Okul yöneticilerinin güç kullanma biçimleri ile öğretmenlerin muhalefet etme durumları arasındaki ilişki
The relationship between the ways of using power by school directors and teachers oppositions
- Tez No: 667047
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ HÜSEYİN ASLAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Örgüt, örgütsel muhalefet, güç, Organization, organizational opposition, power
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ondokuz Mayıs Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 87
Özet
Bu araştırmanın amacı öğretmen görüşlerine göre okul yöneticilerinin güç kullanma biçimleri ile öğretmenlerin muhalefet etme durumları arasındaki ilişkiyi belirlemektir Araştırmada okul yöneticilerinin güç kullanma biçimleri ile öğretmenlerin muhalefet etme durumları arasındaki ilişkiyi belirlemek için ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. 2019-2020 eğitim-öğretim yılında Kayseri ilinin Melikgazi ilçesinde eğitim öğretim veren resmi 176 ilkokul ve ortaokulda görev yapan toplam 4369 öğretmen bu araştırmanın evrenini oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini, orantısız küme örnekleme yöntemiyle belirlenen 430 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama amacıyla iki ayrı ölçme aracı kullanılmıştır. Bunlar“Okullarda Örgütsel Güç Ölçeği”(OÖGÖ) ve“Örgütsel Muhalefet Ölçeği”(ÖMÖ)'dir. Araştırmanın bulgularını şu şekilde özetleyebiliriz: Araştırmanın sürekli bağımsız değişkeni öğretmenlerin yöneticilerinin kullandıkları güç kaynaklarını algılama özellikleri, araştırmanın sürekli bağımlı değişkeni ise öğretmenlerin muhalefet etme özellikleridir. OÖGÖ'nin genel bir toplamı olmadığı için, toplam üzerinden değil, alt boyutlar üzerinden değerlendirmeler yapılmıştır. Sonuçlara göre alt boyutlar içinde birinci ortalama“yasal güç”(3.99, çoğunlukla) alt boyutuna aittir. Bunu“uzmanlık gücü”(3.98, çoğunlukla) alt boyutu ikinci,“karizmatik güç”(3.82, çoğunlukla) alt boyutu üçüncü,“ödül gücü”(3.78, çoğunlukla) alt boyutu dördüncü sırada izlemiştir. En son sırada ise“zorlayıcı güç”(2.17, çok nadir) alt boyutu bulunmaktadır. Cinsiyet değişkenine göre, OÖGÖ alt boyutları içinde“ödül gücü”dışında hiçbirinde istatistiksel açıdan anlamlı bir farklılık meydana gelmemiştir. Sadece erkek öğretmenlerin“ödül gücü”nü algılamaları, kadın öğretmenlerden daha yüksek düzeydedir. Medeni durum, görev yapılan kurum, branş ve mesleki kıdem değişkenlerine göre OÖGÖ alt boyutları içinde hiçbirinde istatistiksel açıdan anlamlı bir farklılık meydana gelmemiştir. ÖMÖ'nin toplam aritmetik ortalaması 3.56'dır ve bu da bize öğretmenlerin muhalefet düzeylerinin“büyük oranda katılıyorum”değerlendirmesi içinde olduğunu göstermektedir. Öğretmenlerin ÖMÖ“dikey muhalefet”kullanmalarına ilişkin öğretmen algılarının boyut toplam aritmetik ortalaması 3.71'dir. Bu sonuç“büyük oranda katılıyorum”değerlemesi içindedir. Öğretmenlerin ÖMÖ“yatay muhalefet”kullanmalarına ilişkin öğretmen algılarının boyut toplam aritmetik ortalaması 3.40'dır. Bu sonuç“orta düzeyde katılıyorum”değerlemesi içindedir. Cinsiyet değişkenine göre, erkek öğretmenlerin genel örgütsel muhalefet algılamaları, kadın öğretmenlerden daha yüksek düzeydedir. Medeni durum değişkenine göre, evli ve bekar öğretmenlerin algıladıkları örgütsel muhalefet özellikleri birbirine eşittir. Görev yapılan kurum değişkenine göre, ilkokullarda görev yapan öğretmenlerin kendilerinde algıladığı genel örgütsel muhalefet özelliği, ortaokullarda görev yapan öğretmenlerden daha yüksek düzeydedir. Branş değişkenine göre, sınıf öğretmenlerinin kendilerinde algıladığı genel örgütsel muhalefet özelliği, branş öğretmenlerden daha yüksek düzeydedir. Mesleki kıdem durumu değişkenine göre, öğretmenlerin kıdem yılları değiştikçe, buna bağlı olarak örgütsel muhalefet davranışlarını algılamaları farklılaşmamaktadır. Regresyon katsayılarının anlamlılığına ilişkin t- testi sonuçları incelendiğinde,“ödül gücü”ve“zorlayıcı güç”boyut puanlarının“dikey muhalefet”;“karizma gücü”boyut puanlarının ise“yatay muhalefet”toplam puan değişkeni üzerinde anlamlı bir yordayıcı olduğu görülmüştür.
