Geçiş ekonomilerinin dönüşüm süreci: Kosova Cumhuriyeti örneği
Transformation process of transition economies: Republic of Kosovo example
- Tez No: 668883
- Danışmanlar: PROF. DR. AHMET ATAKİŞİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ekonomi, Economics
- Anahtar Kelimeler: Geçiş Ekonomileri, Kapitalizm, Sosyalizm, Ekonomik Büyüme, Yapısal Reformlar, Transition Economies, Capitalism, Socialism, Economic Growth, Structural Reforms
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Trakya Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 137
Özet
II Dünya Savaşının 1945 yılında sona ermesi ile başlayan, 1992 yılında Berlin duvarının yıkılmasına kadar süren Soğuk Savaş dönemi, dünyayı iki kutba ayırmıştır. Bir tarafta ABD liderliğinde Kapitalizm, diğer tarafta SSCB'nin önderliğini üstlendiği Sosyalizm. Berlin Duvarının yıkılışının ardından sosyalizmin çöküşünün yaşanması, ülkeleri yönetimsel olarak demokratikleşmeye iterken, ekonomik olaraktan liberalleşmeye itmiştir. Bu dönemde ortaya çıkan Geçiş Ekonomileri kavramı, sosyalist ekonomik modeli terk eden, kapitalist ekonomik modeli benimsemeye çalışan ülkeler için kullanılmıştır. Geçiş ekonomileri bakıldığında geçiş süreci ve sonrasında izlenilen ekonomi stratejileri arasında farklılar göze çarpmaktadır. Geçiş ekonomilerinin uyguladıkları stratejilere bakıldığında temelde iki farklı stratejinin olduğunu görmekteyiz. Şok Terapi adı verilen geçiş stratejisi, ülkelerin radikal ve hızlı adımlar atarak ülke ekonomilerinin bir liberalleşmesini amaçlanmaktadır. Bir diğer geçiş stratejisi olan Aşamalı Geçiş Stratejisi, ülkelerin farklı ekonomik, siyasi ve sosyal yapılarının bulunmasını göz önünde bulundurarak, liberalleşme sürecini kademli olarak zamana yaymayı hedeflemektedir. Orta, Doğu ve Güney Avrupa ülkeleri ile Orta Asya'ya ülkelerini kapsayan Geçiş Ekonomileri temelde geçiş stratejilerinden birini benimseyerek ekonomide yapısal reformları gerçekleştirmeye çalışmışlardır. Uygulanan geçiş stratejileri ekonomik büyüme, enflasyon, işsizlik gibi ekonominin temel parametrelerinde farklılıklar oluşmasına neden olurken, ekonomik kalkınmayı önemli ölçüde etkileyen doğrudan yabancı yatırımlar ile kamuya ait mülklerin özelleştirilmelerinde farklı neticelerin oluşmasına sebebiyet vermiştir. Geçiş ekonomilerinin arasına en son katılan ülkelerden biri olan Kosova, bağımsızlığın ardından ekonomide gerçekleştirdiği yapısal reformlar ile oluşturduğu ekonomik politikaların, ekonomik büyüme, enflasyon, doğrudan yabancı yatırımlar, özelleştirmeler, ithalat ve ihracatında önemli ölçüde değişikliklerin yaşanmasına neden olmuştur. Bu tez çalışması Sosyalizm ve Kapitalizm ekonomik düşüncelerinden yola çıkarak, Geçiş ekonomilerinin ortaya çıkışını, bu ülkelerde uygulanan yapısal reformlar ile ekonomide gerçekleşen değişimi göz önünde bulundurarak, Avrupa'nın en genç ülkesi olan Kosova'nın bağımsızlık sonrası geçiş sürecinde nasıl bir yol izlediğini ve gerçekleşen ekonomik değişimi açıklamaya çalışmaktadır. Tez çalışmasında yayınlanan ulusal ve uluslararası kitaplardan ve akademik makalelerden ve raporlardan faydalanmakla beraber IMF, Dünya Bankası, UNCTAD, Kosova Merkez Bankası, Kosova İstatistik Ajansı verileri kullanılmıştır.
Özet (Çeviri)
Starting from the end of World War II in 1945 and continuing until the fall of the Berlin wall in 1992, The Cold War period divided the world into two poles. US-led Capitalism on side, Socialism led by the USSR on the other. The collapse of socialism after the fall of the Berlin Wall while pushing countries to democratize administratively, pushed them to liberalize economically as well. The concept of Transition Economies that emerged in this period was used for countries that abandoned the socialist economic model and tried to adopt the capitalist economic model. Analyzing the transition economies, differences are seen between the economic strategies followed during the transition period and afterwards. Taking a look at the strategies implemented by transition economies, we see that there are basically two different strategies.The transition strategy, called Shock Therapy, aims to liberalize the economies of the countries by taking radical and rapid steps. The Gradual Transition Strategy, which is another transition strategy, aims to gradually spread the liberalization process over time, taking into account the different economic, political and social structures of the countries. The Transition Economies, which cover Central, Eastern and Southern European countries and Central Asia, have initially tried to realize structural reforms in the economy by adopting one of the transition strategies.While the applied transition strategies caused changes in the basic parameters of the economy such as economic growth, inflation, and unemployment, foreign direct investments which significantly affect economic development together with privatization of public properties have resulted in different consequences too. Being one of the last countries to join transition economies Kosovo, the economic policies formed within the structural reforms in the economy after independence, have caused significant changes in economic growth, inflation, foreign direct investments, privatizations, imports and exports. This study is based on the economic ideas of Socialism and Capitalism, taking into account the emergence of Transition economies, the structural reforms implemented in these countries and the change in the economy and tries to explain how Kosovo, the youngest country in Europe, followed the transition process in the post-independence period and the economic change that occurred in the meantime. In this study, other than the published national and international books and academic articles and reports, IMF, World Bank, UNCTAD, Kosovo Central Bank, Kosovo Statistical Agency datas were used as well.
Benzer Tezler
- Geçiş ekonomilerinde reform sürecinin değerlendirilmesi
The assessment of the reform process in transition economies
SOLONGO JANTSAN
- Avrupa Birliği ile bütünleşme sürecinde geçiş ekonomileri ve istihdam: Polonya ve Türkiye örneği
Transition economies and employment in process of integration with European Union: Cases of Poland and Turkey
MEHMET RAUF KESİCİ
- Geçiş ekonomilerinde özelleştirme ve yabancı sermaye hareketleri
Privatization and foreign capital flows in transition economies
CAHİDE BAYRAKTAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
EkonomiGazi Üniversitesiİktisat Politikası Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. METİN SARAÇOĞLU
- Sahra altı Afrika ile AB arasındaki ekonomik ortaklık anlaşmalarının sahra altı ekonomisine etkileri ve tarım sektörü
The effects of EPAs between EU and sub-saharan Africa on sub Saharan region and agricultural sector
METİN PİŞKİN
- Şehir ekonomilerinin küreselleşme dinamikleri
Globalization dynamics of urban economies
GÜRÇEM ÖZAYTÜRK