Antalya'daki Selçuklu ve Beylikler devri köprüleri
The bridges of Seljuks state and Turkish principalities in Antalya
- Tez No: 664444
- Danışmanlar: DOÇ. DR. LOKMAN TAY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sanat Tarihi, Art History
- Anahtar Kelimeler: Antalya, Karamanoğulları, Köprü, Selçuklu, Tarihi Yollar, Antalya, Bridge, Historic Roads, Karamanoğulları, Seljuks
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
- Enstitü: Akdeniz Uygarlıkları Araştırma Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Akdeniz Ortaçağ Araştırmaları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 124
Özet
Bu çalışmada Antalya ili sınırları içerisinde bulunan Anadolu Selçuklu ve Beylikler Devri köprüleri incelenmiştir. Yapılan kaynak taraması ve arazi çalışması sonucunda Antalya ilinde Anadolu Selçuklu ve Beylikler Dönemine tarihlendirilen toplam 11 adet köprü tespit edilmiştir. Tespit edilen köprülerin yedisi Anadolu Selçuklu dönemine, dördü ise Karamanoğulları dönemine tarihlendirilmektedir. Anadolu Selçuklu dönemine tarihlendirilen köprülerden ikisi Roma dönemine ait su kemerinin ayaklarının üzerine kurulmuştur. Tarihi yollar üzerine kurulmuş olan köprüler, Akseki, Aksu, Gazipaşa, Manavgat, Muratpaşa ve Serik ilçelerinde birer adet, Gündoğmuş ilçesinde iki ve Alanya içesinde üç adet olmak üzere yedi farklı ilçede yer almaktadır. Antalya'nın Gündoğmuş ilçesinde Ali Köprüsü ve Kemer Köprü, Serik ilçesinde Belkıs Köprüsü, Gazipaşa ilçesinde Bıçkıcı Köprüsü, Alanya ilçesinde üç köprü bulunmakta olup bunlar Dim Çayı Köprüsü, Kaşlıoğlu Köprüsü ve Gülefşen Köprüsü, Muratpaşa ilçesinde Cırnık Köprüsü, Manavgat İlçesi'nde Naras Köprüs, Aksu İlçesi'nde Soğucaksu Köprüsü, Akseki ilçesinde Üç Kemerli Köprü bulunmaktadır. İncelemiş olduğumuz köprülerin tipolojilerine baktığımızda, 11 köprünün altısı düz köprüler, beşi dik köprüler grubuna girmektedir. Düz köprüler grubunda olanlar; Ali Köprüsü, Belkıs Köprüsü, Gülefşen Köprüsü, Kemer Köprü, Naras Köprüsü ve Soğucaksu Köprüsü'dür. Dik köprüler grubunda olanlar; Bıçkıcı Köprüsü, Cırnık Köprüsü, Dim Çayı Köprüsü, Üç Kemerli Köprü ve Kaşlıoğlu Köprüsü'dür. Bu köprüler de kemer sayıları dikkate alınarak, çok kemerli ve tek kemerli köprüler olmak üzere iki gruba ayrılmışlardır. Düz ve çok kemerli köprüler; Belkıs Köprüsü, Naras Köprüsü ve Soğucaksu Köprüsü'dür. Düz ve tek kemerli köprüler; Ali Köprüsü, Gülefşen Köprüsü ve Kemer Köprü'dür. Dik ve çok kemerli köprüler; Bıçkıcı Köprüsü, Cırnık Köprüsü, Dim Çayı Köprüsü ve Üç Kemerli Köprü'dür. Dik ve tek kemerli köprü grubunda ise yalnızca Kaşlıoğlu Köprüsü bulunmaktadır. İncelediğimiz köprülerde kemer formlarında sivri kemer ve yuvarlak kemer formları kullanıldığı görülmektedir. Anadolu Selçuklu dönemi köprülerinde sivri kemer formu kullanılırken, Karamanoğulları dönemi köprülerinde yuvarlak kemer formu kullanılmıştır. İncelenmiş olan köprülerde korkuluk, boşaltma gözü, selyaran ve kemer gibi yapı elemanları bulunmaktadır. Bu yapı elemanlarında genel olarak taş malzeme kullanılmıştır. Bununla beraber kaba yonu taş, devşirme ve ahşap malzeme kullanımı da görülmektedir.
