Diyarbakır ili pamuk tarlalarında kanyaşın (Sorghum halepense (L.) Pers) herbisitlere dayanıklılığının incelenmesi
Investigations on herbicide resistance of johnsongrass (Sorghum halepense (L.) Pers.) in cotton fields in the Diyarbakır Province, Turkey
- Tez No: 678235
- Danışmanlar: PROF. DR. AHMET ULUDAĞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bitki Koruma Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 47
Özet
Kanyaş (Sorghum halepense (L.) Pers.) dünyanın en zararlı ve yaygın yabancıotları arasında yer almaktadır. Anavatanı Türkiye'nin de kısmen içinde yer aldığı Mezopotamya ve Akdeniz olan bu bitki Türkiye'de de birçok kültür bitkisinde önemli yabancıotlar arasındadır. Pamuk, mısır, sebzeler, meyve bahçeleri gibi alanların yanı sıra tarım dışı alanlarda da önem arz etmektedir. Pamuk Türkiye'nin önde gelen ürünlerinden biridir ve kullandığı girdiler ve birçok alanda kullanılan çıktıları ile dünya çapında önemlidir. Dar yapraklı yabancıotlar ile mücadelede yarım asırdan fazla bir geçmişi olan AKKaz (asetil koenzimA karboksilaz) enzimini engelleyici herbisitler kanyaş mücadelesinde de etkili bir şekilde kullanılmaktadır. Herbisitlere dayanıklılık ise herbisit kullanımının kaçınılmaz sonucu olarak ortaya çıkmaktadır. Herbisitlerin uygun bir şekilde bütünleşik mücadele mantığı içerisinde kullanılması dayanıklılığın ortaya çıkmasını geciktirse de herbisitlere olan aşırı eğilimden dolayı dayanıklı bireylerin seçilmesi suretiyle dayanıklılık hızla görünmektedir. Bugüne kadar kanyaşta, çoğunluğu AKKaz engelleyicisi herbisitlere olmak üzere dünya genelinde 29 dayanıklılık vakası tespit edilmiştir. Türkiye'den henüz AKKaz engelleyici herbisitlere karşı kanyaşta bir dayanıklılık vakası rapor edilmemiştir. Bu çalışma ile farklı tarım geçmişleri olan üç pamuk tarlasından alınan kanyaş örneklerinde kanyaşı kontrol etmek için kullanılan kuizalofop-p-etil ve klethodim etkili maddelerine dayanıklılık oluşup oluşmadığı herbisite maruz kalmamış bir popülasyonla karşılaştırmalı olarak kontrollü şartlarda araştırılmıştır. Herbisitlerin etkisi doğrusal olmayan regresyon analizi yöntemiyle analiz edilmiş, popülasyon bazında her herbisit için %50 biyolojik etkinliği sağlayan doz (GR50) hesaplanarak, popülasyonlar mukayese edilmiştir. İlâç kullanılmamış alandan elde edilen şahit bitkilere nazaran ilâçların kullanıldığı tarla popülasyonlarında GR50 dozunda dayanıklılık olarak addedilebilecek bir farklılık tespit edilmemiştir. Ancak daha fazla sayıda tarladan örnekler alınarak ve kanyaşın anavatanı dışındaki popülasyonlarıyla da mukayesesi yapılarak araştırmaların yapılması gerektiği düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
Johnsongrass (Sorghum halepense (L.) Pers.) is among the most harmful and common weeds worldwide. This plant originating from Mesopotamia where is partly in Turkey is among foremost weeds in many crops in Turkey. It is important in agricultural areas such as cotton, maize, vegetables, and fruit orchards as well as in non-agricultural areas. Cotton is an important crop in Turkey, and it is important worldwide with inputs used in cotton production and outputs of cotton that can be used in many different areas, sectors. ACCase (Acetyl coenzymA carboxylase) inhibiting herbicides have been effectively used to control grass weeds including johnsongrass for over 50 years. Resistance to herbicides evolves inevitably because of herbicide use. Tendency to use of herbicides commonly causes fast evolution of herbicide resistance weeds despite applying herbicides under a manner relies on integrated weed management systems. The number of herbicide resistance cases worldwide in johnsograss has been 29, of which mostly against ACCase inhibiting herbicides. However, there has been no herbicide resistance case for ACCase herbicides in johnsograss. In this study, whether ACCase inhibiting herbicide resistance has evolved or not in johnsograss populations collected from three different cotton fields in the Diyarbakır Province is researched under controlled conditions using quizalofop-p-ethyl and clethodim herbicides via comparing with a johnsongrass population that has never received herbicides. The effect of herbicides compared at GR50 level, which is herbicide rate gives 50% growth reduction in dry weight of plants that was calculated using nonlinear regression analysis for each herbicide and population. No difference that can be considered resistance was detected in johnsongrass populations at GR50 compared to the population used as check. It is concluded that more samples required from different fields and comparisons with population from different biogeographic regions may result in more comprehensive explanations.
Benzer Tezler
- Diyarbakır ili pamuk ekim alanlarında bulunan yeşilkurt, Helicoverpa armigera (Hübner) (Lepidoptera:Noctuidae) popülasyon dalgalanmasının belirlenmesi
Determination of population fluctuation of american bollworm, Helicoverpa armigera (Hubner) (Lepidoptera:Noctuidae) on cotton fields in Diyarbakir, Turkey
MERVE AKYILDIZ
- Diyarbakır ili buğday ve pamuk ekim alanlarında sorun olan yabancı otlar ile üzerindeki fungal etmenlerin tespiti ve bio-etkinlik potansiyellerinin araştırılması
Determination of weed species creating problem in cotton and wheat fields of diyarbakir with fungal factors they host and research on their bio-activity potentials
CUMALİ ÖZASLAN
- Diyarbakır ili Dicle havzası pamuk alanlarında görülen fide kök çürüklüğü fungal etmenleri ile hastalık yaygınlık oranlarının belirlenmesi
Determination of seedling root rot fungal pathogens and disease prevalence rates in cotton fields of the Tigris basin of Diyarbakır province
BERRİN KAYALAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
ZiraatSiirt ÜniversitesiBitki Koruma Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET HADİ AYDIN
- Diyarbakır ili pamuk alanlarından toplanan tetranychus urticae (Koch) (Acari: Tetranychidae) popülasyonlarında abamectin
Abamectin resistance in tetranychus urticae (Koch) (Acari: tetranychidae) populations collected from cotton production areas in Diyarbakır province
EMİNE BAYRAM ÖZATA
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
ZiraatIsparta Uygulamalı Bilimler ÜniversitesiBitki Koruma Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SİBEL YORULMAZ SALMAN
- Diyarbakır ili pamuk üretim alanlarında görülen bitki koruma sorunlarının çözümünde çiftçilerin bilgi düzeylerinin belirlenmesi
Determining the knowledge level of farmers in solution of plant protection problems in cotton production areas in Diyarbakir province
MEHMET GÜLMEZ