Rol Bırakma Kuramı perspektifinden grup çalışmasının yaşlı bireylerin benlik saygısı ve sosyal uyumuna etkisi
The effect of group work on the self-esteem and social functioning of elderly individuals from the Role Exit Theory perspective
- Tez No: 667696
- Danışmanlar: PROF. DR. ELİF GÖKÇEARSLAN ÇİFCİ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Psikoloji, Sosyal Hizmet, Psychology, Social Work
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyal Hizmet Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 330
Özet
Bu araştırmanın amacı rol bırakma kuramı perspektifinden grup çalışmasının yaşlı bireylerin benlik saygısı ve sosyal uyumu üzerindeki etkisini incelemektir. Araştırma, nicel ve nitel olarak karma metot çatısında tasarlanmış ön test son test kontrol gruplu deneysel bir çalışmadır. Bu amaç doğrultusunda nitel boyuta göre yaşlıların olumlu benlik saygısı geliştirmeleri ve sosyal uyum becerilerinin artmasına yardımcı olabilecek 8 haftalık bir sosyal grup çalışması tasarlanmıştır. Grup çalışmasının tematik içerik ve süreç analizi MAXQDA 2018 programı kullanılarak, nicel boyutunda ise grup çalışmasının yaşlıların benlik saygısı ve sosyal uyum düzeyine etkisi SPSS programı kullanılarak analiz edilmiştir. Rol kuramı perspektifinden oluşturulan grup çalışmasının sonuçlarına göre ilk olarak sosyal rollerin farkına varan üyeler, rol kayıpları ile baş etme sürecinde etkili baş etme yöntemlerini keşfetmek için sosyal çevreleri ile çatışmaya sebep olan rol kalıplarını ve kendi işlevsiz düşüncelerini empati yaparak ve fenomenolojik perspektiften değerlendirmişlerdir. Böylece sosyal çevreleri ile uyumlu ve uyumsuz olan yönlerinin farkına vararak esnek işlevsel düşünce kalıplarını keşfetmişlerdir. Bu şekilde çatışma veya ölüm sebebiyle kaybedilen rolleri kendini suçlama veya pişmalıklarla değerlendirmekten ziyade o anki koşullarda yapabileceklerine odaklanarak ve kendisine ve çevresine karşı hoşgörülü bir perspektif geliştirerek yorumlamışlardır. Bu sayede rol kayıplarına karşı etkili baş etme yöntemlerini keşfetmişlerdir. Bunun sonucunda rol kayıpları sebebiyle ortaya çıkan boşlukların yerine gelecek hayatlarına anlam katan yeni rolleri keşfetmek amacıyla psikolojik rollerine odaklanmışlardır. Psikolojik rollerin araştırılması aşaması üyelerin kendi duygu ve düşüncelerini ve tercihlerini anlamaları ve anlatmalarını böylece içsel benlikleri ile temas kurmalarını sağlamıştır. Bu sayede üyeler sosyal rollerin gerektirdiği görev, aktivite ve sorumlulukları kendileri belirlemeye başlamışlar ve anlamlı sosyal rollerinin farkına varmışlardır. Nicel analizler sonucunda ise deney grubunun benlik saygısı puanlarında istatistiksel açıdan anlamlı olmayan bir yükselme tespit edilirken, sosyal uyum puanlarında istatistiksel açıdan anlamlı bir yükselme tespit edilmiştir. Sosyal hizmetin özünü oluşturan sosyal işlevselliği arttırıcı müdahalelerin önemi, rol kayıplarının ve sosyal işlevselliği kısıtlayan rol normlarının yetersizliklerinin yoğun yaşandığı yaşlılık döneminde daha da artmaktadır. Rol kuramı perspektifinden oluşturulan grup müdahaleleri ile belirtilen bu sorunlara çözüm getirilmesi ileri yaştaki bireylerin yoğun olarak yaşadığı rol kayıpları ve rol değişimleri ile etkili baş etme becerilerinin artması ve rol değişimlerine uyumlarının kolaylaşması açısından da son derece önemlidir.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to examine the effect of group work on elderly individuals' self-esteem and social adaptation from the perspective of role exit theory. The research is an experimental study with pre-test-post-test control group designed quantitatively and qualitatively in a mixed method framework. In line with this purpose, an 8-week social group study was designed to help elderly people develop positive self-esteem and increase their social adaptation skills. Thematic content and process analysis of the group work was analyzed using the MAXQDA 2018 program, and in the quantitative dimension, the effect of group work on the self-esteem and social adjustment level of the elderly was analyzed using the SPSS program. According to the results of the group study formed from the perspective of role exit theory, members who first became aware of social roles, first evaluated the role patterns that caused conflict with their social environment and their dysfunctional thoughts from a phenomenological perspective in order to discover effective coping methods in the process of coping with role losses. Thus, they discovered flexible functional thought patterns by realizing their aspects that are compatible and incompatible with their social environment. In this way, they interpreted the roles lost due to conflict or death by focusing on what they could do in the current circumstances and developing a tolerant perspective towards themselves and their surroundings rather than self-blame or regret. In this way, they discovered effective coping methods against role losses. As a result, they focused on their psychological roles in order to discover new roles that add meaning to their future lives, instead of the gaps that emerged due to role losses. The research phase of psychological roles enabled the members to understand and express their own feelings, thoughts and preferences, thus making contact with their inner selves. In this way, the members started to determine the duties and responsibilities required by social roles themselves and realized their meaningful social roles. As a result of the quantitative analysis, a statistically insignificant increase was detected in the self-esteem scores of the experimental group, while a statistically significant increase was found in the social adjustment scores. The importance of interventions that increase social functionality, which constitutes the core of social work, increases even more in old age, when role losses and inadequacies of role norms that restrict social functionality are intense. Resolving these problems with group interventions created from the perspective of role exit theory is also extremely important in terms of increasing effective coping skills with the role losses and role changes that elderly individuals experience intensively and facilitate their adaptation to role changes.
Benzer Tezler
- Açık ve uzaktan eğitim öğrencilerinin okul bırakma sebepleri
Causes of students drop out in open and distance education students
MÜNEVVER ESGİCE
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Eğitim ve ÖğretimAtatürk ÜniversitesiBilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SELÇUK KARAMAN
- Çağdaş sanatta eserin değerini belirleyen etmenlerin incelenmesi 'Sansasyon etkisi'
Investigation of the factors that determine the value of the work in contemporary art 'Sensation effect'
MERVE ÇETİN
- Une analyse structurale du film Angel-A de Luc Besson
Luc Besson'un Angel-A filminin yapısalcı çözümlemesi
ZEYNEP BÜŞRA BÖLÜKBAŞI
Yüksek Lisans
Fransızca
2013
DilbilimGalatasaray ÜniversitesiFransız Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ATİLLA DEMİRCİOĞLU
- Yaratıcı örgüt kültürü ve yönetim
Başlık çevirisi yok
HALİL TAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Eğitim ve Öğretimİnönü ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF.DR. MUSTAFA AYDIN
- Sigarayı Bırakma Kararlılığı Ölçeği'nin Türkçe uyarlamasının geçerliliği ve güvenirliliği
Validity and reliability of the Turkish version of Commitment to Quitting Smoking Scale
SEDEF KILIÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Psikolojiİstanbul Medipol ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KAASIM FATİH YAVUZ