ve annelerinin beslenme durumunun değerlendirilmesi
Evaluation of nutritional status of children with celiac disease and their mothers
ELİF GAMZE ŞEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Beslenme ve DiyetetikBiruni ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MELTEM SOYLU
- Çölyak hastalarında glutensiz diyetin yıllara göre boy uzamasına etkisi ve son boya ulaşanların değerlendirilmesi
The effect of gluten-free diet on length extension by years in celiac patients and evaluation of those who have reached the last lenght
DEMET ŞEKER
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
Çocuk Sağlığı ve Hastalıklarıİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSEYİN TUFAN KUTLU
- Çölyak hastalığı olan çocukların klinik ve laboratuvar bulgularının retrospektif olarak değerlendirilmesi
Retrospective evaluation of the clinical and laboratory findings of children with celiac disease
SERPİL ALBAYRAK
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2016
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıFırat ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YAŞAR DOĞAN
- COVID-19 pandemisi sırasında çölyak hastalığı olan çocuklarda glütensiz diyete uyumun değerlendirilmesi
Evaluation of compliance with the gluten-free diet in children with celiac disease during the COVID-19 pandemic
MERVE ERTÜRK BEYTER
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıEge ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FUNDA ÇETİN