Turist rehberlerinin duygusal emek, iş yaşam kalitesi ve yaşam doyumu: Tükenmişliğin aracı ve örgütsel desteğin düzenleyici rolü
Emotional labour, quality of work life, and life satisfaction of tour guides: The mediating role of burnout and the moderating role of organizational support
- Tez No: 668352
- Danışmanlar: PROF. DR. MİTHAT ZEKİ DİNÇER
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Turizm, Tourism
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Turizm İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 194
Özet
Turist rehberliği mesleği, hizmet tüketiminin tüm aşamalarında insanlar arası yüz yüze etkileşiminin yoğun yaşandığı bir çalışma alanıdır. Bu yoğun etkileşim, her koşulda güler yüzlü olmayı ve sıcaklık göstermeyi gerektirdiğinden çalışanlar için ek gayret söz konusu olabilmektedir. Ancak bu ek gayret sonucu ortaya çıkan duygusal emek; çalışanların stres, tükenmişlik ve işten soğuma gibi sorunları yaşamalarına neden olabilmektedir. Dahası, turist rehberleri, turizm destinasyonlarında olumlu turist deneyimlerinin oluşmasında önemli role sahip olmasına rağmen, onların iyi oluşu ile ilgili çok az bilgiye sahip olunduğu görülmektedir. Bu tez çalışmasında duygusal emek ve iyi oluş teorilerinden yola çıkılarak; duygusal uyumsuzluk, duygusal çaba, iş yaşam kalitesi, yaşam doyumu, tükenmişlik ve işten ayrılma niyeti arasındaki ilişkileri kapsayan bir model önerilmiş ve test edilmiştir. Çalışma ayrıca, tükenmişliğin aracı ve örgütsel desteğin düzenleyici rolünü de değerlendirmiştir. Çalışmanın evreni, Türkiye'de eylemli olarak çalışan turist rehberleridir. Çalışmada anket tekniği kullanılmış olup, toplam 301 profesyonel turist rehberine ulaşılmıştır. Çalışmadan elde edilen bulgulara göre duygusal uyumsuzluk; tükenmişliği ve işten ayrılma niyetini arttırıp iş yaşam kalitesini düşürürken; duygusal çaba tükenmişliği azaltmakta ve iş yaşam kalitesi ile yaşam doyumunu arttırmaktadır. Araştırmada tükenmişlik; duygusal uyumsuzluk ile iş yaşam kalitesi, yaşam doyumu ve işten ayrılma niyeti arasındaki ilişkilere aracılık etmektedir. Çalışma sonuçları, örgütsel desteğin duygusal uyumsuzluk ve tükenmişlik ilişkisindeki düzenleyici rolünü ise doğrulamamaktadır. Mevcut araştırmanın; hem duygusal emek hem de turizmde iyi oluş ile ilgili alan yazına teorik katkı sağlaması beklenmekte; ayrıca turist rehberlerini istihdam eden turizm acenteleri ve tur operatörlerine önemli öneriler sunabileceği gibi, Turist Rehberleri Birliği ve Rehber Odaları gibi örgütler için de yol gösterici nitelikte olacağı düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
One of the most prominent features of tour guiding services is the intense face-to-face interaction at all stages of the service consumption process. Smiling and showing friendliness under all conditions may require additional effort. Emotional labor resulting from this additional effort can result in some unfavorable outcome for employees including stress, burnout and turnover intention. Understanding the emotional labor of tour guides is particularly important since they play an important role in generating positive tourist experiences. Interestingly, however, it appears that research into the well-being of tour guides is limited. Drawing on emotional labor and well-being theories, the present study proposes a theoretical model examining the relationships between emotional dissonance, emotional effort, organizational support, burnout, quality of work life, life satisfaction, burnout, and turnover intention using data from 301 Turkish tour guides. The study also evaluated the mediating role of burnout and the moderating role of organizational support. The study findings reveal that while emotional dissonance increases burnout and turnover intention and decreases quality of work life, emotional effort is associated with decreased burnout and enhanced quality of work life and life satisfaction. The study confirms the mediating role of burnout on the relationship between emotional dissonance and quality of work life, as well as the relationship between emotional dissonance and life satisfaction. However, the study results fail to confirm the moderating role of organizational support on the relationship emotional dissonance and burnout. The study makes several theoretical contributions and suggests implications for different stakeholders.
Benzer Tezler
- Tükenmişlik ve duygusal emek ilişkisi: Akdeniz Bölgesinde görev yapan turist rehberleri üzerine bir araştırma
Emotional labor and burn out relationship: E research on tourist guides working in the Mediterranean region
OZAN AYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
TurizmGaziantep ÜniversitesiTurizm İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİYE AKIN
- Turist rehberlerinin duygusal emek düzeyi ve işe yabancılaşmalarının tükenmişlik üzerine etkisi
The effect of emotional labor level and work alienation of tourist guides on burnout
UĞUR ÜNAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
TurizmNevşehir Hacı Bektaş Veli ÜniversitesiTurizm İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NİLÜFER ŞAHİN PERÇİN
- A research on tour guides'use of emotional labor and the relationship between their job satisfaction and burnout levels: The sample of Izmir
Tur rehberlerinin duygusal emek kullanımı ile iş doyumu ve tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişkiler üzerine bir araştırma: İzmir ili örneği
FERAY İRİGÜLER
Yüksek Lisans
İngilizce
2015
Turizmİzmir Katip Çelebi ÜniversitesiTurizm İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET EMRE GÜLER
- Duygusal emek ve tükenmişlik ilişkisi: Ege Bölgesi'nde görev yapan turist rehberleri üzerine bir araştırma
Emotional labor and burnout relationship: A research on tourist guides working in the Aegean Region
RAMAZAN YANAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
TurizmAdnan Menderes ÜniversitesiTurizm İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HAKAN ATAY
- Turist rehberlerinde duygusal emek ve iş-aile çatışması ilişkisi
Emotional labor and work-family conflict of tourist guides
İBRAHİM İNANIR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
TurizmBalıkesir ÜniversitesiTurizm Rehberliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NURAY TETİK DİNÇ