İran'ın jeopolitik doktrini ve İslam dünyasındaki etkisi
Iranian geopolitical doctrine and its impact on the Islamic world
- Tez No: 670112
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET SEYFETTİN EROL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Uluslararası İlişkiler, International Relations
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Uluslararası İlişkiler Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 260
Özet
Soğuk Savaş sonrası özellikle Samuel Huntington Medniyetler Çatışması eserinden sonra jeopolitik bilimii önemli gelişmeler geçirmiştir. Bu eserde Huntington, dünya jeopolitiğini, farklı dinler arasındaki çatışma olarak belirtmiştir. Böylece Rekabetçi dini coğrafyalar (Dini Jeopolitik) ortaya çıkmıştır. Dini jeopolitik, dinleri coğrafya üzerinden analiz etmektedir. Halihazırda Rusya Ortodoks'u, Cin Konfüçüyüs'ü, Hindstan'ın Hindo'yu, Suudi Arabistan Sünni ve İran Şii jeoplitiğini temsil eden güçlerdir. İran'ın temsil ettiği Şii jepolitiğine ilişkin olarak, İran İslam Devrimi'nin 1979 yılında başarıyla gerçekleşmesinin ardından İslam Dünyası'ndaki Şii topluluklar, siyasi ve sosyal anlamda bulundukları kabuklarından çıkarılmış ve daha proaktif bir yapıya evrilerek devrimin yarattığı ideoloji ve sloganlardan etkilenmeye başlamışlardır. Bu durum, yavaş yavaş İran'ın merkez ülke olduğu yeni bir kavramsallaştırma sonucu dış politikada Şii jeopolitiğinin oluşmasına yol açmıştır. Şii jeopolitiği, İran'ın Jeopolitik doktrininde önemli bir gelişme oluşturmuştur. Zira, bu dokrin İran'ın İslam Dünyası'ndaki merkeziyetini doğrulayan birçok stratejik teori ortaya çıkarmış ve başarısı için tüm stratejik unsurları (maddi ve manevi) kullanmıştır. İran, içinde hareket edebileceği jeostratejik alanlar bulmayı başarmış ve bununla oluşturduğu Şii jeopolitiğini güçlendirebilmiştir. Aynı zamanda, bu jeopolitik çerçevede pek çok araç ve Enstrüman kullanmış bu da onu İslam Dünyası'nda merkeziyetçi-devrimci konuma ulaşmada büyük bir şans elde etmesini sağlamıştır. Ancak bu durum, İran'ın kendini“İslami”olarak tanımlayan diğer aktörler tarafından bir tehdit olarak görülmesini sağlamış dolayısıyla da başta bölgesel olmak üzere İslam Dünyası özelinde bir dini ve mezhebi rekabet ortamı yaratmıştır. İran bu süreçten sonra Şii jeopolitiğinin başarısı uğruna stratejik zorluklarla da karşı karşıya kalmış bu da kendisinin İslam Dünyasında mezhepçi dış politika imajı çizen bir yönle ön plana çıkmasını sağlamıştır.
Özet (Çeviri)
After the Cold War, especially after Samuel Huntington's Clash of Meditudes, geopolitical science has undergone important developments. In this work, Huntington specified world geopolitics as the conflict between different religions. Thus, correspondent religious geographies (Religious Geopolitics) emerged. Religious geopolitics analyzes religions through geography. Presently, Russia is the Orthodox, the Chinese Confucius, the Hindo of Hindstan, the Sunni of Saudi Arabia and the Iranian Shia geoplitics. Regarding the Shiite jepolitics represented by Iran, after the successful realization of the Iranian Islamic Revolution in 1979, the Shiite communities in the Islamic World were removed from their shells in political and social terms and started to be influenced by the ideologies and slogans created by the revolution by evolving into a more proactive structure. This situation gradually led to the formation of Shia geopolitics in foreign policy as a result of a new conceptualization that Iran is the center country. The Shiite geopolitics have a breakthrough in terms of Iran's strategic thinking in which created many strategic theories that underlying the position of Iran in Muslim world and used all strategic resources (material and moral) for the sake of its success. Iran has succeeded in finding geostrategic areas in which it can move, and strengthen the Shiite geopolitics as well as employed many tools and means within the framework of this geopolitical in which serves Iran as a pivotal means to shape its Central - Revolutionary status in Muslim world. However, this did not prevent Iran from facing geopolitical competition from other Islamic powers, as it faced strategic challenges in order to achieve the Shiite geopolitics, the foremost of which was the sectarian image that dominated its foreign policy in the Islamic world.
Benzer Tezler
- ABD-İran nükleer gerilimi, Türkiye'nin güvenliğine etkileri
ABD-Iran nuclear tension, it's effect's on Turkey
RÜŞTÜ ERYILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Savunma ve Savunma TeknolojileriKara Harp Okulu KomutanlığıGüvenlik Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TÜREL YILMAZ
- A neorealist analysis of Iran-Russia relations: Tajik and Syrian civil wars
İran-Rusya ilişkilerinin neorealist bir analizi: Tacik ve Suriye iç savaşları
ESRA YANIK
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
Uluslararası İlişkilerOrta Doğu Teknik ÜniversitesiOrtadoğu Araştırmaları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ DERYA GÖÇER AKDER
DR. ZELAL ÖZDEMİR
- Cyber tools as foreign policy instruments in trilateral relations: Analysing cyber-attacks targeting the United Kingdom
Üçlü ilişkilerde dış politika aracı olarak siber araçlar: Birleşik Krallık'ı hedef alan siber saldırıların analizi
ATAKAN YILMAZ
Doktora
İngilizce
2024
Siyasal BilimlerGalatasaray ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MENENT SAVAŞ CAZALA
- Soğuk Savaş ekseninde gelişen Türk-ABD ilişkilerine çok boyutlu yaklaşım
Multidimensional approach to Turkish-US relations developing on the axis of the Cold War
MUHAMMET BURAK DENKTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Uluslararası İlişkilerUfuk ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEDAT CEM KARADELİ
- Ermenistan dış politikası (1991-2005)
Armenian foreign policy (1991-2005)
HATEM CABBARLI
Doktora
Türkçe
2008
Uluslararası İlişkilerGazi ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Bölümü
PROF. DR. HAYDAR ÇAKMAK