Geri Dön

Tasavvufa sosyo-politik bir yaklaşım örneği olarak teşekkül sürecinde Vehhâbîlik (XVIII - XIX. yüzyıl)

Wahhabism in the formation period as precedent to a socio-political approach to sufism (XVIII - XIX. centuries)

  1. Tez No: 678606
  2. Yazar: DİLEK TORUN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. AHMET CAHİD HAKSEVER
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Din, Sosyoloji, Religion, Sociology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2021
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Tasavvuf Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 175

Özet

XVIII. yüzyılın ortalarında, dinî ihya iddiasıyla ortaya çıkan Vehhâbîlik, Selefîlik ekseninde değerlendirilmektedir. Modernleşme sürecinin zorlu koşulları doğrultusunda şekillenen ve Batı bakışıyla yeniden yorumlanan Selefîlik ise Ahmed b. Hanbel tarafından temelleri atılan ve sonrasında İbn-i Teymiyye'de kavramsal karşılığını bulan Selefiyye kavramının yerine ikame edilmek istenmektedir. Oysa XIV. yüzyıla ait bir kavram olan Selefiyye, Selefîlikten de Vehhâbîlikten de farklıdır. Kavramların birbirlerinin yerine kimi zaman kasıtlı biçimde kullanılması, gerek Vehhâbîlik gerekse Selefîlik akımlarına, Selefiyye'nin köklü ideolojik geçmişini devşirme çabası olarak değerlendirilebilir. Vehhâbîlik teşekkül sürecinden itibaren tasavvufa tepkili yaklaşmış, bu tepkisel tavrı da Selefî ekolün önemli temsilcileriyle ilişkilendirmeye çalışmıştır. Vehhâbîliğin tasavvuf eleştirileri çoğunlukla“bid'at”söylemi üzerinden ele alınmakta böylece tartışma teolojik zemine çekilerek, meselenin sosyo-politik yönü göz ardı edilmektedir.

Özet (Çeviri)

Wahhabism, which allegedly emerged as a religious reclamation in the midst of XVIIIth century, is reviewed in paralel with Salafism. Shaped as a result of challenging conditions of modernization process and reinterpreted through a Western approach, Salafism, on the other hand, is desired to replace the Notion of Salafiyyah which was founded by Ahmad bin Hanbel and later reached its conceptual meaning by İbn Taymiyyah. However, a concept of the XIVth century, Salafiyyah differs from both Salafism and Wahhabism. The intentional use of the notions interchangeably at certain times may be interpreted as an endeavor for transferring the deep-rooted ideological history of Salafiyyah to both Wahhabism and Salafism. Wahhabism has adopted a reactive approach against Sufism since the formative period, striving to linking this reactive stance with renowned figures of Salafi school. Wahhabism mostly argues its criticisms through the discourse of bid'ah, hence trying to address the discussion on theological ground which lies behind the socio-political aspects of the matter to be disregarded.

Benzer Tezler

  1. Siyasal iletişimde şarkı kullanımı: 2019 yerel seçimlerinde AK Parti örneği

    The use of songs in political communication: The case of AK Parti in 2019 local elections

    HAKAN SİPAHİOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    İletişim BilimleriGalatasaray Üniversitesi

    Radyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜLSÜN GÜVENLİ

  2. Different conceptions of Jewish and Palestinian natıonhood: The question of Palestine viewed through ethnic, religious and political identities in conflict

    Yahudi ve Filistinli milliyetlerinin farklı tanımlamaları: Filistin sorununun çatışan etnik, dini ve siyasi kimlikler açısından gözlenmesi

    MELİH ÇOBAN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2003

    Siyasal BilimlerMarmara Üniversitesi

    Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. GÜNAY GÖKSU ÖZDOĞAN

  3. Spiritual kinship in middle and late Byzantine hagiographic sources

    Orta ve geç dönem Bizans hagiografilerinde dini akrabalık kavramı

    SEYHUN KILIÇ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2021

    SosyolojiBoğaziçi Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NEFİSE NEVRA NECİPOĞLU

  4. Dini çeşitlilik problemi açısından Mevlana düşüncesi

    Mawlana's thought in respect of religious diversity

    FATMA BAYHAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    DinDokuz Eylül Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET TÜRKERİ

  5. Modeling socio-spatial change: Impact of socio-technological factors on future urban space configuration

    Sosyo-mekansal değişimin modellenmesi: Sosyo-teknolojik faktörlerin geleceğin kentsel mekan kurgusuna etkisi

    ASLI ULUBAŞ HAMURCU

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2021

    Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik Üniversitesi

    Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FATİH TERZİ