Sinop Nükleer Güç Santralinin ulusal güvenlik ilkelerinin belirlenmesi: tasarım, işletim ve işletimden çıkarılması
Determination of national safety principles of Sinop Nuclear Power Plant; desining, operation and decommissioning
- Tez No: 676390
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MERYEM SEFERİNOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Enerji, Nükleer Mühendislik, Energy, Nuclear Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sinop Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Disiplinlerarası Nükleer Enerji ve Enerji Sistemleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 125
Özet
Türkiye'nin son yıllarda enerji üretim stratejilerine nükleer güç santrallerinin dahil edilmesi ülkenin enerji ithalatına olan bağımlılığın azaltılması, ilerleyen aşamalarda sağlık, tarım, güvenlik, ulaşım, endüstri gibi sektörlerin gelişmesinde önemli bir alt yapı sağlaması açısından büyük önem taşımaktadır. Türkiye'de Mersin Akkuyu ve Sinop Nükleer Güç Santral projelerinin gündeme gelmesi ile birlikte nükleer güç santrallerin güvenliğine yönelik ulusal güvenlik ilkelerinin düzenlenmesi zorunluluk haline gelmiştir. Nükleer güç santrallerine yönelik düzenlemeler kamu politikaları, iş dünyası ve mühendislik üçgeninin ortasında yer almaktadır. Prensipte nükleer düzenlemelerin temel amacı; güvenlik ve emniyetin sağlanması halk ve çevre sağlığının korunması şeklinde özetlenebilir. Ülkelerin nükleer düzenleme ilkelerinde farklılıklar olsa bile, tüm nükleer enerji düzenlemeleri halk sağlığı, güvenliği, emniyeti ve çevrenin korunmasını sağlayan temel ilkeleri esas almaktadır. Bir nükleer güç reaktörünün güvenliği, normal çalışma koşullarında reaktörün kontrol edilmesinin yanı sıra tesis içinde veya dışındaki bir tehlike nedeniyle oluşan olağandışı koşullarda reaktör güvenliğini sağlayacak bir dizi güvenlik işlevinin başarılı bir şekilde tamamlanmasına bağlıdır. Bununla birlikte bir nükleer reaktörün, reaktör kapatıldıktan sonra da korda kalan atık ısının uzaklaştırılması için çekirdeğin uzun süre soğutulmasını sağlayacak yedekli güvenlik sistemleri ile donatılması gerekmektedir. Bu güvenlik sistemlerinin işlevlerini başarıyla yürütmesi, radyoaktif maddelerin çevreye salınımının engellenmesi veya kabul edilebilir düzeylerde tutulmasının sağlanması açısından çok önemlidir. Dolayısıyla, nükleer güç santrallerinin yer seçiminden başlayarak santral tasarımı, imalatı, devreye alınması, işletilmesi ve santralin işletmeden çıkartılmasına kadar birçok aşamada santrallerin kendine özgü güvenlik gereksinimleri ve her bir aşamaya yönelik güvenlik ilkeleri ve düzenlemelerinin bulunması gerekmektedir. Nükleer reaktör güvenlik düzenlemeleri, hükümetlerin belirli bir nükleer reaktör tasarımının halk ve çevre sağlığını garanti edecek gerekli güvenlik işlevlerini tamamlayabileceğinin gözden geçirmesini ve bağımsız bir şekilde doğrulamasını sağlamaktadır. Ülkelerin, halk sağlığı ve güvenliği ile iyonlaştırıcı radyasyonun zararlı etkilerinden çevrenin korunması için güvence sağlaması gerekmektedir. Dolayısıyla, nükleer güç santrallerine sahip olacak ülkelerin, santrallerin yer seçimi dahil tasarım, işletim ve işletmeden çıkarmasına yönelik ulusal güvenlik düzenlemelerini oluşturması önem arz etmektedir. Bu çalışmada, kurulması planlanan Sinop Nükleer Güç Santrali (SNGS) için tasarım, devreye alma ve işletim ve işletmeden çıkarma alanlarında ulusal nükleer güvenlik ilkelerinin belirlenmesi amaçlanmaktadır. Bu amaca yönelik olarak çalışmanın ilk aşamasında Sinop NGS tasarımı incelenmiştir. Çalışmanın ikinci aşamasında tasarım, devreye alma, işletim ve işletmeden çıkarma alanlarında ulusal nükleer güvenlik ilkeleri belirlenirken; IAEA güvenlik standartları, nükleer güç santrallerine sahip ülkelerin ulaşılabilen nükleer güvenlik düzenleme ilkeleri ve ulusal ve uluslararası çalışmalar değerlendirilmiştir. Son olarak, Sinop NGS projesinin tasarım özelliklerinin oluşturulan nükleer güvenlik ilkelerine uygunluğuna yönelik uygulama yapılmıştır. Bu tez çalışmasının, Türkiye'de kurulması planlanan nükleer güç santrallerine yönelik hazırlanacak olan güvenlik düzenlemelerine katkı sağlaması ve gelecekte yapılması planlanan ilgili çalışmalara da yardımcı olacağı düşünülmektedir. Ayrıca bu çalışmada; nükleer güç santrali tasarım, kurulum ve işletim ilkelerine ek olarak ömrünü tamamlayan santrallerin devreden çıkartılması/sökülmesi gibi konuların tek bir çalışma altında sunulması bu tez çalışmasının önemini vurgulamaktadır.
