Müzehhip Ruzbihan'ın yazma eserlerindeki bezeme üslubu
The decoration style in Muzehhip Ruzbihan's manuscripts
- Tez No: 662684
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ÖMER ZAİMOĞLU
- Tez Türü: Sanatta Yeterlik
- Konular: Güzel Sanatlar, Fine Arts
- Anahtar Kelimeler: Tezhip, Ruzbihan, Safevi, Şiraz, Kitap Sanatları, Yazma Eser, Illumunation, Ruzbihan, Safavid, Shiraz, Book Arts, Manuscript
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
- Enstitü: Güzel Sanatlar Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sanat ve Tasarım Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 177
Özet
Tezhip sanatı Orta Asya'da Uygur Türkleri zamanında ortaya çıkmış ve gelişme göstermiştir. Doğuda Çin'in etkisinde olan Uygur coğrafyasından İran'a uzanan, oradan Selçuklular vasıtasıyla Anadolu'ya ulaşan ve Osmanlı sanat zevkiyle yoğrularak günümüze kadar varlığını sürdürerek gelmiştir. Yüzyıllar boyu devam eden bu süreçte değişik coğrafyalardaki sanatkârların tekrardan kaçınma istekleri kendilerini ifade edebilme arzusu ve yeni arayışlar içinde olmaları, estetik kaygı, zevk ve üslup farklılıklarının etkileriyle farklılıklar göstererek gelişimini devam ettirmiştir. XVI. yüzyılda kitap üretiminin önemli bir merkezi olan Şiraz yüzyıllar boyunca farklı devletlerin hükümdarlığına girmesine ve çeşitli iktidar değişikliklerine rağmen kitap üretim merkezi olma özelliğini hep korumuştur. Yapılan bu çalışmada XVI. yüzyıl Safevi Devleti döneminde Şiraz'da yaşamış olan Müzehhip Ruzbihan'ın yapmış olduğu kitap süslemeleri incelenerek sanatçının bezeme tarzı ortaya koyulmaya çalışılmıştır. Bu amaçla sanatçının süslediği 5 yazma eser renk, kompozisyon ve motif üslubu yönünden analiz edilmiştir. Araştırmalar sonucunda Müzehhip, Hattat ve Mücellit olan Ruzbihan'ın çok yönlü sanatçı kişiliğinin eserlerine yansıdığı ve kendine özgü bir üslup geliştirerek yaşadığı dönem için yenilikçi sayılabilecek türde özgün eserler ürettiği görülmüştür. Bunun sebebinin Ruzbihan'ın kendi atölyesinde serbest çalışarak tamamen estetik kaygıları doğrultusunda eserler üretmesinden ve herhangi bir otoritenin yönlendirme veya beklentisine bağlı kalmadan hareket etmesinden kaynaklanmış olabileceği kanaatine varılmıştır.
Özet (Çeviri)
The art of illumination emerged and made progress in Central Asia during the time of Uighur Turks. It has been surviving until today by coming from Uighur geography which is the under influence of China in the East to Iran, then by reaching Anatolia through Seljuks and by kneading with the art taste of Ottoman. In this process that has been going on for centuries, it has continued its development by showing differences with the desire of the artists from distinct geographies to avoid repetition, expressing themselves and looking for new, aesthetic concerns, the effects of taste and style differences. Shiraz, which was an important centre of book production in the XVI. century, has always maintained its feature of being a book production centre despite the rule of different states and various changes in rulership over the centuries. In this study, the decoration style of Ruzbihan, who was an illuminator and lived in Shiraz during the Safavid Empire in the XVI. century, was tried to be revealed by examining his book ornaments. For this purpose, five manuscripts decorated by the artist were analysed in terms of colour, composition and motif style. As a result of the study, it has been observed that Ruzbihan, who is an illuminator, calligrapher and bookbinder, reflected his versatile artist personality to his works and produced original works that could be considered innovative for the period he lived by developing a unique style. It has been concluded that this originality may arise from that Ruzbihan worked freely in his own workshop and produced his works in line with aesthetic concerns and acted without guidance or expectation of any authority.
Benzer Tezler
- Topkapı Sarayı Müzesi Kütüphanesi'nde bulunan h.1500 envanter numaralı Şahname-i Firdevsi'nin tezhip açısından incelenmesi ve günümüz tezhip anlayışı ile yorumlanması
Analysis and interpretation of the illumination of Shahnameh-i Firdawsi with inventory number h.1500 in the Topkapı Palace Museum Library from the perspective of contemporary illumination art
ZEYNEP MERVE TİRYAKİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Güzel SanatlarMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiGeleneksel Türk El Sanatları Ana Sanat Dalı
PROF. DR. MÜNEVVER ÜÇER
- Müzehhip Muhsin Demironat'ın hayatı, sanatı ve eserleri
The Biography art and works of illuminatör Muhsin Demironat
CELALETTİN KARADAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
1997
DinAtatürk Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ASRİ ÇUBUKÇU
- Müzehhip Kanbur Hasan Çelebi'nin İ.Ü. Nadir Eserler Kütüphanesi A.6549 envanter numaralı Mushaf-ı Şerif'inin tezhip sanatı açısından incelenmesi
Musehhip Kanbur Hasan Çelebi's İ.Ü. examination of the Rare Work Library Mushaf-i Sharif with inventory number A.6549 in terms of illumination art
BÜŞRA ERENULUĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
El SanatlarıSakarya ÜniversitesiGeleneksel Türk Sanatları Ana Sanat Dalı
DOÇ. DR. MESUDE HÜLYA DOĞRU
- 18. yüzyılda müzehhip ve ressam Ali Üsküdari; eserleri ve üslubu
Başlık çevirisi yok
TÜLÜN YÖRÜKAN (DİDİNAL)
- Tavşanlı Zeytinoğlu Kütüphanesi'nde bulunan el yazması Kur'an-ı Kerimler
The manuscript Qurans i̇n the Li̇brary of Tavşanlı Zeyti̇noğlu
ESRA HAS
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
El SanatlarıSüleyman Demirel ÜniversitesiGeleneksel Türk Sanatları Ana Sanat Dalı
YRD. DOÇ. DR. CELALETTİN KARADAŞ