Özet (Çeviri)
The purpose of this research is to determine the relationship between school administrators 'power use and teachers' opposition status according to their opinions. This research is an example of a quantitative study. Quantitative research; It is a type of research that objectifies facts and events, which can be observed, measured and quantified. In the research, relational screening model was used to determine the relationship between school administrators 'use of power and teachers' opposition. In the 2019-2020 academic year, a total of 4369 teachers working in official 176 primary and secondary schools providing education in Melikgazi district of Kayseri constitute the universe of this research. The sample of the research consists of 430 teachers determined by disproportionate cluster sampling method. In the research, two different measurement tools were used for data collection. These;“Organizational Opposition Scale”and“Organizational Strength Scale in Schools”applied after the personal information form prepared by the researcher. Permanent independent variable of the research is the characteristics of teachers' perception of the power resources used by the teachers, and the continuous dependent variable of the research is the opposition features of the teachers. Since the Organizational Strength Scale in schools does not have an overall total, evaluations were made on sub-dimensions, not on the total. According to the results, the first average belongs to the“legal power”(3.99, mostly) sub-dimension. This was followed by the“specialty power”(3.98, mostly) sub-dimension, the“charismatic power”(3.82, mostly) sub-dimension, and the“reward power”(3.78, mostly) sub-dimension. In the last row, there is the“coercive power”(2.17, very rare) sub-dimension. According to the gender variable, there was no statistically significant difference in any of the sub-dimensions of“Organizational Strength Scale in Schools”except“reward power”. Only male teachers perceive“reward power”at a higher level than female teachers. There was no statistically significant difference in any of the sub-dimensions of“Organizational Strength Scale in Schools”according to marital status, institution served, branch and professional seniority variables. The total arithmetic average of the Organizational Opposition Scale is 3,56, which shows us that the teachers' opposition levels are within the“I agree to a large extent”assessment. The total arithmetic average of teachers 'perceptions about teachers' use of“Organizational Strength Scale”,“vertical opposition”is 3.71 This result is in the“I highly agree”valuation. The total arithmetic average of teachers 'perceptions regarding the teachers' use of“Organizational Strength Scale”,“horizontal opposition”is 3.40. This result is in the“I agree moderately”valuation. According to the gender variable, the overall organizational opposition perceptions of male teachers are higher than female teachers. According to the marital status variable, the organizational opposition characteristics perceived by married and single teachers are equal. According to the variable of the institution served, the general organizational opposition feature perceived by the teachers working in primary schools is higher than the teachers working in secondary schools. According to the branch variable, the general organizational opposition feature perceived by the classroom teachers is higher than the branch teachers. According to the professional seniority status, teachers' perception of organizational opposition behavior does not differ according to their seniority years. When the t-test results related to the significance of the regression coefficients are examined, the“vertical opposition”of the“reward strength”and“compelling power”dimension scores;“Charisma strength”dimension scores were found to be a significant predictor of the“horizontal opposition”total score variable.
Benzer Tezler
- Educational reforms in Ethiopia: From the imperial era to the present
Etiyopya'da eğitim reformları: Emperyal dönemden günümüze
SALİH AHMED MAHAMMODA
Doktora
İngilizce
2022
Eğitim ve ÖğretimNecmettin Erbakan ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSA KORKMAZ
- Okul yöneticilerinin gücü kullanma biçimleri ile öğretmenlerin örgütsel sessizlik düzeyleri arasındaki ilişki
Relationship between school administrators' style of using power and teachers' organizational silence levels
FATMA APAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Eğitim ve ÖğretimOkan ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EBRU OĞUZ
- Örgütsel vatandaşlık davranışının öncülü olarak okul yöneticilerinin kullandıkları güç kaynakları
School administrators antecedents of organizational citizenship behavior they use power supply
AHSEN DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Eğitim ve ÖğretimCumhuriyet ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CELAL TEYYAR UĞURLU
- Okul yöneticilerinin kullandığı güç kaynakları ile öğretmenlerin güç mesafesi arasındaki ilişki (Muğla/Türkiye-Tamale/Gana örneği)
The relationship between the power bases used by school principals and the power distance of teachers: The case of Muğla (Turkey) and Tamale (Ghana)
LUKMAN ZIBLIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ABBAS ERTÜRK
- Öğretmenlerin örgütsel sessizlik düzeyleri ile okul yöneticilerinin kullandıkları güç kaynakları arasındaki ilişki
Relationship between teachers'organizational silence levels and power sources used by school administrators
SİBEL GİRGİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve Öğretimİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ DEMET ZAFER GÜNEŞ