Özet (Çeviri)
In this study, Anatolian Seljuk and Principalities Period bridges within the borders of Antalya Province were examined. As a result of the literature review and field study, a total of 11 bridges dated to the Anatolian Seljuk and Principalities Period were identified in Antalya. Seven of the detected bridges are dated to the Anatolian Seljuk period and four to the Karamanoğulları period. Two of the bridges dating back to the Anatolian Seljuk period were built on the feet of the Roman aqueduct. The seven of the bridges discovered are from the era of Anatolian Seljuks. two of these seven bridges were structured on the feet of aqueducts which are the ruins from the times of Roman Empire, and they were aimed for different usage. The other four bridges are in the Antalya province and date back to the era of Karamanoğulları which is a state comes after the era of Anatolian Seljuks. Bridges built on historical roads are located in seven different districts, one each in Akseki, Aksu, Gazipaşa, Manavgat, Muratpaşa and Serik, two in Gündoğmuş District and three in Alanya District. There are Ali Bridge and Kemer Bridge in Gündoğmuş district of Antalya, Belkıs Bridge in Serik district, Bıçkıcı Bridge in Gazipaşa district, three bridges in Alanya district, these are Dim Çayı Bridge, Kaşlıoğlu Bridge and Gülefşen Bridge. There are Cırnık Bridge in Muratpaşa district, Naras Bridge in Manavgat district, Soğucaksu Bridge in Aksu district and Three Kemer Bridge in Akseki district. When we look at the typologies of the bridges we have examined, six of the 11 bridges are in the group of straight bridges and five of them are vertical bridges. Those in the group of straight bridges; Ali Bridge, Belkis Bridge, Gülefşen Bridge, Kemer Bridge, Naras Bridge and Soğucaksu Bridge. Those in the group of steep bridges; Bıckıcı Bridge, Cırnık Bridge, Dim Streamlet Bridge, Three Arch Bridge and Kaşlıoğlu Bridge. These bridges are divided into two groups as multi-arched and single-arched bridges, taking into account the number of arches. Flat and multi-arched bridges; Belkis Bridge, Naras Bridge and Soğucaksu Bridge. Straight and single arched bridges; Ali Bridge, Gülefşen Bridge and Kemer Bridge. Steep and multi-arched bridges; Bickici Bridge, Cırnık Bridge, Dim Streamlet Bridge and Three Arches Bridge. In the vertical and single arch bridge group, only Kaşlıoğlu Bridge is included. In the bridges we have examined, it is seen that pointed arch and circular arch forms are used in arch forms. While pointed arch form was used in Anatolian Seljuk period bridges, circular arch form was used in bridges of Karamanoğulları period. There are structural elements such as railing, discharge spout, flood splitter and arch in the bridges that have been examined. Generally, stone material is used in these building elements. However, the use of pitch-faced stone, spolia and wood materials is also observed.
Benzer Tezler
- Isparta ve çevresindeki Selçuklu-Beylikler Dönemi yapıları (2 cilt)
Başlık çevirisi yok
NERMİN ŞAMAN
Doktora
Türkçe
1993
Sanat TarihiHacettepe ÜniversitesiArkeoloji ve Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYNUR DURUKAN
- Anamas Yöresi Yörüklerinde ıklıkçılık geleneği ve müzikli anlatıları
The tradition of iklik and musical narratives in the nomads of the Anamas Region
İBRAHİM UĞUR ÖNÜR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
MüzikANKARA MÜZİK VE GÜZEL SANATLAR ÜNİVERSİTESİMüzikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SERDAR ERKAN
- Güneybatı Anadolu'da bir beylik başkenti Milas
Milas as a emirate capital in south-western anatolia
TUĞÇE ÖZGE ÖZDERE
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Sanat TarihiMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ADNAN ÇEVİK
- Anadolu Türk devletleri-Haçlı münasebetleri (11-12. yüzyıllar)
Relations between Anatolian Turkish states- The Crusaders (11-12. centuries)
FATİH SADIÇ
- Antalya'da Ortaçağ mimarisinde kullanılan bezemelerin günümüzdeki izleri üzerine bir inceleme
A study on the today's traces of the decorations used in medieval architecture in Antalya
MELEK ERSOY
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
MimarlıkAkdeniz ÜniversitesiAkdeniz Ortaçağ Araştırmaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZUHAL KAYNAKCI ELİNÇ