Türkiye'de cari açığın dinamikleri (2003-2019)
Dynamics of current account deficit in Turkey (2003-2019)
- Tez No: 667844
- Danışmanlar: PROF. DR. ÖZCAN KARAHAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ekonomi, Economics
- Anahtar Kelimeler: Current Account Deficit, Saving Gap, Imported Input, National Income
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İktisat Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 121
Özet
Cari işlemler hesabındaki açıklar bir ekonomide üretimden daha çok harcama yapıldığını göstermenin yanında ekonominin dışa bağımlılığını dolayısı ile dış şoklara karşı kırılganı artırır. Bu nedenle cari işlemler hesabında açık oluşturan nedenleri ortadan kaldıracak politikaların uygulanması makroekonomik dengenin ve istikrarlı büyümenin sağlanması için zorunludur. Buradan hareketle bu tez çalışmasında Türkiye'de cari işlemler hesabında açık oluşturan faktörlerin belirlenmesi amaçlanmıştır. Böylece cari işlemler dengesinin sağlanmasına yönelik olarak uygulanacak politikaların tasarım sürecine katkı sunulması hedeflenmiştir. Çalışma kapsamında, kamu bütçe açığı, tasarruf yatırım açığı, döviz kuru, milli gelir, dış borç ve üretim girdisi ithalatının cari işlemler hesabındaki açıklara etkisi ayrı ayrı altı farklı modelde araştırılmıştır. Bunun için değişkenlere ait 2003 ile 2019 yılları arasındaki çeyrek dönemlik veriler Johansen Eşbütünleşme ve Granger Nedensellik Testleri kullanılarak analiz edilmiştir. Ekonometrik sonuçlar kamu bütçe açığı ile döviz kurunun cari işlemler hesabı üzerinde bir etki yaratmadığını göstermiştir. Öte yandan, tasarruf yatırım açığı, dış borç ve üretim girdisi ithalatından cari işlemler hesabındaki açığa doğru bir nedensellik ilişkisi tespit edilmiştir. Ayrıca mili gelir ve dış borç ile cari işlemler hesabındaki açık arasında çift yönlü bir nedensellik bulunmuştur. Ampirik bulgular Türkiye'de özel kesimin cari açığa yol açacak şekilde, yatırımları gerçekleştirirken üretim girdilerini ithal ettiğini ve finansman kaynaklarını da dış borç ile yurt dışından sağladığını ortaya koymaktadır. Buna göre Türkiye'de cari açıklar yabancı finansmanla yapılan girdi ithalatı ile gerçekleştirilen yatırım harcamalarından kaynaklanmaktadır. Bu durum aynı zamanda üretim ve büyüme sürecinin cari açığa dayalı olarak gerçekleştiğini göstermektedir. Cari açık ile milli gelir arasındaki çift yönlü nedensellik ilişkisi bu durumu teyit etmiştir. Böylece Türkiye'de cari açıkları kapatmak ve sağlıklı bir büyüme stratejisi oluşturmak için yurt içinde girdi ithalatını ikame edecek yeni sektörlerin geliştirilmesine ihtiyaç vardır. Anahtar Sözcük: Cari Açık, Tasarruf Açığı, Girdi İthalatı, Dış Borç, Milli Gelir
Özet (Çeviri)
The deficits in the current account not only show that an economy spends more than production but also reveals that the economy is vulnerable to external shocks due to its external dependence. Therefore, the implementation of policies to eliminate the causes of deficit in the current account is essential to ensure macroeconomic balance and stable growth. Thus, it aimed to determine the factors that make up the deficit in the current account in Turkey in this thesis. Thus, it is aimed to contribute to the design process of the policies to be implemented to ensure the current account balance. Within the scope of the study, the effects of the public budget deficit, savings-investment deficit, exchange rate, national income, foreign debt and imports of production inputs on current account deficits were investigated separately in six different models. For this, quarterly data of variables between 2003 and 2019 were analysed using the Johansen Cointegration and Granger Causality Tests. Econometric results show that public budget deficit and exchange rate have no effect on the current account. On the other hand, it has been determined that there is a causality relationship from the savings-investment deficit, foreign debt and imports of production input to the deficit in the current account. In addition, a bidirectional causality was found between the national income and foreign debt with the deficit in the current account. Empirical findings show that while the private sector invests more than savings, imports production inputs and obtains financing resources from abroad, causing a deficit in the current account. Accordingly, investments are carried out with imported input and financial resources provided from abroad due to the deficit in the current account in Turkey. This also shows that the current process of production and economic growth in Turkey is performed based on deficits in the current accounts. The bidirectional causality relationship between the deficit in the current account and national income has also confirmed this fact. Thus, there is a need for policies to support the development of new sectors in Turkey to substitute the imports of production inputs to close the deficit in the current account and get a more powerful growth strategy.
Benzer Tezler
- Türkiye'de cari açık ve cari açığı etkileyen faktörlerin ekonometrik analizi
Econometric analysis of factors affecting the current account deficit and the current account deficit in Turkey
GÖKHAN BAYRAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
EkonometriKaradeniz Teknik ÜniversitesiEkonometri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA KÖSEOĞLU
- Türkiye'de 1991-2006 yılları arasındaki cari açığın ekonometrik analizi
The Macroeconomical inquiry of current deficiency between 1991-2006 in Turkey
HÜSEYİN ERDAN ALTUNER
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
EkonometriMarmara ÜniversitesiEkonometri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SELAHATTİN GÜRİŞ
- Cari işlemler açıkları ve makro ekonomik faktörler: Türkiye üzerine ampirik bir analiz
The current account deficits and macro-economic factors: An empirical analysis of Turkey
EBRU BAŞBOLAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
EkonometriGazi ÜniversitesiEkonometri Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALPARSLAN AKÇORAOĞLU
- Dynamics of sectoral credit demand and effectiveness of credit distribution across the sectors
Sektörel kredi talebinin dinamikleri ve sektörel kredi dağılımının etkinliği
BEKİR EREN
Doktora
İngilizce
2020
EkonomiAnkara Yıldırım Beyazıt Üniversitesiİktisat (İngilizce) Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ABDULKADİR DEVELİ
- Türkiye ekonomisi enflasyon dinamikleri: Kuramsal ve ampirik bir inceleme
Inflation dynamics of the Turkish economy: A theoretical and empirical review
MUHAMMED ERKAM DOĞRU