The time of modern: Space, architecture and time management in Early Republican Turkey
Modernin zamanı: Erken Cumhuriyet Türkiye'sinde mekân, mimarlık ve zaman yönetimi
- Tez No: 664998
- Danışmanlar: DOÇ. DR. AHENK YILMAZ, DOÇ. DR. KIVANÇ KILINÇ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Yaşar Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 124
Özet
Bu çalışma, zaman yönetimi fikrinin Türk devletinin kültürel reformları kapsamında 1930'larda planladığı ve inşa ettiği işyerleri ve yaşam mekanlarına olan yansımalarına odaklanmaktadır. Tez, fabrika komplekslerini, bu komplekslerin binaları içinde inşa edilen işçi evlerini ve Kız Enstitülerini inceleyerek, Erken Cumhuriyet Döneminde kentsel planlama ve mimari tasarım kapsamında mekânsal planlamada zaman yönetiminin nasıl değerlendirilebileceğini sorunsallaştırmaktadır. Sanayi Devrimi'nin ortaya çıkmasıyla birlikte fabrikalarda verimlilik kavramı önemli bir fenomen haline geldi ve zaman yönetimi ile ilgili çalışmalar arttı. Fabrikalarda verimliliği artırmak için Frederick W. Taylor tarafından belirlenen bilimsel yönetim ilkeleri (Taylorizm) yeni bir devrimin başlangıcını işaret etti ve mimarlık ve şehir planlaması dahil olmak üzere diğer birçok meslek üzerinde etkili oldu. Modernizmin 20. yüzyılın başlarından itibaren mimaride popüler bir söylem olarak ortaya çıkması ve seri üretim ve standardizasyon gibi endüstriyel yöntemleri kullanması ile bu ilkeler tasarım söylemlerine entegre edildi. Kamusal yaşamdan evlerin içine kadar, zamanı ve mekânı rasyonel bir şekilde yönetmek modern yaşam ve toplumların merkezi haline geldi. Bu tez, Erken Cumhuriyet Türkiye'si örneğinde, devletin tüm Batılılaşma ve modern vatandaşlık ideallerini gönülden benimsediğini ve günlük yaşamı düzenlemek için reformlar uyguladığını göstermektedir. Zaman yönetimi bu sürecin ayrılmaz bir parçası haline geldi. 1930'larda, çeşitli yabancı ve Avrupa'da eğitim görmüş Türk mimar ve planlamacılar, yeni başkent Ankara'nın, yeni kamu kurumlarının ve ülke genelinde inşa edilen büyük sanayi komplekslerinin gelişimine katkıda bulundular. Yukarıda bahsedilen gelişmelerin sonuçları iki yönlüdür. Birincisi, yeni kurulan ulus-devlet, çeşitli şehir ve kasabalarda yeni bir başkent ve fabrika komplekslerinin planlanması yoluyla, zaman yönetimi ilkelerini büyük ölçüde yansıtan modern bir kent düzeninin modellerini inşa etmeyi amaçladı. İkincisi, modernleşme söylemleri olan verimlilik, düzen ve yönetim kavramları, Kız Enstitüleri ile teknik ve mesleki eğitim ve minimalize edilmiş ev tasarımlarının idealize edilmiş biçimleri aracılığıyla söylemsel düzeyde ev alanlarına girdi.
Özet (Çeviri)
This study focuses on the reflections of the idea of time management on workplaces and domestic places planned and built by the Turkish state in the 1930s within the scope of its cultural reforms. By examining factory complexes, the workers' houses built within the premises of these complexes, and the Girls' Institutes, the thesis problematizes how time management in spatial planning can be evaluated within the scope of urban planning and architectural design in early republican Turkey. With the advent of the Industrial Revolution, the concept of efficiency in factories became an important phenomenon, and studies on time management increased. The scientific management principles (Taylorism) set by Frederick W. Taylor to increase efficiency in factories marked the beginning of a new revolution and was influential on many other professions, including architecture and city planning. With the emergence of modernism as a popular discourse in architecture starting from the early 20th Century and its use of industrial methods, such as mass production and standardization, these principles were integrated into design discourses. From public life to the interior of the homes, rationally managing time and space became central to modern life and societies. This thesis shows that in the case of early republican Turkey, the state wholeheartedly embraced the ideals of Westernization and modern citizenship, and implemented reforms to regulate the everyday life. Time management became an integral part of this process. In the 1930s various foreign and Europe-educated Turkish architects and planners contributed to the development of the new capital city Ankara, new public institutions, as well as major industrial complexes built across the country. The implications of abovementioned developments were twofold. First, through the planning of a new capital city and factory complexes in various cities and towns, the newly established nation-state aimed to build models of a modern urban order which reflected time management principles to a great extent. Second, the modernization discourses of efficiency, order and management entered on the discursive level to domestic spaces through technical and vocational education with the Girls' Institutes and idealized forms of minimalized home designs.
Benzer Tezler
- Sınır ve eşik olarak duvar
Wall: As border and threshold
TUĞÇE ALKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İPEK VEDİA YÜREKLİ İNCEOĞLU
- Biyopolitika kavramı üzerinden salgın hastalıklar ve mimarlık ilişkisinin okunması
Examining the relationship between epidemic diseases and architecture through the concept of biopolitics
ECEM ALTINTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
MimarlıkMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ERDEM CEYLAN
- İstanbul adalet yapılarının mekânsal analizi
Space analysis of the courthouse buildings in Istanbul area
ÖNDER DİNLER
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İPEK AKPINAR
- Kent meydanı: Kamusal-estetik çerçevede eleştirel bir değerlendirme
Urban square: A critical approach within the concepts of 'public' and 'aesthetics
NEVBAHAR ATALAY
- Kentlileşmede etkin bir politika yayalaştırma ve araçları
An Efficient politics in urbanisation process-pedestrianisation and its tools
HATİCE KARABAY