Özet (Çeviri)
The inclusion of nuclear power plants in Turkey's energy production strategies in recent years is of great importance in terms of reducing the country's dependence on energy imports and providing an important infrastructure for the development of sectors such as health, agriculture, safety, transportation and industry in the future. With the Mersin Akkuyu and Sinop Nuclear Power Plant projects coming to the fore in Turkey, it has become a necessity to regulate national safety principles for the safety of nuclear power plants. Regulations for nuclear power plants are in the middle of the triangle of public policy, business and engineering. In principle, the main purpose of nuclear regulations is; Ensuring safety and security can be summarized as protecting public and environmental health. Even though there are differences in the nuclear regulation principles of countries, all nuclear energy regulations are based on the basic principles that ensure public health, safety, security and environmental protection. The safety of a nuclear power reactor depends on the successful completion of a number of safety functions that, in addition to controlling the reactor under normal operating conditions, ensure reactor safety in unusual conditions caused by a hazard inside or outside the facility. However, a nuclear reactor must be equipped with redundant safety systems that will allow the core to be cooled for a long time in order to remove the waste heat remaining in the core after the reactor is shut down. The successful functioning of these safety systems is very important in terms of preventing the release of radioactive materials into the environment or keeping them at acceptable levels. Therefore, at many stages starting from the location selection of nuclear power plants to plant design, manufacture, commissioning, operation and decommissioning of the plant, it is necessary to have unique safety requirements and safety principles and regulations for each phase. Nuclear reactor safety regulations allow governments to review and independently verify that a particular nuclear reactor design can complete the necessary safety functions to ensure public and environmental health. Countries are required to provide assurances for public health and safety and for the protection of the environment from the harmful effects of ionizing radiation. Therefore, it is important for countries that will have nuclear power plants to establish national safety regulations for the design, operation and decommissioning of plants, including site selection. In this study, it is aimed to determine the national nuclear safety principles in the fields of design, commissioning, operation and decommissioning for the planned Sinop Nuclear Power Plant (SNPP). For this purpose, Sinop NPP design was examined in the first stage of the study. In the second phase of the study, while determining the national nuclear safety principles in the areas of design, commissioning, operation and decommissioning; IAEA safety standards, accessible nuclear safety regulation principles of countries with nuclear power plants, and national and international studies were evaluated. Finally, an application has been made for the compatibility of the design features of the Sinop NPP project with the laid down nuclear safety principles. It is thought that this thesis study will contribute to the safety regulations to be prepared for the nuclear power plants planned to be established in Turkey and will also help the related studies planned to be carried out in the future. Also in this study; In addition to nuclear power plant design, installation and operating principles, the presentation of subjects such as decommissioning/dismantling of power plants that have completed their life under a single study emphasizes the importance of this thesis.
Benzer Tezler
- Nükleer santrallere yönelik yerel halkın bakışı: Sinop ili örneği
Local public overview of nuclear power plants: Case of Sinop city
ZEYNEP PEKMEZCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
EnerjiOndokuz Mayıs ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ASLI YÖNTEN BALABAN
- Nükleer santrallerin saha etütleri aşamasında insan kaynaklı dış olayların incelenmesi
Analysis of external human induced events during the site evaluation stage of nuclear power plants
KÜBRA AYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Nükleer Mühendislikİstanbul Teknik ÜniversitesiEnerji Bilim ve Teknoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÜNER ÇOLAK
- Türkiye'nin enerji politikaları ve nükleer enerji santrallerinin kurulmasında sosyal ve mekansal süreçler: Sinop örneği
Energy policies of turkey and social and spatial processes in the establisment of nuclear power plants: case of Sinop
FATMA BİLGE YILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Şehircilik ve Bölge PlanlamaGazi ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. ÇİĞDEM VAROL ÖZDEN
- Enerji iletim hatları planlamasında coğrafi bilgi sistemi uygulaması
Geographical information systems application in energy transmission lines planning
ALİ KAAN AKTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Elektrik ve Elektronik MühendisliğiGazi ÜniversitesiElektrik-Elektronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NİHAT ÖZTÜRK
- Multi-criteria decision making in site selection for nuclearpower plants
Nükleer güç santralleri inşaat sahası seçiminde çok kriterli karar verme
BERNA TUNCER
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
İstatistikOrta Doğu Teknik Üniversitesiİstatistik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞEN DENER AKKAYA
PROF. DR. MEHMET SEMİH YÜCEMEN