İslam iktisadında Karz-ı hasen müessesesinin gelişimi, işlevleri ve bir model önerisi
The development and functions of Qard al-hasan institution in Islamic economics and a model proposal
- Tez No: 670168
- Danışmanlar: PROF. DR. ORHAN ÇEKER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Ekonomi, Religion, Economics
- Anahtar Kelimeler: İslam İktisadı, Karz-ı Hasen Müessesesi, Faiz, Borçlanma, İnfak, Islamic Economics, Qard Al-Hasan Institution, Interest, Loan, Charity
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Necmettin Erbakan Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İslam İktisadı ve Hukuku Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İslam İktisadı ve Hukuku Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 103
Özet
Borçlanma, insan hayatında sıkça karşılaşılan bir olgudur. Günümüz finansal araçlarının borçlanma davranışlarını karmaşıklaştırması, insanların faize düşme riskini artırmaktadır. Faizin neden olacağı sosyal, iktisâdî ve mânevî zararları temelinden önleyebilmek için İslam toplumunun kendine has çözüm yöntemleri ile hareket etmesi gerekmektedir. Bu çalışma ile İslam toplumunun borçlanma ve infak konusundaki en özgün ve önemli aracı olan“karz-ı hasen”üzerinde durularak bu güzel davranışın yaygınlaştırılmasına katkı sağlanması amaçlanmaktadır. Bu sayede, çok yönlü faydalar barındıran İslam iktisadı araçlarından biri kullanılarak faiz gibi çok yönlü zararlar içeren bir olgu ile nasıl mücadele edilebileceğine ve sosyal adaletin tesisine nasıl katkı sağlanabileceğine dair örnekler sunulmaya çalışılacaktır. Betimsel bir analiz yöntemi kullanılan çalışmada, öncelikle, karz-ı hasen sürecinin Kur'an ve Sünnet ekseninde sağlıklı bir şekilde yönetilebilmesi için dikkat edilmesi gereken konulara ve karz-ı hasenin ilişkili olduğu iktisâdî kavramlara değinilecektir. Karz-ı hasenin dar ve geniş anlamları çerçevesinde asr-ı saadetten günümüze kadar hayata geçirilmiş karz-ı hasen müessesesi örneklerine yer verilecek ve bunların sağladığı faydalardan bahsedilecektir. Anadolu'daki sadaka taşı uygulamasından hareketle yapılacak model önerisi üzerinden karz-ı hasen müesseselerinin işletilmesinde karşılaşılacak riskler ve çözüm önerileri tartışılacaktır. İslam iktisadı ilkelerine uygun olarak mikro düzeyde hayata geçirilecek başarılı örneklerin, yapılacak mevzuat düzenlemeleri ile daha büyük ölçekte işletilebilmesinin mümkün olacağı ve bu müesseselerin faizle mücadelede önemli bir görev üstleneceği düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
Borrowing is a common phenomenon in human life. The complexity of today's financial instruments in borrowing behavior, increases the risk of people falling into interest. In order to prevent social, economic and moral damages caused by interest, Islamic society should act with its own solution methods. With this study, it is aimed to contribute to the dissemination of this good behavior by focusing on“qard al-hasan”, which is the most original and important tool of the Islamic society regarding borrowing and charity. In this way, it will be tried to present examples of how to combat a phenomenon involving multi-directional losses such as interest, and how to contribute to the establishment of social justice, by using one of the tools of Islamic economics that has multiple benefits. In the study, in which a descriptive analysis method is used, first of all, the issues about qard al-hasan process that need to be considered in order to manage with Quran and Sunnah perspective in a healthy way and economic concepts related to qard al-hasan will be mentioned. Within the framework of the narrow and broad meanings of qard al-hasan, examples of the institution of qard al-hasan that have been carried out from the century of the Hz. Prophet to present will be given and their benefits will be mentioned. Risks to be encountered in the operation of qard al-hasan institutions and solution suggestions will be discussed in the subject of model proposal based on the charity stone application in Anatolia. It is thought that successful examples to be implemented at micro level in accordance with the principles of Islamic economics will be able to be operated on a larger scale with the legislative arrangements to be made and these institutions will play an important role in the combat against interest.
Benzer Tezler
- İslam iktisadında yoksulluğa karşı alınan tedbirler ve Malezya örneği
Measures taken against poverty in Islamic economy and the Malaysian examplein
FEYZULLAH BÜYÜKGÖZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DinAksaray Üniversitesiİslam İktisadı ve Finansı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EMİNE FIRAT
- Temel tefsir kaynaklarında karz-ı hasen'e yaklaşımlar
Approaches to karz al-hasan in major tafsir sources
AYŞE HÜMEYRA DÖNGEZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DinAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DAVUT ŞAHİN
- Türkiye'deki vakıfların İslami sosyal finanstaki rolü ve finans kurumlarıyla ilişkileri üzerine bir inceleme
A review on the role of foundations in Islamic social finance and their relations with financial institutions in Türkiye
MEHMET EMİN KARAASLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Bankacılıkİstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesiİslam Ekonomisi ve Finansı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YUSUF DİNÇ
- İslam iktisadında üçüncü sektör: Tabung Haji üzerine bir saha araştırması ve Türkiye hac fonu önerisi
The third sector in Islamic economics: A case study on Tabung Haji and model proposals on Turkey hajj fund
ALİ CAN YENİCE
Doktora
Türkçe
2023
EkonomiSakarya Üniversitesiİslam İktisadı ve Finansı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MAHMUT BİLEN
- İslam iktisadında zekâtın kurumsallaştırılmasının ekonomik etkileri: Ülke örnekleri ve Türkiye üzerine bir değerlendirme
The effects of the zakat institution on production and consumption in islamic economics: Examples from some countries and an evaluation on Turkey
MESUT MENDERES KARABOĞA
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Dinİstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesiİslam Ekonomisi ve Finansı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İBRAHİM GÜRAN YUMUŞAK