Istranca masifindeki mesozoyik intrüziflerinin tektonomagmatik evrimi, kuzey batı Türkiye
Tectonomagmatic evolution of mesozoic intrusives of strandja massif, north west Turkey
- Tez No: 673132
- Danışmanlar: PROF. DR. YUSUF KAĞAN KADIOĞLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Jeoloji Mühendisliği, Geological Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 258
Özet
KB Türkiye'de D-B uzanımlı olarak yüzeylenen Geç Kretase intrüzifleri Istranca Masifi' ne ait düşük dereceli metamorfik birimleri sıcak dokanakla kesmektedir. Geç Kretase yaşlı intrüzifler felsik ve mafik olmak üzere iki ana gruba ayrılmaktadır. Felsik intruzifler; granit, granodiyorit, kuvars monzonit ve siyenitten oluşmaktadır. Mafik intruzifler; diyorit ve gabro bileşimli olup felsik intruzifleri kesmektedir. Felsik intruziflerin büyük bölümü subalkalen karakterli ve kalkalkalenden toleyitiğe geçişli ve metaluminali karakter sergilemektedir. Siyenit ve kuvars monzonit, mafik intrüziflerinin bir bölümü ise alkali-subalkali geçişinde ve alkalen alana düştüğü gözlenmektedir. SiO2'e karşı element değişim diyagramlarına göre kaya grupları fraksiyonel kristalizasyon sürecine bağlı artma ve azalma göstermektedir. İz element jeokimyası ve radyojenik izotop verileri yitim ilişkili oluşan kaya gruplarının oluşumunda fraksiyonel kristalizasyon yanında kabuk manto etkileşimine bağlı AFC ve kabuksal kirlenmeninde etkili olduğunu göstermektedir. Jeotermobarometre uygulamalarına göre manto bileşenine sahip kayalarda ilk kristalleşen, yüksek sıcaklık, sussuz silikat minerali olan piroksenlerin 1206-1181oC sıcaklık, 8.27-6.71 kbar basınç ve 25.63-20.80 km derinlikte kristallendiği belirlenmiştir. Kabuk ürünü olan granit ve granodiyoritlerin ise ilk kristalleşen fazı temsil eden amfibollerin 779.7- 810oC sıcaklık, 0.8-1 kbar arası basınç ve 2.48-3.03 km derinlikte kristallendiği belirlenmiştir. Felsik intrüziflerden elde edilen 85.±0.8-79.03±0.6 My U-Pb zirkon yaşı intrüzyonun yaklaşık doğudan batıya gençleştiğini göstermektedir. Bimodal gelişen mafik intrüziflerde 82.50±0.90 ile 81.80±0.42 My arası U-Pb zirkon yaşı 84.00±1.70 My ve 84.40±1.80 My 40Ar/39Ar pseudoplato yaşları belirlenmiştir. Istranca İntrüzifleri Geç Kretase döneminde Afrika ve Avrasya arasındaki sıkışmalı ilişkiye bağlı olarak Neotetisin kuzey kolu olan Vardar Okyanusu'nun kuzeybatı yönlü yitimi sonucu oluşan sıkışma, gerilme ve genişleme ürünlerini temsil ettiği belirlenmiştir
Özet (Çeviri)
Late Cretaceous-aged intrusives, outcropped along E-W trending, intruded into low-grade metamorphic rocks of Strandja Massif in NW Turkey. Late Cretaceous intrusives are divided into two main groups as felsic and mafic rocks. Felsic intrusives consist of granite, granodiorite, quartz monzonite and syenite. Mafic intrusives with diorite and gabbro composition cut the felsic ones. Most of the felsic intrusives are subalkaline, transition from calc-alkaline to the tholeiitic, and metaluminous in character. Syenite, quartz monzonite, and some of the mafic intrusives are plotted on the alkaline-subalkaline transition and alkaline area. SiO2 variation diagrams show an increase and decrease depending on the fractional crystallization process of the rock groups. Trace element geochemistry and radiogenic isotope data indicate that besides fractional crystallization, crust-mantle interaction-related AFC and crustal contamination are effective subduction-related rock formation. Based on the geothermobarometer applications, it has been determined that pyroxenes, which are the first crystallizing high temperature, anhydrous silicate mineral in mantle component rocks, crystallized at 1206-1181oC, 8.27-6.71 kbar and 25.63-20.80 km in depth. In granite and granodiorites, which are the crust products, amphiboles, which represent the first crystallization phase, are crystallized at 779.7-810oC, 0.8-1 kbar and 2.48-3.03 km depth. The UPb zircon age of 85±0.8-79.03±0.6 Ma obtained from felsic intrusives indicates that the intrusives might get younger from east toward the west part of the region. From the bimodal-type mafic intrusives, 82.50±0.90 Ma and 81.80±0.42 Ma U-Pb zircon ages and 84.00±1.70 Ma and 84.40±1.80 Ma 40Ar/39Ar pseudoplato ages are determined. It is determined that the Strandja Intrusives are products of compression, tension and extension which formed as result of the northwestern subduction of the Vardar Ocean, the northern branch of the Neotethys, due to the compression relationship between Africa and Eurasia during the Late Cretaceous period.
Benzer Tezler
- Istranca masifindeki Dereköy Antik Bakır Madeni ve Demirköy Antik Demir Madeninin jeolojik ve arkeometalurjik incelenmesi
Geological and archaeometallurgical investigation of the Dereköy Antique Copper Mine and Demirköy Antique İron Mine in strandja
YİĞİT KURT
Doktora
Türkçe
2020
Jeoloji Mühendisliğiİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaJeoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSEYİN ÖZTÜRK
- İstanbul ile Sakarya zonları arasındaki pontid-içi kenedinin Armutlu yarımadası doğusundaki evrimi
The geological evolution of the intra-pontide suture zone at the east of Armutlu peninsula: The boundary between Istanbul and Sakarya zones, Northwest Turkey
KENAN AKBAYRAM
Doktora
Türkçe
2011
Jeoloji Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiKatı Yer Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ARAL OKAY
- İstanbul paleozoyiği'nin yapısı ve tektonik evrimi
Structure and the tectonic evolution of the Istanbul palaeozoic
SEMİH CAN ÜLGEN
Doktora
Türkçe
2021
Jeoloji Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiKatı Yer Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ MEHMET CELAL ŞENGÖR
- Istranca masifinde Safaalan bölgesinin magmatik-metamorfik petrolojisi ve yapısal özellikleri
Igneous & metamorphic petrology and structural properties of the Safaalan region in Istranca massif
UĞUR CAN BAYHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Jeoloji Mühendisliğiİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NAMIK AYSAL
DR. ÖĞR. ÜYESİ İSAK YILMAZ
- Trakya oligoseni paleocoğrafyasındaki kaynak kayaların ağır minerallerle belirlenmesi
Paleogeographic interpretation of the units (tharace basin) by means of the heavy mineral
BAHAR BEŞTER
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Jeoloji MühendisliğiAnkara ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF.DR. BAKİ VAROL