Kamusal mekan düzenlemelerinin kolektif belleğe etkisi: Üsküdar meydanı örneği
The effect of public space arrangements on collective memory: The sample of Üsküdar square
- Tez No: 665165
- Danışmanlar: PROF. DR. FATMA ÜNSAL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Şehircilik ve Bölge Planlama, Urban and Regional Planning
- Anahtar Kelimeler: Kamusal mekân, kolektif bellek, kamusal mekân düzenlemeleri, kentsel projeler, imar operasyonları, Marmaray, dolgu alanı, Üsküdar Meydan, Public space, collective memory, public space arrangements, urban projects, zoning operations, Marmaray, filling area, Üsküdar Square
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Kentsel Planlama Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 150
Özet
Bellek denilince akla, insana özgü, elektrokimyasal bir depolama alanı gelir. Oysa belleğin tanımından ziyade onu oluşturan etmenlerin neler olduğu ve nasıl oluştuğuna bakmak gerekir. Çünkü nasıl ve ne ile oluştuğu bilinmeyen her şey çabuk unutulur. Belleğin oluşabilmesi için anılarımızın, deneyimlerimizin belli bir zaman diliminde, belirli bir uzamda gerçekleşmesi gerekir. Bir deneyimimizi, hatıramızı aktarırken yer, zaman bildirerek aslında o deneyimin bellekteki konumunu da aktarmış oluruz. Böylelikle, yeri ve zamanı iyi tanımlanan her deneyim bellekte kalıcı hâle gelir. Belleği, yalnızca kişinin deneyimleri oluşturmaz. Her bir anı, bireyin çevresiyle kurduğu sosyal ve fiziksel ilişkinin bir bileşkesidir. Bireyin ve toplumların sosyal ilişkilerinin kurulduğu en önemli yerlerden biri ise kamusal mekânlardır. Kamusal mekân; sosyal ilişkilerin üretim alanı olarak, bireysel ve toplumsal hatıralarımızın şekillendiği yer haline gelir. Bu da bizlere kamusal mekânların, belleğin hem kurucu hem de aracı unsuru olduğunu gösterir. Kentli, kamusal mekânda kendi belleğini oluştururken, kent de kendi belleğini oluşturur. Kent ve kentin kullanıcılarının bu karşılıklı ilişkisi kolektif belleği meydanı getirir. Bu nedenle kentlerin geçmiş ile bağının kurulması ve geleceğinin planlanmasında referans noktası kolektif bellek olmalıdır. Çünkü kolektif belleğin temel unsuru olan kamusal mekân üzerinde yapılacak her bir müdahale, kolektif belleğe de yapılmış olur. Bu çalışmada; Üsküdar'ın belleğinde önemli bir yeri olan Üsküdar Meydan ve meydan üzerinde yapılan 1944 Meydan Projesi, 1950 sonrası Menderes Dönemi düzenlemeleri, Marmaray ve son olarak Dolgu alanı çalışmaları kronolojik olarak ele alınmış, düzenleme çalışmalarının kolektif belleğe etkisi incelenmiştir. Üsküdar Meydanı kullanıcılarının belleğindeki meydanı saptamak amacıyla anket çalışması yapılmıştır. Elde edilen veriler göstermiştir ki mekâna yönelik yapılan her bir müdahale, kolektif belleğe de yapılmıştır. Kamusal mekân düzenleme çalışmalarında kolektif bellek göz ardı edilmiş, Üsküdar Meydanı, tarihsel bağından koparılarak yeni bir bellek inşa edilmiştir.
Özet (Çeviri)
When it comes to memory, a human-specific electrochemical storage area comes to mind. However, rather than the definition of memory, it is necessary to look at what the factors are constituting it and how it is formed. Because everything, that is not known how or with what has been formed, is quickly forgotten. In order to develop as a memory, our recollections and experiences must occur in a certain period of time, and within a certain space. When we convey an experience, we also convey the location of that experience in our memory by reporting the place and time. Thus, every experience whose place and time are well defined becomes permanent in memory. Memory is not just a person's experiences. Each memory is a combination of an individual's social and physical relationship with his or her environment. Public spaces are one of the most important places where the social relations of individuals and societies are established. Public space; as the production area of social relations, becomes the place where our individual and social memories are shaped. This shows us that public spaces are both founding and intermediary elements of memory. While the urbanite creates his or her own memory in the public space, the city also creates its own. This mutual relationship between the city and its users creates a collective memory. For this reason, to establish the connection of cities with the past and planning their future, reference point should be collective memory. Because, public space is the basic element of collective memory and every intervention towards public space is also an intervention towards collective memory. In this study; the 1944 Square Project, the Menderes Period arrangements after 1950, the Marmaray and finally the filling area projects on the Üsküdar Square, which has an important place in the Üsküdar memory, have been studied chronologially. In addition, the effect of the arragements on the collective memory was examined. A questionnaire was conducted to determine the square taking place in the memory of the Üsküdar Square users. The data obtained shows that each spatial arrangement is also an intervention on the collective memory. Collective memory was ignored in the public space arrangements, Üsküdar Square was detached from its historical context and a new memory has been built.
Benzer Tezler
- Designing the commons: An inquiry on case del quartiere in turin, Italy
Müşterekleri tasarlamak: İtalya torinodaki mahalle evleri üzerine bir inceleme
PELİN KÖROĞLU
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
MimarlıkOrta Doğu Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ESİN KÖMEZ DAĞLIOĞLU
- Mekansal kalite ve yer oluşturma özellikleri açısından kentsel kamusal kıyı düzenlemeleri İzmir ve Bodrum örnekleri
The design of public urban waterfronts in terms of spatial quality and placemaking the cases of İzmir and Bodrum
DUYGU BEYZA KARASU
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Şehircilik ve Bölge PlanlamaDokuz Eylül ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EMİNE İPEK ÖZBEK SÖNMEZ
- Disabled lives and inaccessible socio-spatialities: The case of Saraçlar Street in Edirne
Engellenmiş hayatlar ve erişimsiz sosyo-mekansallıklar: Edirne'de Saraçlar Caddesi örneği
OYA KARASALİHOĞLU
- Kamu yararı bağlamında kamusal mekanlarda bir yayalaştırma örneği: Eminönü Tarihi yarımada (Hobyar Mahallesi ve çevresi) yayalaştırma projesi
A pedestrianization case in the context of public interest: A pedestrianization project in Eminönü Historical peninsula (Hobyar Neighborhood and surroundings)
MÜGE ÇALIŞKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiDisiplinlerarası Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HATİCE AYATAÇ
- Toplumsal cinsiyet eşitsizliği: Kadın ve mekân
Social gender inequality: Woman and space
ŞEYDA CUMUR
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Şehircilik ve Bölge PlanlamaKonya Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ KADRİYE TOPÇU