Türkiye'de İslamcılık düşüncesinin postkolonyal teori çerçevesinde incelenmesi: Nurettin Topçu ve Sezai Karakoç'un dergi yazıları örneği
The reconstruction of Islamist thought in Turkey in the framework of postcolonial theory: Samples of journal articles by Nurettin Topçu and Sezai Karakoç
- Tez No: 669765
- Danışmanlar: PROF. DR. ALİM YILMAZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Siyasal Bilimler, Political Science
- Anahtar Kelimeler: İslamcılık Düşüncesi, Postkolonyal Teori, yerlicilik, Nurettin Topçu, Sezai Karakoç, Hareket Dergisi, Diriliş Dergisi, İslamcı Dergiler Projesi (İDP), Islamist Thought, Postcolonial Theory, Nativism, Nurettin Topçu, Sezai Karakoç, Hareket, Diriliş, Islamist Journals Project
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Medeniyet Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 238
Özet
Türkiye'de İslamcılık düşüncesi yüz elli yılı ulaşan tarihi, ele aldığı meseleler ve temsilcileriyle hem akademik hem de entelektüel çalışmalarda incelenmeye devam etmektedir. Bununla birlikte söz konusu düşüncenin önemli mecralarından biri olarak kabul edilebilecek dergiler ve özel olarak Hareket Dergisi ile Diriliş Dergisi'ne ilişkin yeterli sayı ve nitelikte çalışma yapılmamıştır. Hareket ve Diriliş Dergileri yüz yılı aşkın bir süre içerisinde yayımlanan İslamcı olarak isimlendirilebilecek dergiler içerisinde entelektüel seviye ve fikri kapasitesi ile öne çıkan sınırlı sayıdaki örnek arasından seçilen iki örnektir. On yıllar boyunca devam eden yayın hayatları ve ekol oluşturabilmiş olmaları ile de öne çıkmaktadırlar.Bu çalışmada iki derginin başyazarlarının ortaya koydukları düşünceler İslamcılık düşüncesinin genel seyri ve postkolonyal teori bağlamında ele alınmaya çalışılmıştır. Postkolonyal teori sadece sömürge sonrası toplumları değil Türkiye gibi modernleşme toplumlarını incelemek için de açıklayıcı bir çerçeve sunmaktadır. Bu çalışmada postkolonyal teorinin temelleri ve eleştirisi, Türkiye'de İslamcılık düşüncesinin tarihsel gelişimi, mecraları ve ana temaları ilişkisellikleri ortaya konulmak suretiyle ele alınmıştır. Nurettin Topçu'nun Hareket Dergisi ve Sezai Karakoç'un Diriliş Dergisi'ndeki yazılarının karşılaştırmalı olarak ele alınmasıyla İslamcılık düşüncesinin yeni bir bağlam ve teorik çerçeve içerisinde incelenmesine çalışılmıştır. Türk modernleşmesinin erken Cumhuriyet dönemi sonrasında bir eleştirisini yapmaya çalışan ve muhalif bir söyleme sahip olan bu isimlerin, sadece Batılılaşmaya ve Avrupamerkezci anlatılara yönelik değil cari din tasavvurları ve İslamcı söyleme yönelik eleştiri ile de farklı bir söylem ve üslup ortaya koydukları sonucuna ulaşılmıştır. Bununla birlikte birbirinden oldukça farklı siyasal tasavvurlara sahip olan Topçu ve Karakoç'un yer yer oksidentalizme varan ve dergilerin yayımlandığı dönemin ruhu ile sosyo-politik ortamdan da etkilenen yerlici bir İslamcılık anlayışı ortaya koydukları ve ihyacı aydınlar olarak nitelenebilecek yeni bir entelektüel tipinin temsilcileri oldukları neticesine varılmıştır.
Özet (Çeviri)
In Turkey, researches into Islamist thought date back over 150 years and are ongoing in both scholarly and intellectual circles. However, there haven't been enough high-quality studies on journals that are considered to be one of the most significant sources of Islamist thought, especially the Hareket and Diriliş publications. These two journals were chosen from a small number of examples that stand out for their intellectual level and capacity for thinking among the Islamist articles published in the previous century. Hareket and Diriliş Journals stand out for their long history of publication and ability to create a school of thought. The focus of this thesis is to look at the editors' ideas in the light of postcolonial theory and the advancement of Islamist thought. Postcolonial theory offers an interpretive context for looking at not only post-colonial cultures, but also modernizing societies like Turkey. Fundamentals and criticism of postcolonial theory are explored in this review, as well as the historical growth, media, themes, and relatedness of the concept of Islamism in Turkey. Nurettin Topçu's articles in Hareket Journal and Sezai Karakoç's articles in Diriliş Journal were compared in order to explore Islamic thought in a new sense and theoretical framework. Its aim is to examine Islamist thought within a new theoretical and contextual framework, based on a comparison of Nurettin Topçu's and Sezai Karakoç's articles in the Hareket and Diriliş journals, respectively. The writers who attempted to criticize Turkish Modernism after the early republican era by using an alternative discourse towards not only Westernization and Eurocentrism, but also the current religious paradigm and Islamic discourse, exhibited a distinct discourse and phraseology, it was discovered. Topçu and Karakoç, on the other hand, despite having somewhat different political visions, proposed a definition of“nativist Islamism”that entered occidentalism in some places and was affected by the socio-political conditions of the time, while defining a new intellectual form known as revivalist intellectuals.
Benzer Tezler
- Türkiye'de İslamcı söylemin oluşumunda tercümelerin etkisi (1960-1990)
The effects of translations on the formation of new Islamist discourse in Turkey (1960-1990)
AHMET KÖROĞLU
Doktora
Türkçe
2020
Siyasal Bilimlerİstanbul ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUHAMMED ALİ AĞCAN
- Türkiye'de İslamcılık fikrini dergiler üzerinden okumak (1960-1980)
Reading the idea of Islamism in Turkey through magazines (1960-1980)
BETÜL YALÇIN
Doktora
Türkçe
2021
TarihHacettepe ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YASEMİN DOĞANER
- Türkiye'de İslamcı gençliğin siyasal kimliği: AK Parti'li İslamcı gençler üzerine nitel bir çalışma
Political identity of islamist youth in Turkey: A qualitative study on İslamist young JDP supporters
ABDULBAKİ DEDE
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Siyasal BilimlerGazi ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SERDAR SAĞLAM
- İsmet Özel'de İslamcılık düşüncesi
İsmet Özel's Islamism thought
CEM KOTAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Siyasal BilimlerSakarya ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MAHMUT KARAMAN
- Sebilürreşad ve Büyük Doğu Dergileri üzerinden 1940-1950 döneminde Türkiye'de İslamcılık
Islamism in Turkey during the period between 1940 and 1950 through the Sebilurresad and Buyuk Dogu Journals
ALİ OSMAN ÇAKMAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Siyasal Bilimlerİstanbul Medeniyet ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BİLAL ERYILMAZ